(شامل مراقبت، کنترل عفونت و مواد ضدعفونی‌کننده، تشخیص آزمایشگاه، درمان و ارجاع بیماران مشکوک، محتمل و قطعی و توصیه‌های سلامت محیط و کار)
دستورالعمل کشوری COVID-19
21 اسفند 1398 ساعت: 13:12



31 ماه دسامبر 2019 میلادی، خوشه‌‌ا‌ی از موارد عفونت شدید تنفسی در شهر ووهان، استان هوبای، کشور چین گزارش شد. ابتدا بر اساس مشاهدات این‌گونه به نظر می‌رسید که برخی بیماران تاریخچه حضور یا کار در بازار عمده‌ فروش ماهی و غذاهای دریایی را دارند. بازار مذکور بلافاصله در روز اول ژانویه 2020 تعطیل شد و اقدامات سلامت محیط و گندزدایی در آنجا به طور کامل انجام گرفت. چند روز پس از رد تشخیص آنفلوانزای فصلی، آنفلوانزای پرندگان، آدنوویروس، کروناویروس سارس، کروناویروس مرس و سایر عوامل بیماری‌زای دیگر، در 9 ژانویه 2020 ویروسی به عنوان عامل بیماری در 15 نفر از 59 بیمار بستری اعلام و باعث نگرانی زیادی شد؛ یک کروناویروس جدید که 70 درصد قرابت ژنتیکی با سارس دارد و در زیرگونه Sarbecovirus قرار می‌گیرد.
دستورالعمل کشوری COVID-19

(شامل مراقبت، کنترل عفونت و مواد ضدعفونی‌کننده، تشخیص آزمایشگاه، درمان و ارجاع بیماران مشکوک، محتمل و قطعی و توصیه‌های سلامت محیط و کار)
31 ماه دسامبر 2019 میلادی، خوشه‌‌ا‌ی از موارد عفونت شدید تنفسی در شهر ووهان، استان هوبای، کشور چین گزارش شد. ابتدا بر اساس مشاهدات این‌گونه به نظر می‌رسید که برخی بیماران تاریخچه حضور یا کار در بازار عمده‌ فروش ماهی و غذاهای دریایی را دارند. بازار مذکور بلافاصله در روز اول ژانویه 2020 تعطیل شد و اقدامات سلامت محیط و گندزدایی در آنجا به طور کامل انجام گرفت. چند روز پس از رد تشخیص آنفلوانزای فصلی، آنفلوانزای پرندگان، آدنوویروس، کروناویروس سارس، کروناویروس مرس و سایر عوامل بیماری‌زای دیگر، در 9 ژانویه 2020 ویروسی به عنوان عامل بیماری در 15 نفر از 59 بیمار بستری اعلام و باعث نگرانی زیادی شد؛ یک کروناویروس جدید که 70 درصد قرابت ژنتیکی با سارس دارد و در زیرگونه Sarbecovirus قرار می‌گیرد.

در حال حاضر این ویروس را به اختصار nCoV-2019 نامگذاری موقت کرده‌اند تا اطلاعات بیشتر به دست بیاید. در 11 ژانویه 2020 اولین مورد فوت ناشی از این ویروس در چین گزارش شد و گزارش موارد مثبت نیز از کشورهای دیگر مانند تایلند، ژاپن، کره جنوبی و آمریکا تا 20 ژانویه 2020 و انتقال فرد به فرد به کادر درمانی نیز شرایط را پیچیده‌تر کرد. حاصل این همه‌گیری بزرگ، پر شدن تخت‌های بیمارستانی، خستگی مفرط تیم‌های درمانی، کمبود شدید وسایل حفاظت فردی، ابتلای کارکنان بیمارستان، کمبود نیروی انسانی و گسترش بیماری و نگرانی در شهر‌های مختلف چین و برخی کشور‌های جهان بود. برای مدیریت درست این همه‌گیری و ارائه خدمات ایمن و موثر، ضروری است آمادگی کافی در بیمارستان‌ها برای مدیریت خدمات بالینی وجود داشته باشد و تمامی کارکنان به رعایت این شیوه‌نامه اهتمام ورزند. بدیهی است بسیاری از اقدامات تشخیصی و کنترل عفونتی‌توصیه‌شده برای این بیماری در حال حاضر تا حدودی مشابه دستورالعمل کروناویروس مرس است بنابراین اجرای آن را تسهیل می‌کند. این بیماری جدید قابل‌انتقال از حیوان به انسان است اما هنوز راه‌های انتقال، مخازن حیوانی، راه‌های پیشگیری و تظاهرات دقیق بالینی آن مشخص نشده و نیاز به مطالعات بیشتر دارد. همچنین هنوز واکسن و درمان مناسب برای nCoV وجود ندارد بنابراین داشتن ظن بالینی بالا و پرسش از شرح حال سفر و تماس از بیماران تب‌دار و بیماران دارای علائم تنفسی نقش بسیار مهمی در برنامه پیشگیری و کنترل این بیماری دارد.

مراقبت
اهداف مراقبت
1. تعیین موارد قطعی کروناویروس جدید (اعم از تک‌گیر یا خوشه‌ای) و شناسایی هر گونه شواهدی مبنی بر انتقال فرد به فرد تشدیدشده یا پایدار
2. تعیین عوامل خطر و نواحی جغرافیایی پرخطر عفونت کروناویروس جدید
در صورت وجود شرایط ذیل، ضروری است بررسی‌های بالینی و اپیدمیولوژیکی بیشتری برای دستیابی اهداف ذیل انجام پذیرد:
1. تعیین مشخصات بالینی بیماری، مانند دوره کمون، طیف علائم و نشانه‌ها، چگونگی سیر بالینی بیماری
2. تعیین مشخصات اپیدمیولوژی کروناویروس جدید، مانند تعیین راه‌های انتقال و تماس‌هایی که پرخطر محسوب می‌شود و انتقال دهنده بیماری هستند، عوامل خطر ابتلا، میزان حمله ثانویه بیماری

تعریف موارد بیماری برای نظام مراقبت
مورد مشکوک (مورد مشکوک موردی است که باید نمونه‌گیری شود و بررسی‌های بیشتری درمورد آن انجام پذیرد)
فرد مبتلا به پنومونی (بیماری شدید تنفسی تب‌دار سارس به دلیل تب، سرفه و تنگی نفس نیازمند بستری در بیمارستان است و عامل بیماری‌زای دیگری برای توجیه علائم بیماری وی متصور نیست که حداقل یکی از مشخصات ذیل را دارد:
الف- سابقه سفر به کشور چین، در عرض 14 روز قبل از شروع علائم بیماری
ب- به‌رغم درمان‌های مناسب برای پنومونی، پاسخ بالینی نامناسب بوده و به شکل غیرمعمول و غیرقابل‌انتظاری وضعیت بالینی بیمار حادتر و وخیم‌تر شود (بدون توجه به سابقه سفر و ملیت بیمار و با تایید فوکال پوینت دانشگاه)
بیمار دارای علائم تنفسی (با هر شدتی که باشد) که در عرض 14 روز قبل از شروع علائم بالینی یکی از انواع تماس‌های ذیل را داشته باشد:
الف- تماس نزدیک 2 (Close Physical Contact) با مورد قطعی و علامت‌دار بیماری 2019 - nCoV
ب- مراقبت مستقیم از بیمار مبتلا به سارس ناشی از 2019 - nCoV (محتمل/ قطعی)
تبصره: پزشکان در مورد تظاهرات غیرتنفسی و غیرمعمول بیماری در افراد با نقص ایمنی باید هوشیار باشند.

