30 اردیبهشت 1402 ساعت: 09:2
بچهها در جهان امروزی با بمباران پیامها، اطلاعات و تصاویر مختلف در فضاهای مختلف واقعی و مجازی مواجه هستند. پس چه در مدرسه باشند یا در فضای آنلاین یا جمعهای دوستانه، همچنان باید بتوانند چیزهایی که میبینند و میشنوند را ارزیابی کنند تا درنهایت به نظرات و باورهای خودشان شکل دهند. تفکر انتقادی بهعنوان نوعی مهارت، پایه و اساس آموزش بچهها را میسازد و مهارت بسیار مهمی برای زندگی است.

بدون برخورداری از توانایی تفکر انتقادی، بچهها از نظر تحصیلی دچار مشکل میشوند، مخصوصا همزمان با بیشتر شدن سنشان.
جدای از اینکه برنامهریزی فرزندان ما برای زندگی حرفهایشان در آینده چه باشد، همه آنها باید تفکر انتقادی، مهارت حل مشکلات و همچنین تصمیمگیری را بیاموزند. شما در جایگاه والدین، باید مطمئن شوید که فرزندتان میتواند مستقل فکر کند و قبل از رسیدن به سن جوانی حتما ذهنیت انتقادی سالم در او شکل بگیرد.
تفکر انتقادی چیست؟
تفکر انتقادی بهعنوان نوعی مهارت به برخورداری از توانایی مطلوب برای تصور کردن، تحلیل کردن و ارزیابی کردن انواع اطلاعات بهمنظور تعیین صحت و اعتبار آنها گفته میشود؛ مثلا ارزیابی اینکه چه چیزی واقعی است و چه چیزی واقعی نیست.
این مهارتها به بچهها در شکلگیری نظرات و باورهایشان کمک میکنند، درحالی که به آنها نشان میدهند چه فردی در گروه دوستان خوب قرار میگیرد و چه فردی در گروه افراد نامناسب.
بهگفته بعضی از متخصصان، تفکر انتقادی میتواند شامل مهارتهای رسیدگی به مشکلات پیچیده و پیدا کردن راهحلهای مناسب هم باشد. درواقع مهارت انتقادی، یکی از بخشهای کلیدی در توانایی حل مسائل، تصمیمگیری و هدفگذاری در زندگی است.
حتی پایه و اساس آموزش و یادگیری بچهها هم به تفکر انتقادی بستگی دارد، مخصوصا وقتی به موضوعاتی مثل درک مطالب میرسیم. این دو مهارت پایهای در کنار همدیگر به بچهها کمک میکنند تا در مواجهه با انبوه اطلاعات، موفق و درست عمل کنند.
چرا مهارتهای تفکر انتقادی مهم هستند؟
ارزیابیهای مختلف در کشورهای گوناگون نشان میدهند که بچههایی که فاقد مهارتهای تفکر انتقادی هستند، بیشتر با خطر مشکلات رفتاری مواجه میشوند. حتی این بچهها نمیتوانند با دقت و تمرکز فکر کنند.
نداشتن دقت کافی در مواجهه با انبوه اطلاعات میتواند به سوءتعبیر یا دریافت اشتباه از آنها شود، درحالی که خود این اتفاق میتواند به مشکلات مختلف در مدرسه، محل کار و روابط اجتماعی منتهی گردد.
تفکر انتقادی به بچهها اجازه میدهد که درک عمیقتری از جهان بهدست بیاورند و تصویر واضحتری از خودشان در جهان داشته باشند.
علاوه بر این، تفکر انتقادی به فرزندان ما کمک میکند که ذهن باز و پذیرندهای داشته باشند و با دقت همهچیز را بررسی کنند. حتی ظرفیت بچهها در محل مسائل روزمره، خلاقیت و بهرهوری آنها نیز به برخورداری از مهارتهای تفکر انتقادی بستگی دارد.
مزیتهای تفکر انتقادی
اگر بچهها از مهارتهای تفکر انتقادی برخوردار باشند، مثلا در مدرسه و هنگام مواجهه با مسائل ریاضی، تلاش برای بیان استدلال و مقایسه امور مختلف بسیار بهتر عمل میکنند.
حتی این بچهها میتوانند با کیفیت بهتری در مورد خودشان فکر کنند. دستیابی به هدفهای شخصی یا رسیدن به یک رابطه اجتماعی موفق و پایدار هم با کمک تفکر انتقادی امکانپذیر میشود.
بچههایی که مهارتهای تفکر انتقادی را آموختهاند، استقلال بیشتر و خلاقیت بیشتری دارند و از کنجکاوی نمیهراسند. این بچهها شجاعت خوبی برای بیان سوالات خودشان دارند و هیچ چیزی را بدون دلیل نمیپذیرند.
درنهایت اینکه تفکر انتقادی به بچهها کمک میکند که در آینده روابط بهتری با انسانها داشته باشند، کمتر دچار تنش شوند و حتی سطح رضایتمندی آنها از زندگی هم افزایش پیدا کند.
ترجمه: ندا احمدلو
منبع: verywellfamily