30 مرداد 1402 ساعت: 10:5
به گزارش «سلامت» مهندس مریم یاراحمدی کارشناس بهداشت محیط در اداره مواد غذایی اماکن عمومی مرکز سلامت محیط و کار در وزارت بهداشت گفت: «حکما همیشه گفته‌اند پیشگیری بهتر از درمان است و یکی از مولفه‌های پیشگیری، رعایت بهداشت است. بهداشت محیط نیز کنترل عوامل محیطی است که بر سلامت جسم و روان و اجتماع تاثیر می‌گذارد، به‌نحوی که این عوامل به‌صورت مستمر مورد ارزیابی و کاهش قرار بگیرند تا کمترین اثر نامطلوب را چه در کوتاه‌مدت و چه در بلندمدت بر افراد نداشته باشند. در این حوزه بهداشت اماکن عمومی و مذهبی و متبرکه از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا افراد زیادی از مناطق مختلف در کنار هم و در مکانی عمدتاً سر پوشیده قرار می‌گیرند، بنابراین اگر در این اماکن موارد بهداشتی نادیده گرفته شود باعث بروز بیماری و انتقال آن به سایرین و در مواردی حتی طغیان بیماری خواهد شد».
رعایت بهداشت فردی در اماکن مذهبی
یاراحمدی افزود: «با این‌که موارد ابتلا به بیماری کووید فروکش کرده است اما همچنان باید در تجمعات موارد ایمنی و پیشگیری از آن را رعایت کرد، بنابراین توصیه می‌شود افراد هنگام حضور در اماکن مذهبی و مساجد از وسایل شخصی شامل مهر، تسبیح، جانماز و چادر نماز خودشان استفاده کنند.
همچنین توصیه سازمان بهداشت جهانی به سالمندان و افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند این است که هنگام حضور در اماکن عمومی و مذهبی همچنان از ماسک استفاده کنند زیرا نه‌تنها بیماری کووید بلکه بیشتر بیماری‌های تنفسی از جمله سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر بیماری‌های ریوی در محیط‌های سرپوشیده به‌راحتی می‌توانند به سایرین منتقل شده و افراد با سیستم ایمنی ضعیف را مبتلا کنند.
همچنین توصیه می‌شود افراد از دست دادن و روبوسی کردن با دیگران خودداری کرده و پس از خروج از مکان عمومی و مذهبی با توجه به این‌که ممکن است به سطوح مشترک دست زده باشند، حتماً دست‌هایشان را با آب و صابون بشویند.
همانطور که می‌دانید مصرف دخانیات در اماکن عمومی به‌خصوص محیط‌های سربسته اکیداً ممنوع است.
از نمازگزاران و عزاداران تقاضا می‌شود هنگام استفاده از دستمال‌های کاغذی حتماً آنها را سطل‌های زباله بریزند و در محیط رها نکنند، زیرا دستمال‌های کاغذی استفاده شده آلوده بوده و باقی گذاشتن آنها در محیط به‌راحتی آلودگی را انتشار خواهد داد.
به افرادی که دارای علایم بیماری از جمله تب، سرفه، عطسه و آب‌ریزش و غیره هستند توصیه می‌شود تا برطرف شدن کامل علایم و رفع بیماری از حضور در تجمعات مذهبی و مساجد خودداری کنند».
دستورالعمل‌های وزارت بهداشت برای مساجد و تکایا
کارشناس بهداشت محیط در اداره مواد غذایی اماکن عمومی مرکز سلامت محیط و کار در وزارت بهداشت با ذکر این نکته که وزارت بهداشت موازین بهداشتی متعددی را در بازدید از اماکن عمومی تدوین کرده است که هنگام ارزیابی و نظارت و بازرسی از اماکن مورد توجه قرار می‌گیرند بیان داشت: «این موارد شامل بهداشت فردی، بهداشت ابزار و تجهیزات (شامل ظروف پذیرایی، وسایل مصرفی در اماکن مثل سجاده، جانماز، چادر، میز و صندلی و غیره)، بهداشت ساختمان و بهداشت مواد غذایی است».
مهندس یاراحمدی افزود: «آنچه باید متولیان مساجد و تکایا در نظر بگیرند این است که افراد حاضر در آبدارخانه و آشپزخانه مساجد و به‌طورکلی دست‌اندرکاران در تهیه و طبخ مواد غذایی و حتی تهیه چای و نذورات باید حتماً کارت بهداشت داشته و از نظر آزمایشات سلامتی مورد ارزیابی قرار گرفته باشند.