کنترل عفونت
اصول کنترل عفونت در ارائه خدمات بالینی به بیماران مشکوک nCoV
راهکارهای کنترل عفونت برای پیشگیری و محدودسازی گسترش بیماری در مراکز درمانی به این شرح است:
 ظن بالینی بالا، تشخیص زودهنگام و کنترل عفونت در منبع احتمالی
 به‌کار‌گیری احتیاطات استاندارد برای همه بیماران
 بهره‌گیری از اقدامات احتیاطی بیشتر (تماسی، قطره‌ای، و هوا برد در صورت اقدامات ایجاد‌کننده ذرات آئروسول( در موارد مشکوک)
 اقدامات کنترل عفونتی‌مدیریتی
 اقدامات کنترل عفونتی‌مهندسی و محیطی

ظن بالینی بالا و تشخیص زودهنگام
تریاژ عفونی شامل ظن بالینی بالا و تشخیص اولیه به موقع و قراردادن بیماران مشکوک در فضای امن جدا از سایر بیماران است.
بخش مهمی از برخورد بالینی جداسازی بیماران مشکوک به nCoV است. مراکز درمانی باید هنگام موارد مشکوک برای تسهیل شناسایی، به این موضوعات توجه کنند:
 درخواست از کادر درمانی برای داشتن ظن بالینی بالا
 استفاده از پرسشنامه‌های غربالگری
 استفاده از پوستر‌ها و علائم هشدار‌دهنده برای بیماران دارای علامت برای استفاده از ماسک (ترویج بهداشت تنفسی و رعایت موازین کنترل عفونت و همچنین هدایت کردن بیمار به سمت یادآوری سابقه سفر و تماس‌های خود به کادر درمانی

پیاده‌سازی سریع موازین پیشگیری و کنترل عفونت IPC
موازین کنترل عفونت بخش اساسی و جزء ذاتی ارائه خدمات درمانی به بیماران است و از بدو ورود بیمار به بیمارستان باید مد نظر قرارگیرد. احتیاطات استاندارد باید همیشه و برای همه بیماران و در تمام نقاط ارائه خدمات سلامت در بیمارستان مورد تاکید و توجه باشد.
احتیاطات استاندارد شامل بهداشت دست، استفاده از وسایل حفاظت فردی در صورت لزوم (برمبنای ارزیابی خطر) جهت پیشگیری از تماس با ترشحات، مخاط و پوست آسیب‌دیده بیماران، بهداشت سطوح و پسماندها، تزریق ایمن، آداب تنفسی، تمیز کردن وضدعفونی ابزار طبی و بهداشت منسوجات و ملحفه مورد استفاده بیمار است.

به کار‌گیری احتیاطات استاندارد برای همه بیماران
احتیاطات استاندارد شامل بهداشت تنفسی و دست، پیشگیری از آسیب با سوزن و اشیای نوک تیز، مدیریت ایمن پسماندها، سلامت و تمیز نگه داشتن محیط و استریل کردن وسایل و ملحفه بیمار، استفاده از وسایل حفاظت فردی PPE بر اساس ارزیابی خطر بالینی است و توسط کادر درمانی از احتیاطات تنفسی ذیل اطمینان حاصل شود:
 در صورتی که بیمار مشکوک به nCoV می‌تواند ماسک را تحمل کند، یک عدد ماسک طبی به او داده شود.
 دهان و بینی در زمان عطسه و سرفه پوشانده شود (با دستمال یا بخش بالایی آستین لباس)
 رعایت شستشو و بهداشت دست، بعد از تماس دست‌ها با ترشحات تنفسی
استفاده از وسایل حفاظت فردی: استفاده از وسایل حفاظت فردی در زمان ضرورت و به روش درست کنار رعایت بهداشت دست، نقش مهمی در جلوگیری از گسترش بیماری دارد. اثربخشی آن زمانی است که وسایل حفاظت فردی مناسب، در اندازه و کیفیت مناسب، در دسترس کادر بهداشتی- درمانی باشد و کارکنان برای استفاده درست از آنها آموزش کافی دیده و تمرین کرده باشند و از سایر رفتارهای بهداشتی دیگر نیز در محیط کار تبعیت کنند.
تمیز بودن و گندزدایی سطوح و محیط کار، از نظر صحت و همیشگی بودن فرایند باید ارزیابی شود. تمیز نگه داشتن سطوح با آب و مواد شوینده و گندزدایی با مواد گندزدای بیمارستانی مورد تایید از اقدامات مهم احتیاطات استاندارد است. موازین بهداشتی در رختشوی‌خانه ، ظروف مورد استفاده در تهیه و توزیع غذا و مدیریت پسماندهای بیمارستانی باید طبق دستورالعمل‌های ابلاغ‌شده رعایت شوند.

اقدامات احتیاطی بیشتر (تماسی، قطره‌ای)
الف- احتیاطات تماسی و قطره‌‌ا‌ی در تماس با مورد مشکوک کروناویروس جدید nCoV:
 علاوه بر احتیاطات استاندارد، همه افراد اعم از اعضای خانواده، ملاقات‌کنندگان با بیمار و کادر بهداشتی درمانی بیمارستان، برای تماس با بیمار مشکوک به کروناویروس جدید باید احتیاطات تماسی و قطره‌‌ا‌ی را رعایت کنند.
 بیمار در یک اتاق انفرادی با تهویه مناسب بستری شود. اتاق‌های بخش‌های عمومی که تهویه طبیعی دارند باید هوای اتاق 160 لیتر در هر ثانیه به ازای هر بیمار تهویه شود.
 زمانی که اتاق انفرادی در دسترس نیست، می‌توان بیماران مشکوک به nCoV را در یک اتاق کنار هم با رعایت احتیاطات استاندارد به صورت کو هورت بستری کرد.
 تخت‌های بیماران حداقل یک متر از هم فاصله داشته باشد.
 اگر امکان دارد کادر درمانی که از بیمار nCoV مراقبت می‌کنند، از مراقبت سایر بیماران معاف شوند تا از انتقال عفونت از بیمار مشکوک به سایر بیماران (در صورت خطای احتمالی ناخواسته در کنترل عفونت) جلوگیری شود.
 از ماسک طبی استفاده شود.
 از محافظ چشم و صورت استفاده شود (عینک، محافظ صورت و...)
 از گان آستین بلند غیراستریل تمیز و ضدآب استفاده شود (ضرورتی بر استریل بودن گان نیست و تمیز بودن کفایت می‌کند).
 از دستکش استفاده شود.
 وسایلی که برای بیمار استفاده می‌شود (دستگاه فشار خون، استتوسکوپ و...) انحصاری برای خود بیمار باشد. در صورتی که لازم است وسیله‌‌ا‌ی برای بیماران دیگر نیز استفاده شود، باید تمیز و ضدعفونی (الکل اتیل 70 درصد) شود.
 در صورت احتمال آلودگی دست‌ها، از لمس چشم، بینی و دهان خودداری شود.
 بیمار نباید از اتاق بستری خارج شود، مگر ضرورت بالینی داشته باشد. در صورت امکان از انواع پرتابل دستگاه رادیولوژی یا سایر ابزار تشخیصی استفاده شود. بیمار قبل از خروج از اتاق باید از ماسک طبی استفاده کند. برای جابجایی‌های ضروری بالینی تشخیصی، باید با واحد مقصد هماهنگ کرد تا آمادگی‌های لازم را فراهم کنند. زمان و مسیر خروج بیمار تا مقصد باید به گونه‌‌ا‌ی هماهنگ شود تا خطری برای سایر بیماران، کادر بیمارستان و ملاقات‌کننده‌های حاضر در بیمارستان ایجاد نشود.
 کادر بیمارستانی که همراه بیمار مشکوک به nCoV در خارج از اتاق است، باید از وسایل حفاظت فردی مناسب، همان‌گونه که ذکر شد، استفاده کرده و بهداشت دست را به دقت رعایت کند.
 به‌طور منظم و همیشگی، سطوحی که بیمار لمس می‌کند باید تمیز و گندزدایی شود.
 ضمن ثبت اسامی افرادی که به اتاق بستری بیمار مشکوک به nCoV وارد می‌شوند، باید تلاش کرد تعداد ملاقات‌کنندگان و کارکنانی که وارد اتاق می‌شوند به حداقل ممکن تقلیل یابد.
ب- اقدامات تولید‌کننده آئروسول و احتیاطات هوابرد
برخی اقدامات تشخیصی درمانی (تعبیه لوله تراشه، خروج لوله تراشه، برونکوسکوپی، احیای قلبی- ریوی، تهویه دستی کمکی قبل از انتوباسیون)، تراکئوتومی و تهویه کمکی غیرتهاجمی می‌توانند منجر به ایجاد آئروسول شوند و خطر انتقال هوابرد کروناویروس‌ها را به دنبال دارند.
کارکنانی که در زمان انجام اقدامات تولید‌کننده آئروسول در اتاق حضور دارند باید به موارد ذیل توجه کنند:
 از ماسک N95 مورد تایید NIOSH (معادل FFP2 اروپا) با اندازه مناسب صورت خود استفاده کنند و حتما بعد از پوشیدن ماسک از عدم نشت هوا با انجام مانور fit test یا seal-check مطمئن شوند. ریش‌های بلند به دلیل ممانعت در ثابت شدن ماسک، می‌تواند کارایی ماسک را کاهش دهد.
 محافظت از چشم‌ها (پوشیدن عینک یا محافظ صورت)
 گان و دستکش بلند تمیز (استریل) پوشیده شوند.
 اگر گان مقاوم در برابر مایعات (ضدآب) نیست، در زمان انجام اقداماتی که امکان تماس با حجم فراوانی از ترشحات بدن وجود دارد، از یک آپرون ضدآب روی گان استفاده شود.
 اقدام تولید‌کننده آئروسول در یک اتاق با تهویه کافی انجام شود (به عنوان مثال تهویه طبیعی با 160 لیتر در ثانیه به ازای هر بیمار یا فشار منفی با تعویض هوای اتاق حداقل 12 بار در ساعت) و جهت جریان هوا باید تحت کنترل باشد.
 تعداد افراد حاضر در اتاق، باید به حداقل ممکن برسد.

اقدامات کنترل عفونتی‌مدیریتی
سیاست‌ها و اقدامات مدیریتی به این مفهوم است که زیرساخت و ابزار لازم برای رعایت موازین کنترل عفونت باید از پیش فراهم شده باشد و کادر بیمارستانی در این مورد آموزش لازم را دیده باشند، کسانی که خدمات و مراقبت بالینی برای بیمار nCoV انجام می‌دهند، اعم از افراد خانواده یا کادر بیمارستانی آموزش دیده باشند، دسترسی به آزمایشگاه تشخیصی برای تشخیص قطعی، تسهیلات یادآور برای ظن بالینی بالا و شک اولیه بالینی فراهم باشد (پوستر یادآور در محل ارائه خدمت در معرض دید ارائه‌دهندگان خدمت باشد)، از ازدحام جمعیت در تمامی فضاهای که بیماران و همراهان دریافت‌کننده خدمت حضور دارند به‌ویژه در فضای اورژانس جلوگیری شده باشد، فضای انتظار و بستری مناسب جداگانه برای بیماران علامت‌دار مشکوک کروناویروس در نظر گرفته شده باشد و نسبت کادردرمانی به تعداد بیماران مناسب باشد (ترجیحا روش تقسیم کار بین کادر پرستاری؛روش موردی باشد، تهیه برنامه شیفت نیروهای جایگزین در شرایط اضطراری لازم است، وسایل مناسب به تعداد کافی در دسترس قرار داشته باشد، سیاست و ابزار لازم برای اجرای کنترل عفونت در تمام بخش‌ها و نقاط بیمارستان وجود داشته باشد، نظام مراقبت بیماری حاد تنفسی کادر بیمارستانی وجود داشته باشد و اهمیت مراجعه به پزشک و ثبت و گزارش در صورت ابتلا به بیماری تنفسی در بیمارستان میان کارکنان بیمارستانی مشخص شده باشد، میزان تبعیت کادر درمان از دستورالعمل‌ها سنجیده‌شده و تحت نظر باشد و مکانیسم‌هایی برای ارتقای شرایط و رفع چالش‌ها موجود باشد.

اقدامات کنترل عفونتی ‌مهندسی و محیطی
 تهویه : محیطی مناسب و مطلوب تمامی بخش‌ها و واحد‌های درمانی و تمیزی و پاک‌سازی مطلوب محیطی از عوامل کلیدی و زیرساختی در کاهش انتقال عوامل پاتوژن بیماری است.
 جداسازی تخت‌های بستری حداقل به میزان 1 متر از یکدیگر در خصوص بستری بیمار مشکوک عفونت از الزامات است.

تا چه زمانی رعایت احتیاطات تماسی و قطره‌‌ا‌ی برای بیمار مشکوک کروناویروس جدید 2019 ضروری است؟
احتیاطات استاندارد در تمام زمان‌ها باید رعایت شود. احتیاطات اضافه بر آن (تماسی و قطره‌ای) تا زمانی که بیمار بدون علامت نشده باید ادامه یابد. اطلاعات بیشتر در مورد راه‌های انتقال بیماری باید در هفته‌ها و ماه‌های آینده به دست برسد تا بتوان در مورد طول دوره احتیاطات اضافه با دقت بیشتری نظر داد.