این افراد باید هنگام کار از لباس‌های با رنگ روشن و تمیز استفاده کنند، ناخن‌های کوتاه داشته باشند، به‌طور مکرر دست‌هایشان را با آب و صابون بشویند و هنگام کار با مواد غذایی زیورآلاتی مانند انگشترشان را از دستشان خارج کنند زیرا هنگام شستن دست‌ها زیر آنها به‌خوبی شسته و تمیز نمی‌شود.
بنابراین متولیان مساجد و تکایا باید از حضور افراد متفرقه در آشپزخانه و آبدارخانه مساجد خودداری کنند زیرا هرگونه آلودگی و ابتلا به بیماری در این افراد می‌تواند توسط مواد خوراکی و آشامیدنی به نمازگزاران و حاضران انتقال پیدا کند».
متولیان مساجد و تکایا باید حتماً به این نکته توجه داشته باشند که مواد غذایی برای طبخ نذورات حتماً از مراکز معتبر خریداری شده و به تاریخ تولید و انقضای مواد توجه شود. بسته‌بندی مواد باید کاملاً سالم بوده و در دمایی که روی بسته‌بندی ذکرشده است نگهداری شوند.
هنگام طبخ نذورات حتماً باید دمای طبخ رعایت شود و به بالاتر از صد درجه سانتی‌گراد برسد. بعد از طبخ غذا و کشیدن در ظروف موردنظر ظرف‌های غذا نباید بیش از دو ساعت در محیط نگهداری شوند زیرا شرایط برای رشد میکروارگانیزم‌ها مهیا شده و حتی سبب مسمومیت و طغیان بیماری خواهند شد.
میوه‌ها و سبزیجاتی که جهت نذورات به مسجد آورده می‌شود باید حتماً شست‌وشو و گندزدایی شوند حتی خرماهایی که قرار است بین نمازگزاران توزیع شود باید حتماً شسته و در ظروف تمیز گذاشته شوند زیرا خرما هم نوعی میوه است که قبل‌از مصرف نیاز به شست‌وشو دارد».
مواد غذایی داغ را در ظروف یک‌بار مصرف نریزید
کارشناس بهداشت محیط وزارت بهداشت بیان داشت: «ظرف‌های یک‌بار مصرف برای سرو مواد غذایی دو دسته هستند. گروهی از این ظروف برای سرو خوراکی‌های سرد استفاده می‌شوند؛ مثل لیوان‌های شفاف که مخصوص سرو شربت و آب آشامیدنی هستند اما گروه دیگر ظروف یک‌بار مصرف، مخصوص مواد غذایی گرم هستند. این ظروف باید تحمل گرمای بیش‌از 63 درجه سانتی‌گراد را داشته باشند بنابراین توصیه می‌شود از ظروف یک‌بار مصرف شفاف و فومی برای مواد غذایی داغ استفاده نشود زیرا گرمای ماده غذایی در آنها منجر به ایجاد واکنش در ظروف می‌شود که می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت مصرف‌کنندگان داشته باشد.
گروهی افراد بر این باورند که خوردن مثلاً چای داغ در ظروف یک‌بار مصرف شفاف مشکلی در آنها ایجاد نکرده است پس می‌توانند به این کار ادامه بدهند، حال‌آنکه ما دو دسته بیماری داریم. دسته‌ای از بیماری‌ها بلافاصله پس از آلودگی میکروبی بروز پیدا می‌کنند اما دسته دیگر بیماری‌ها به‌دلیل تجمع مواد شیمیایی در بدن و در طولانی‌مدت خود را نشان می‌دهند. از این‌رو ما حتی به افراد توصیه می‌کنیم نان داغ را پس از خرید از نانوایی بلافاصله داخل کیسه‌های نایلونی پلاستیکی قرار ندهند زیرا نایلون‌ها هم از جنس پی وی سی و همان ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی هستند و تحمل دما را ندارند و با مواد غذایی واکنش نشان می‌دهند و سلامت افراد را به خطر می‌اندازند.
توصیه می‌شود در مساجد تا حد امکان از ظروف یک‌بار مصرف کاغذی برای سرو چای استفاده شود، در غیراین‌صورت لازم است که استکان‌ها به‌خوبی شسته و گندزدایی شوند.»