مواد مصرفی (شستشو، ضدعفونی و گندزدایی)
نکات مهم در مورد مواد مصرفی (شستشو، ضدعفونی و گندزدایی) در اجرای موازین کنترل عفونت به شرح ذیل است:
1. پیشنهاد می‌شود شستشوی دست‌ها با آب و صابون یا استفاده از فراورده‌های ضدعفونی‌کننده دست بر پایه الکل (فرمولاسیون‌های پیشنهاد شده توسط سازمان بهداشت جهانی یا محصولات به ثبت رسیده دارای کد IRC مندرج در وب‌سایت سازمان غذا و دارو، لینک مواد و تجهیزات حوزه کنترل عفونت بر اساس اصول 11گانه پروتکل ابلاغ شده توسط سازمان غذا و دارو برای استفاده توسط بیماران و تمام افراد و کارکنان دخیل در امر درمان انجام پذیرد.
 ضدعفونی دست بر پایه اتانول 80 درصد، گلیسرول 45/1 درصد مرطوب‌کننده و پر اکسید هیدروژن 125 هزارم درصد برای حذف اسپور باکتری‌هاست. فرمول ساخت به این صورت است که در فلاسک مدرج 1 لیتری 3/833 میلی‌لیتر اتانول 96 درصد، 7/41 میلی‌لیتر پراکسید هیدروژن 3 درصد و 5/14 میلی 12 لیتر گلیسرول 98 درصد را با آب مقطر یا آب جوشیده سردشده به حجم 1 لیتر برسانید و محتویات فلاسک به آرامی مخلوط شود .
 ضدعفونی دست بر پایه ایزوپروپیل الکل 75 درصد، گلیسرول 45/1 درصد به عنوان مرطوب‌کننده و پراکسید هیدروژن 125 هزارم درصد برای حذف اسپور باکتری‌هاست. فرمول ساخت به این صورت است که در یک فلاسک مدرج 1 لیتری 5/751 میلی‌لیتر ایزوپروپیل الکل با خلوص 8/99 درصد، 7/41 میلی‌لیتر پراکسید هیدروژن 3 درصد و 5/14 میلی‌لیتر گلیسرول 98 درصد را با آب مقطر یا آب جوشیده سردشده به حجم 1 لیتر برسانید و محتویات فلاسک به آرامی مخلوط شود .
2 . با توجه به آلوده شدن محیط اطراف بیماران به‌وسیله ترشحات تنفسی و سطوح دارای تماس مداوم و مکرر با دست‌های بیمار در مراکز درمانی و بهداشتی، اورژانس‌ها، آمبولانس‌ها و سایر مکان‌هایی که بیماران در آنجا نگهداری می‌شوند، استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های سطح متوسط بر پایه آب، الکل یا هیپوکلریت** سدیم 1 درصد (حدود 500 ppm ( بر مبنای محصولات به ثبت رسیده در سازمان غذا و دارو توصیه ‌می‌شود.
* 99 حجم آب + یک حجم هیپوکلریت سدیم 25 / 5 درصد(بلیچ 5 درصد)
3 . استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های سطح بالا توصیه نمی‌شود (به استثنای موارد درگیری همزمان بیمار با اسپور باکتری‌ها از جمله کلستریدیوم دیفیسیل و همچنین در موارد مشاهده‌شده با آلودگی‌های بیوتروریسم)

حالت‌های بالینی بیماران nCoV-2019 و مداخلات مرتبط
کرونا ویروس جدید 2019 در اغلب بیماران به شکل یک بیماری تنفسی بدون عارضه تظاهر می‌یابد و در برخی بیماران می‌تواند به شکل عوارض ریوی (پنومونی خفیف، پنومونی شدید، نارسایی حاد تنفسی)، شوک سپتیک ظاهر شده و در موارد معدودی منجر به فوت بیمار شود. اغلب بیماران فوت‌شده از گروه سالمندان و بیماران مبتلا به نقص ایمنی بوده‌اند. در جدول ذیل حالات مختلف بالینی و مداخلات ضروری و کلیدی در هر یک به صورت خلاصه یادآوری شده است.

حالات بالینی ، توضیحات حالت و مداخلات ضروری مرتبط
بیماری بدون عارضه
 توجه شود که بیمار دارای عفونت حاد تنفسی فوقانی بدون عارضه (بدون نشانه‌های شوک،سپسیس، دهیدراتاسیون و تنگی نفس)، ممکن است گاهی بدون تب، سرفه، گلودرد، احتقان بینی، بی‌حالی، سردرد یا درد عضلانی باشد.
 و بیماران دارای نقص ایمنی ممکن است با علائم غیراختصاصی آتیپیک مراجعه کنند.
 تعیین تکلیف، ترخیص بیمار
 آموزش بیمار و خانواده در ارتباط با نحوه مراقبت و الگوی پیگیری مجدد
 ثبت مشخصات بیمار در فرم تجمیعی و اطلاع
به رابط کنترل عفونت بیمارستانی در شیفت برای هماهنگی با کارشناس بیماری‌های شبکه بهداشت

پنومونی خفیف
 بالغان مبتلا به پنومونی که نشانه‌های پنومونی شدید را ندارد.
 کودک مبتلا به پنومونی غیرشدید که دارای سرفه یا دشواری خفیف تنفس همراه تنفس سریع باشد (بدون نشانه‌های پنومونی شدید)
تنفس سریع: زیر 2ماه (بیشتر از 60 تنفس در دقیقه)، 2ماه تا 11 ماه (بیشتر از 50 تنفس در دقیقه)، یک سالگی تا 5سالگی (بیشتر از 40 تنفس در دقیقه) بستری در بخش‌های بیمارستان با رعایت ایزولاسیون و احتیاطات قطره‌‌ا‌ی و تماسی (در صورت موارد ایجاد آئروسل، احتیاطات هوا برد رعایت شود)
 درمان‌های دارویی آنتی‌باکتریال و آنفلوانزا (در فصل مرتبط) مطابق دستورالعمل حاضر
 ویزیت روزانه بیماران و پوشش خدمات مشاوره‌های اورژانس مورد نیاز و ارزیابی از نظرپیشرفت بیماری یا پاسخ به درمان
 بررسی اطرافیان بیمار از نظر احتمال وجود پنومونی توسط تیم معاونت بهداشت

پنومونی شدید
جوانان و بالغان: تب یا نشانه‌های بالینی مطرح‌کننده عفونت تنفسی، همراه یکی از نشانه‌های: سرعت تنفس بیشتر از 30 بار در دقیقه، دیسترس تنفسی شدید، یا SpO2 کمتر از 90 درصد در هوای اتاق کودک دارای سرفه یا دشواری تنفس همراه یکی از : سیانوز مرکزی یا SpO2 کمتر از 90درصد، دیسترس شدید تنفسی (نفس نفس زدن یا تورفتگی شدید قفسه صدری هنگام تنفسی( نشانه‌های دال بر پنومونی به همراه علائم خطر عمومی مانند ناتوانی در شیر خوردن یا نوشیدن، بی‌حالی شدید یا کاهش سطح هوشیاری، یا تشنج) سایر نشانه‌های پنومونی که ممکن است وجود داشته باشد شامل تورفتگی قفسه صدری هنگام تنفس، تنفس سریع }زیر 2ماه (بیشتر از 60 تنفس در دقیقه)، 2 ماه تا 11 ماه (بیشتر از 50 تنفس در دقیقه)، یک سالگی تا 5 سالگی (بیشتر از 40 تنفس در دقیقه) تشخیص پنومونی شدید بالینی است و انجام رادیولوژی برای رد کردن عوارض کمک‌کننده است.

درمان
 درمان‌های دارویی
 درمان حمایتی زودهنگام و پایش بیمار
 مدیریت نارسایی تنفسی‌ هایپوکسمیک و نشانگان ARDS

مدیریت شوک سپتیک
درمان‌های اختصاصی ضدکروناویروس و تحقیقات بالینی
در حال حاضر تحقیق بالینی تصادفی مناسبی برای انتخاب درمان ضدویروس اختصاصی برای این کروناویروس جدید وجود ندارد .
درمان‌های بدون تاییدیه تنها در قالب تحقیقات دارای مجوز حقوقی و پایش بالینی شدید سختگیرانه و بر اساس چارچوب پایش استفاده اضطراری از مداخلات بدون تاییدیه انجام شود.

موضوعات ویژه خانم‌های باردار
خانم‌های باردار مشکوک به ابتلا به کروناویروس جدید 2019 (یا موارد قطعی دارای عفونت تاییدشده) باید مطابق درمان‌های سایر افراد تحت درمان حمایتی قرار گیرند و تطبیق درمان با فیزیولوژی بارداری نیز مدنظر باشد.
استفاده از درمان‌های تحقیقی خارج از مطالعات تحقیقاتی باید صرفا بر اساس سنجش سود و زیان درمان و بی‌خطر بودن برای جنین و مفید بودن بالقوه برای سلامت مادر انجام شوند (با کسب مشوره از متخصص زنان و کمیته اخلاق دانشگاه)
تصمیم به ختم بارداری و زایمان اضطراری کار دشواری است و به عوامل متعددی مثل سن بارداری، شرایط مادر و پایدار بودن جنین بستگی دارد. ضروری است در صورت امکان مشاوره با متخصص زنان، نوزادان و بیهوشی و مراقبت‌های ویژه قبل از این تصمیم انجام شود (باتوجه به شرایط مادر)

انتقال بین مراکز درمانی
1 - بیماران مشکوک به 2019-nCoV که با هماهنگی EOC توسط EMS از سطوح درمانی اول، فرودگاه‌ها و پایانه‌های مرزی به نزدیک‌ترین بیمارستان تعیین‌شده واجد متخصص مقیم بخش اورژانس/عفونی ارجاع شده‌اند، بدون توقف در واحد تریاژ به اتاق ایزوله اورژانس منتقل شوند تا از تردد و تاخیر غیرضروری در بخش اورژانس پیشگیری شود. پس از ارزیابی کامل بالینی تعیین تکلیف بیمار برای ترخیص، بستری در بیمارستان یا ارجاع به سطح بالاتر درمانی مشخص می‌‌شود.
2 - با توجه به محدودیت تخت‌های ایزوله و ویژه در مراکز ریفرال، هرگونه اعزام با رعایت اندیکاسیون بستری و تایید متخصص مقیم عفونی و با هماهنگی ستاد هدایت بیماران دانشگاه انجام گیرد.
3 - در صورت وجود هرگونه ابهام در زمینه لزوم اعزام و تعیین سطح بیمارستان، پزشک معالج با مشارکت اجرایی سوپروایزر بیمارستان مبداء با مشاوره فوکال پوینت تخصصی عفونی دانشگاه/دانشکده مربوط اقدام کند.
4 - در موارد مراجعه مستقیم بیمار به بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی –درمانی مطابق راهنمای مراقبت از بیماران حاد تنفسی 2019-nCoV، طی فعال شدن زنجیره اطلاع و مدیریت بیماران مشکوک به 2019-nCoV، اطلاع‌رسانی به EOC برای اطمینان از ثبت مشخصات بیمار در فهرست جامع کشوری انجام گیرد.
5 - نتیجه نهایی تعیین تکلیف فهرست بیماران مشکوک به 2019-nCoV در بیمارستان‌ها باید به اطلاع مسوول کنترل عفونت بیمارستان برسد تا هماهنگی‌های لازم با واحدهای ذیربط دانشگاهی و ستاد انجام گیرد.

هم‌افزایی اقدامات بهداشتی و درمانی
 با توجه به اهمیت شناخت به موقع موارد مشکوک به بیماری 2019-nCoV و اهمیت اقدامات بهداشتی و درمانی برای محدودسازی احتمال گسترش بیماری، استفاده از همه امکانات و ظرفیت‌های بهداشتی درمانی و تلاش جهت هم‌افزایی ضروری است.
موارد مشکوک به 2019-nCoV ممکن است با اورژانس پیش بیمارستانی تماس بگیرند یا به بیمارستان‌ها و مراکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی مراجعه کنند بنابراین، ایجاد شبکه هماهنگ با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌ها ضروری است. جهت کنترل بهینه موارد، لازم است با توجه به امکانات موجود و پس از توافق بین مسوول شبکه و رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه و تایید معاونت‌های درمان و بهداشتی دانشگاه هم‌افزایی در موارد ذیل انجام گیرد:
 در صورت مراجعه بیمار نیازمند بستری در بیمارستان به مراکز خدمات جامع سلامت پزشک مرکز با واحد EOC دانشگاه تماس بگیرد و پس از تایید پزشک مشاور تلفنی و وجود اندیکاسیون اعزام، آمبولانس ویژه جهت انتقال بیمار به بیمارستان اعزام شود.
 از مراکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی برای تشخیص اولیه موارد غیر بدحال استفاده شود. به این منظور در صورت اعزام آمبولانس 115 برای بیمار مشکوک به 2019-nCoV و وجود نداشتن علائم نیاز به بستری (با تایید پزشک مشاور تلفنی) بیمار برای ویزیت، درمان سرپایی و آموزش‌های لازم بهداشتی، درمانی به مراکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی ارجاع سرپایی شود. ستاد هدایت موظف است اطلاعات مربوط به بیمار شامل مشخصات فردی، تلفن و نشانی را برای پیگیری به مراکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی اطلاع دهد.
 طی دوره هشدار، دفترچه راهنمای تعامل ‌باید در مراکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی، مرکز ارتباطات اورژانس و دفتر پرستاری بیمارستان هدف، موجود و در دسترس باشد. این دفترچه محتوی موارد زیر است:
1. فهرست مراکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی، نشانی و شماره تلفن ثابت پاسخگوی 24 ساعته و فهرست کشیک‌ها و شماره همراه پزشکان این مراکز در EOC دانشگاه/دانشکده
2. فهرست کشیک مسوولان ستاد هدایت، پزشک مشاور تلفنی مدیر جانشین و EOC دانشگاه/دانشکده و شماره تلفن همراه ایشان و شماره تلفن ثابت پاسخگوی 24 ساعته آنها
3 . فهرست کشیک سوپروایزر‌های بیمارستان‌ها، نشانی و شماره تلفن ثابت پاسخگوی 24 ساعته و فهرست آنکال عفونی و شماره تلفن همراه ایشان

آموزش بیماران و همراهان
توجه شود بیمار دارای عفونت حاد تنفسی فوقانی بدون عارضه و با علائم خفیف (بدون نشانه‌های شوک، سپسیس، دهیدراتاسیون و تنگی نفس)، ممکن است گاهی بدون تب، سرفه، گلودرد، احتقان بینی، بی‌حالی، سردرد یا درد عضلانی باشد. سالمندان و بیماران دارای نقص ایمنی ممکن است با علائم غیراختصاصی آتیپیک مراجعه کنند. این بیماران دارای علائم خفیف و بدون بیماری‌های زمینه‌ای مزمن (گروه پرخطر مثل بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی- ریوی، نارسایی کلیوی و بیماران مبتلا به نقص ایمنی) در معرض خطر
کمتری هستند. بعد از ارزیابی خطر بهداشتی و بالینی، بیماران مبتلا به علائم خفیف یا بدون علامت که از نظر سطح آگاهی قابل‌اطمینان و آموزش‌پذیر هستند می‌توانند با رعایت تمامی جوانب احتیاط در منزل تحت مراقبت و درمان قرار گیرند.
بیماران دارای علائم خفیف (تب خفیف، سرفه، ضعف، آبریزش بینی، گلودرد) بدون علائم هشدار‌دهنده مانند تنگی نفس یا مشکل در تنفس، افزایش ترشح (خلط یا خونریزی)، علائم گوارشی مانند تهوع، استفراغ و اسهال و بدون تغییر در وضعیت روانی (گیجی، بی‌حالی) و بدون وجود شرایط مزمن مانند بیماری‌های ریه یا قلب، نارسایی کلیوی و شرایط نقص ایمنی بدن که فرد را در معرض خطر ابتلا به بیماری قرار می‌دهد می‌توانند در محیط خانه مورد مراقبت قرار گیرند که همان اصول مراقبت در محیط خانه در مورد این بیماران باید رعایت شود. این تصمیم نیاز به قضاوت بالینی دقیق دارد و اطمینان ایمنی در خانه برای بیمار باید انجام گیرد.
یک مراقب سلامت آگاه باید برای کنترل وضعیت بیمار تا بهبود کامل در ارتباط باشد. کادر مراقبت‌های بهداشتی باید وضعیت بهداشتی بیمار را از نظر پیشرفت علائم از طریق تماس تلفنی و در صورت امکان، با مراجعه حضوری به صورت روزمره بررسی کنند. موارد سرپایی که در 14 روز قبل در استان هوبی چین بوده‌اند نیز مشمول نمونه‌گیری در این دستورالعمل تا اطلاع ثانویه هستند.
علاوه بر این بیماران و اعضای خانواده باید در زمینه بهداشت فردی، روش‌های پیشگیری و کنترل عفونت، نحوه مراقبت از افراد مشکوک به عفونت و نحوه پیشگیری و انتقال عفونت به سایر اعضای خانواده آموزش‌های لازم را دریافت کنند. بیمار و خانواده باید تحت آموزش و حمایت مستمر قرار گیرند و برای مراقبت بالینی در منزل به توصیه‌های زیر عمل کنند:
 بیمار را در یک اتاق جداگانه و با تهویه مناسب قرار دهید.
 محدودیت ارتباط و تماس بیمار با افراد دیگر ضروری است. به طور ایده‌آل یک نفر که از نظر سلامت در وضعیت خوبی است (ترجیحا از گروه‌های پرخطر مانند سالمندان نباشد) برای مراقبت از بیمار اختصاص داده شود.
 اعضای خانواده باید از تردد به اتاق بستری بیمار خودداری کنند و در شرایط ناچاری از اشتراک فضای روزانه، بیمار باید بهداشت تنفسی را رعایت کرده و از سایر افراد خانوار فاصله حداقل 1 متر را حفظ کند (مثلا خوابیدن در یک تخت جداگانه)
یک استثنا ممکن است برای یک مادر شیرده در نظر گرفته شود. با توجه به مزایای تغذیه با شیر مادر و نقش ناچیز شیر مادر در انتقال ویروس‌های دستگاه تنفسی، مادر می‌تواند به شیردهی ادامه دهد. مادر هنگام نزدیک شدن به کودک باید از ماسک استفاده کند و قبل از تماس با کودک، بهداشت دست را دقیق رعایت کند. وی همچنین باید سایر اقدامات بهداشتی شرح داده شده در این دستورالعمل را رعایت کند.
 تردد و جابجایی بیمار باید محدود باشد و فضای مشترک به حداقل برسد. اطمینان حاصل کنید فضاهای مشترک،به عنوان مثال آشپزخانه و حمام به خوبی تهویه می‌شوند. پنجره‌ها را باز نگه دارید.
 فرد مراقبت‌کننده از بیمار زمانی که با فرد بیمار در یک اتاق قراردارد باید از ماسک معمولی استفاده کرده و دقت کند که به طور
مناسب صورت را بپوشاند. حین استفاده، ماسک نباید لمس یا دستکاری شود. اگر ماسک فرد مراقبت‌کننده، با ترشحات تنفسی و سرفه بیمار آلوده شد، باید فوری تعویض شود. ماسک بعد از پایان استفاده، با شرایط بهداشتی به طور مناسب جمع‌آوری و دفع شود و بهداشت دست بعد از برداشتن ماسک انجام گیرد .
 بهداشت دست را فوری به دنبال تماس با افراد بیمار یا محیط اطراف آنها انجام دهید. بهداشت دست نیز می‌تواند قبل و بعد از تهیه غذا، قبل و بعد از خوردن غذا، بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و هر زمان که دست‌ها کثیف به نظر می‌رسند، رعایت شود. می‌توان از الکل70 درصد نیز استفاده کرد. بهداشت دست را با استفاده از صابون و آب با دقت و درست باید رعایت کرد . قبل از توصیه برای استفاده از الکل برای ضدعفونی در کاربرد خانگی، توجهات لازم مربوط به ایمنی باید اعلام شود. (احتراق و خطرات ناشی از آتش‌سوزی)
 پس از استفاده از آب و صابون برای شستن دست‌ها از حوله‌های کاغذی یکبار مصرف استفاده و دست‌ها خشک شود. اگر حوله کاغذی در دسترس نیست از حوله‌های پارچه‌‌ا‌ی اختصاصی استفاده کرده اما حتما بعد از خیس شدن آنها را جایگزین کنید.
 بهداشت تنفسی باید در همه اوقات به‌ویژه برای افراد بیمار رعایت شود. بهداشت تنفسی به صورت پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه، با استفاده از ماسک‌های طبی، ماسک‌های پارچه‌‌ا‌ی و... انجام می‌شود که به دنبال آن بهداشت دست نیز باید رعایت شود.
 مواد مورد استفاده برای پوشاندن دهان و بینی بعد از استفاده به روش مناسب جمع‌آوری و دفع شده یا به روش مناسب شسته شود. به عنوان مثال، دستمال‌ها با استفاده از صابون معمولی یا مواد شوینده و آب شسته شوند.
 از تماس مستقیم با مایعات بدن، به‌خصوص ترشحات دهان یا تنفس و مدفوع خودداری شود. از دستکش یکبار مصرف برای مراقبت از بهداشت دست و ماسک برای بهداشت دهان یا تنفس، هنگام جابجایی مدفوع، ادرار و پسماند استفاده شود. بهداشت دست قبل و حتی بعد از برداشتن دستکش رعایت شود.
 دستکش‌ها، حوله‌ها، ماسک‌ها و سایر پسماندهای تولیدشده توسط بیمار یا حین انجام فرایند مراقبت از بیمار قبل از دفع با سایر پسماندهای خانگی باید در یک ظرف دردار در اتاق بیمار جمع‌آوری شوند.
 رعایت بهداشت فردی ضروری است و باید استفاده از ظروف غذایی مشترک، سیگار مشترک (به منظور اجتناب از آلودگی با ترشحات دهانی فرد بیمار)، حوله و ملحفه‌های مشترک خودداری شود.
 شستشوی ظروف غذایی بیمار با آب و مایع ظرفشویی توصیه می‌شود.
 به طور روزانه سطوح مورد تماس بیمار با محلول ضدعفونی وایتکس رقیق (1 درصد) گندزدایی شود.
 سرویس بهداشتی و روشویی مورد استفاده بیمار روزانه با محلول ضدعفونی وایتکس رقیق (1 درصد) گندزدایی شود.
 البسه، حوله و ملحفه‌های مورداستفاده بیمار با استفاده از ماشین لباسشویی در آب 60 تا 90 درجه سانتی‌گراد شسته شود.
 به دلیل احتمال ایجاد ذرات ریز آلوده‌کننده، از تکاندن البسه و ملحفه‌های بیمار خودداری شود.
 پیگیری درمان و مراجعه دوباره بیمار در صورت بروز علائم هشدار، ضروری است.
 اگر یکی از اعضای خانواده علائم عفونت حاد تنفسی از جمله تب، سرفه، گلودرد و تنفس دشوار را تجربه کرد، بلافاصله به تیم بهداشت شهرستان و دانشگاه منطقه اطلاع داده ‌شده و توصیه‌های بهداشتی دنبال شود.

مدیریت افراد در معرض تماس
به تماس‌یافتگان توصیه ‌می‌شود تا 14 روز از زمان تماس روی سلامت خود نظارت داشته باشند. در صورت بروز هرگونه علائم، به‌خصوص تب، علائم تنفسی مانند سرفه یا تنگی نفس یا اسهال، از آخرین روز از تماس احتمالی خود به فوریت‌های پزشکی اطلاع دهند. در طول مدت تحت نظر، باید مراقب سلامت تیم بهداشت، تماس‌یافتگان را فهرست کنند و با آنها در تماس باشند. مراقبان بهداشتی باید وضعیت سلامت افراد را از طریق تلفن و در حالت ایده‌آل در صورت امکان با مراجعه پیگیری کنند.
 جهت انتقال بیماران علامت‌دار، حتما باید از دستورالعمل اورژانس پیش‌بیمارستانی تبعیت شود.
 از وسایل حمل و نقل عمومی برای مراجعه به مراکز درمانی، خودداری شود. ترجیحا بیمار با آمبولانس جابجا شود یا در صورت اضطرار و عدم امکان انتقال با آمبولانس، بیمار را با وسیله نقلیه شخصی حمل کنید و در صورت امکان پنجره‌های وسیله نقلیه را باز نگه‌دارید.
 به بیمار توصیه می‌شود همواره بهداشت تنفسی و بهداشت دست را رعایت کند و در حالت ایستاده و نشسته و نیز هنگام انتقال به مرکز مراقبت‌های بهداشتی و همچنین در مرکز بهداشتی- درمانی تا حد ممکن از افراد دیگر (حداقل 1 متر) فاصله داشته باشد .
 سطوح آلوده‌شده با ترشحات تنفسی یا مایعات بدن بیماران باید با ماده گندزدای معمولی خانگی حاوی محلول رقیق سفیدکننده یک قسمت سفید‌کننده با 99 قسمت آب تمیز و گندزدایی شود و موازین کنترل عفونت و احتیاطات استاندارد به‌ویژه شستشوی دست و بهداشت تنفسی رعایت شود (با آموزش افراد تماس‌یافته، توسط مراقب سلامت)

توصیه‌های مرکز سلامت محیط و کار
مرکز سلامت محیط و کار در راستای وظایف کمکی خود اقدام به تدوین دستورالعملی در این زمینه برای حفظ بهداشت محیط بیمارستان‌ها و سایر اماکن عمومی و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی کرده که توجه به آن می‌تواند در جلوگیری از ابتلا به این بیماری بسیار مفید باشد. همچنین توجه به این موارد و اقدامات کنترلی ساده مانند رعایت بهداشت فردی بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و حضور در اماکن عمومی و... در جلوگیری از ابتلا به این بیماری موثر خواهد بود.
توصیه‌هایی برای اماکن عمومی و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی
1. نصب راهنمای کنترل محیطی مقابله با بیماری‌های تنفسی در محل و نظارت متصدی نسبت به اجرای درست آن توسط کارکنان
2. نصب تابلوهای آموزشی پیشگیری از انتقال بیماری‌های تنفسی به تعداد کافی در محل
3. نصب دستورالعمل شستن دست‌ها برای پیشگیری از انتقال بیماری‌های تنفسی به تعداد کافی در محل سرویس‌های بهداشتی
4. وجود مواد شوینده، گندزدا، امکانات و تجهیزات نظافت به مقدار کافی و لازم در محل
5. استفاده از هواکش و سیستم تهویه مناسب در سرویس‌های بهداشتی
6 . ممانعت از ادامه فعالیت کارکنان بیمار و مشکوک به بیماری‌های تنفسی
7 . استفاده از کارکنان مخصوص به عنوان مسوول نظافت و استفاده از ماسک، دستکش، چکمه و لباس کار هنگام نظافت
8. نظافت و گندزدایی روزانه دستگیره‌های در، نرده پله‌ها و سرویس‌های بهداشتی به صورت مستمر و سایر سطوح مانند کف اتاق‌ها، راهروها، سالن‌های آمفی‌تئاتر و ...
9. جداسازی سطل، دستمال‌ها، وسایل نظافت و گندزدایی سرویس‌های بهداشتی از وسایل مکان‌های دیگر از جمله آبخوری و ...
10. جمع‌آوری دستمال کاغذی‌های استفاده‌شده و همچنین وسایل یکبار مصرف نظافت در کیسه‌های پلاستیکی محکم و سطل‌های دردار پدالی ودفع آنها در آخر هر نوبت کاری توسط مسوول نظافت همان شیفت
11. مجزا بودن همه لوازم مورد استفاده بهداشتی برای هر فرد مقیم و کارکنان
12. استفاده از چادر نماز، مهر و سجاده شخصی در نمازخانه
13. شستشو، نظافت و گندزدایی مستمر سرویس‌های بهداشتی
14 . نظافت، شستشو و گندزدایی تمام سطوح سرویس‌های بهداشتی بعد از هر شیفت به طور مرتب
15. وجود سیستم لوله‌کشی صابون مایع یا حداقل ظرف همراه با مایع دستشویی در محل سرویس‌های بهداشتی
16. شستشو و گندردایی مستمر همه قسمت‌های آشپزخانه یا محل‌های جانبی
17. آموزش‌های لازم به کارکنان آشپزخانه و سایر کارکنان
18. آموزش، نحوه شستن دست‌ها را برای پیشگیری از انتقال ویروس به کارکنان آشپزخانه و سایر کارکنان
19. سرو نمک، فلفل، سماق و آب خوردن در بوفه، آبدارخانه یا آشپزخانه و سالن پذیرایی در بسته‌بندی‌های یکبارمصرف و در غیر این صورت گندزدایی مناسب ظروف حاوی آنها

دستورالعمل گندزدایی خودروها
1. رعایت مسائل بهداشت فردی شامل:
 پرهیز از دست دادن با یکدیگر به دلیل مسائل بهداشتی یا استفاده از دستمال کاغذی هنگام عطسه یا سرفه کردن و شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون
 استفاده از شوینده‌های با پایه الکل بدون نیاز به آب توصیه می‌شود
2. استفاده از هواکش و باز گذاشتن درها و در صورت امکان پنجره‌های خودرو در مبداء و مقصد
3. زمان نظافت و گندزدایی خودروها :
3 - 1. در پایان هر شیفت کاری
3 - 2. در میانه شیفت
4 . دستورالعمل گندزدایی
نظافت سطوح دارای تماس مشترک شامل میله‌های افقی و عمودی، دستگیره‌ها، پشتی صندلی‌ها و فرمان وسایل حمل و نقل عمومی با کمک مواد شوینده و سپس توسط آب ژاول 1درصد و با کمک دستمال تمیز دیگری گندزدایی انجام می‌گیرد .
4-1. هنگام گندزدایی و نظافت، خودرو باید خالی از سرنشین باشد و درها و پنجره‌ها باز گذاشته شوند و هواکش برای تهویه بهتر هوا نیز روشن باشد .
4-2. دو مرحله نظافت و گندزدایی جدا از یکدیگر است و نباید هیچ‌گونه اختلاطی بین شوینده و گندزدا انجام گیرد .
4 - 3. محلول گندزدا باید روزانه تهیه و استفاده شود (کارایی محلول پس از گذشت 24 ساعت کاهش می‌یابد(
4-4. گندزدا باید با آب سرد یا معمولی تهیه شود .
4-5. فرد / افراد مسوول نظافت خودرو هنگام نظافت باید از ماسک، دستکش و لباس کار مناسب و مقاوم در برابر خوردگی آب ژاول استفاده کنند.
 لازم است حین کار با ترکیبات گندزدای پایه کلره از جریان مناسب هوا در محل گندزدایی استفاده کرد تا انتشار ترکیبات کلر در فضای بسته باعث مسمومیت افراد نشود.
 حین کار با ترکیبات کلر و اسیدی لازم است از ماسک‌های تنفسی تمام صورت و با کارتریج مناسب برای گاز و بخارهای اسیدی استفاده شود.
 حین کاربرد مواد شیمیایی لازم است از دستکش و لباس مقاوم در برابر خوردگی اسیدی استفاده شود.
 ماده مناسب برای گندزدایی برپایه آب، الکل یا هیپوکلریت سدیم 1 درصد در نظر گرفته می‌شود . برای تهیه این غلظت از مواد گندزدا لازم است یک واحد آب ژاول ( ماده سفیدکننده تجارتی با غلظت 5درصد را به 5 واحد آب سرد و معمولی در ظرفی دردار و ترجیحا پلاستیکی اضافه کرد. یادآور می‌شود محلولی که به این ترتیب مهیا می‌شود، لازم است در ظرف دربسته‌‌ا‌ی نگهداری شود و حداکثر زمان ماندگاری و قابل‌استفاده بودن برای عملیات گندزدایی 24 ساعت در نظر گرفته شده است. برای افزایش کارآمدی ماده گندزدای درست‌شده، تازه مصرف کردن آن در اولویت است.
4-6. برای نظافت سطوح در خودروها لازم است 2 دستمال مجزا پیش‌بینی شود و پس از هر بار نظافت( درنیمه شیفت و انتهای آن) دستمال‌ها حتما شسته و گندزدایی شوند تا برای نوبت بعدی استفاده آماده شوند.
 برای زدودن و کاهش بار آلودگی سطوح از عامل بیماری‌زا، ابتدا سطوح با دستمال مرطوب و آغشته به مواد شوینده نظافت ‌می‌شود.
 گندزدایی توسط دستمالی که توسط محلول گندزدا تهیه و مرطوب و خیس شده، برای سطوح انجام می‌شود.
در این قسمت دستمال در سطل یا ظرفی که محتوی محلول گندزداست غوطه‌ور می‌شود پس از فشردن و زدودن محلول اضافی روی همه سطوحی که تماس مشترک برای آنها وجود دارد، کشیده می‌شود.
 لازم است رطوبت ناشی از آغشته شدن سطوح میله‌ها، دستگیره‌ها، پشتی صندلی و فرمان و ... به مواد گندزدا به صورت خودبه‌خودی خشک شود و از خشک کردن سطوح با وسایل یا دستمال دیگر ممانعت شود.
 مدت حدود 10 دقیقه‌‌ا‌ی ماندگاری برای اثربخشی مواد گندزدا روی سطوح پیش‌بینی می‌شود.
 لازم است نظافت از یک نقطه آغاز شود و در طرف یا نقطه مقابل به پایان برسد.
 دستمال‌ها و وسایلی که برای نظافت خودروها استفاده می‌شود باید از وسایلی که برای شستشو و نظافت سرویس‌های بهداشتی به کار می‌رود جدا باشد و در هیچ شرایطی مشترک استفاده نشود.
4 - 7. محل نگهداری مواد شوینده و گندزدا، لباس و وسایل حفاظتی مربوط در مقصد و مبدا خودرو پیش‌بینی شود و روسای مربوط موظف به تامین نیازهای مرتبط با این فعالیت‌ها در خطوط هستند .
8-4. لازم است در محل ابتدا و انتهای محل نگهداری مواد شیمیایی، جعبه کمک‌های اولیه مشتمل بر حداقل ابن موارد باشد؛ یک جفت دستکش یکبار مصرف، ماده چشم‌شوی، یک شیشه ماده ضدعفونی‌کننده پوست و محل جراحت، ماده شوینده مثل صابون و ترجیحا صابون مایع یا صابون با پایه الکی بدون نیاز به شستشو با آب، 4 عدد گاز استریل، یک رول باند، یک پماد سوختگی، یک عدد قیچی، پنبه به مقدار کافی و 10 عدد چسب زخم .
5. برای حفظ و مراقبت از سلامت کارکنان شاغل در سامانه‌ها، نکات ذیل در نظر گرفته شود:
 در صورت بروز هرگونه علائم شبیه سرماخوردگی‌های فصلی در کارکنان سامانه‌های حمل و نقل مانند تب بالای 38 درجه سلسیوس، سرفه و گلودرد و سایر علائم تنفسی و تنگی نفس بلافاصله از ادامه کار خودداری کنید و به مراکز بهداشتی- درمانی یا پزشک معتمد دستگاه مربوط برای طی دوره درمان و مراقبت‌های لازم مراجعه کند.
 شروع به کار افراد فوق الذکر فقط با ارائه گواهی سلامت و تایید مرکز بهداشتی- درمانی یا پزشک معتمد دستگاه مربوط امکان‌پذیر خواهد بود. لازم است هماهنگی‌های لازم با کارفرما در طول مدت غیبت از کار ضمن فراهم وجایگزینی برای وی تا انتهای دوره درمان پیش‌بینی شود. در این شرایط ‌باید حقوق و مزایای کامل بیمار طبق مقررات سازمانی پرداخت و امنیت شغلی فرد در زمان ترک خدمت حفظ شود.
 برای حفظ سلامت شاغلان و پیشگیری از ابتلای این افراد به کرونا ویروس، کارفرما موظف است حداقل به ازای هرشیفت 2 ماسک در اختیار رانندگان خودروها و روزی 2 ماسک تنفسی یکبار مصرف از نوع 95 به کارمندان بدهد و ملزم به استفاده از آن ‌باشند.
 لازم است رانندگان خودروها که در تماس مستمر با بیمار هستند در هر رفت و برگشت مسیر خود در محل مبداء و مقصد اقدام به شستشوی دست مطابق با دستورالعمل پیش‌گفت، کنند.
6. تا برطرف شدن شرایط ویژه و مراقبت از عوامل محیط
دیدگاه کاربران

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد