28 شهریور 1400 ساعت: 09:6
بادامزمینی
بادامزمینی در ترکیب بسیاری از موادغذایی، از جمله محصولات پخته و سسها موجود است. همیشه برچسب روی غذا را به دقت نگاه کنید. برخی بستهها حاوی ترکیب بادامزمینی هستند. وقتی بیرون از خانه غذا میخورید، نحوه تهیه غذا را بپرسید و بگویید که حساسیت دارید. همچنین باید از مصرف آجیلهای درختی مانند گردو یا بادام اجتناب کنید.
مصرف غذاهای روزانه
شیر یکی از رایجترین محرکهای حساسیت غذایی در کودکان است. بیشتر بچهها به آن حساسیت دارند. در عین حال، نوزاد ممکن است به شیرخشک و یا شیر سویا احتیاج داشته باشد. برچسب روی قوطیها را بخوانید. حتی غذاهایی مانند تنماهی هم میتواند حاوی پروتئین شیر باشد. گاهی اوقات مانند ترکیبات حاوی کازئین عمل میکنند.
تخممرغ
فقط مشکل در خوردن املت نیست. تخممرغ در بسیاری از غذاها از جمله رشتهفرنگی، سس مایونز و محصولات پخته وجود دارد و همچنین میتواند در تزئین برخی از خوراکیها مثلا روی نوشیدنیها یا روکش بیسکویتها باشد. همچنین در ساختن بیشتر واکسنهای آنفولانزا هم استفاده میشود، بنابراین قبل از دریافت آن با پزشک مشورت کنید.
صدفها
در بزرگسالی ممکن است به غذاهای دریایی آلرژی ناگهانی پیدا کنید. اگر چنین شود، معمولاً تا پایان عمر آن را خواهید داشت. میگو، خرچنگ، هشتپا، صدف همگی میتوانند حساسیتهای جدی را ایجاد کنند. صدف، گوشماهی، حلزون، هشتپا و ماهیمرکب نیز میتوانند محرک باشند. اگر حساسیت دارید، از مصرف انواع صدفها خودداری کنید.
آجیلهای درختی
آجیلها حتی میتوانند در محصولاتی که از روغن مغزهای درختی تهیه شدهاند نیز موجود است. در برخی غذاهای بسته بندی شده نیز ممکن است موجود باشد. اما اجتناب از مصرف آنها در رستورانها و نانواییها سختتر است. اگر دچار حساسیت هستید، در خوردن گردو، بادام، فندق، بادام هندی بادامزمینی، پسته، آجیل برزیلی و دانه کاج احتیاط کنید. جوز هندی، شاه بلوط آبی، دانههای آفتابگردان و کنجد آجیل نیستند و باید مصرف آنها بیخطر و غیرآلرژیزا باشد.
ماهی
برخی افراد به ماهی آزاد تازه، ماهی تن یا ماهی هالیبوت حساسیت دارند. اگر به یک نوع ماهی حساسیت دارید، ممکن است به انواع دیگر آن نیز واکنش نشان دهید. مراقب سسهای تهیه شده با ماهی در غذاهای تایلندی و چینی باشید. همین امر در مورد سس سزار و سس ورستر که اغلب از ترکیب ماهیکولی در آن به کار برده است، صدق میکند.
سویا
نانها، کوکیها، سوپهای کنسروی، گوشتهای فرآوریشده و غذاهای میانوعده همگی میتوانند حاوی سویا باشند. اگر حساسیت دارید، برچسب موادغذایی را بخوانید تا متوجه آن شوید. همچنین از غذاهای سنتی حاوی سویا پرهیز کنید: لوبیاسویا، توفو، تمپه، شیر سویا، خمیرسویا و سس سویا. نوزادان و کودکان بیشتر از بزرگسالان به این آلرژی مبتلا میشوند.
گندم
گندم در بسیاری از موادخوراکی وجود دارد، از نان گرفته تا آبجو و سس سالاد تا گوشتهای لذیذ. چرا؟ پروتئینهای گندم به برخی غذاهای فرآوری شده کمک میکند تا به هم بچسبند و به آنها حجم میدهد. اگر به گندم حساسیت دارید، مصرف سایر غلات مانند جو، چاودار، ذرت و برنج ممکن است بی خطر باشند اما شاید لازم باشد از بلغور گندم و نشاسته سیبزمینی نیز اجتناب کنید. ممکن است به گندم حساسیت داشته باشید اما در خوردن گلوتن مشکلی نداشته باشید.
حساسیت به گلوتن
شما ممکن است به خوراکی حساس باشید اما حساسیت نداشته باشید. گلوتن معمولاً در گندم، چاودار و جو یافت میشود. اگر حساسیت دارید، سیستم ایمنی بدنتان به هر غذایی که حاوی آن باشد، واکنش نشان میدهد. و بیماری سلیاک نیر میتواند موجب آسیب دائمی به رودهها شود. همچنین ممکن است متوجه شوید که گلوتن در سیستم گوارشیتان بدون اینکه بیماری سلیاک یا حساسیت داشته باشید، اختلال ایجاد کرده است. گلوتن آسیب دائمی ایجاد نمیکند اما شاید لازم باشد از مصرف آن اجتناب کنید.
آلرژی غذایی از کجا شروع میشود
شما یک خوراک مایع میخورید یا مینوشید و سیستم ایمنی بدنتان به سرعت به کار میافتد. اولین بار ممکن است متوجه هیچگونه علائم آلرژی مانند بثورات یا خارش نشوید اما بدنتان دوباره به آن خوراک حساس خواهد شد. دفعه بعد که آن خوراکی را میخورید، از آنجا که بدنتان فکر میکند ممکن است آلرژیزا باشد، ماده شیمیایی هیستامین آزاد میکند که موجب علائم آلرژی مانند بثورات، خارش و تورم میشود.
علائم را بشناسید
اگر چیزی میخورید که به آن حساسیت دارید، احتمالاً علائم در بدنتان به سرعت ظاهر میشوند. ممکن است چند دقیقه تا ۲ ساعت طول بکشد.
بنابراین ممکن است این علائم را مشاهده کنید:
• کهیر یا سایر بثورات پوستی • خارش بدن یا خارش دهانی
• تورم صورت، زبان یا لبها
• سرفه یا خسخس سینه
• سوزش یا اسهال و استفراغ یا گرفتگی شکم
• تورم گلو و تارهای صوتی
• مشکل تنفسی
خطرناکترین واکنشها
علائم گاهی اوقات میتواند تهدیدکننده زندگی باشد که به این حالت آنافیلاکسی میگویند. وقتی این اتفاق میافتد، ممکن است در تنفس دچار مشکل شوید و فشار خونتان افت کند. اگر به غذا حساسیت دارید، پزشک ممکن است تزریق اپینفرین را برای همیشه توصیه کند. با اورژانس تماس بگیرید و در صورت مشاهده اولین علائم سریعاً اقدام کنید. در کودکان مبتلا به حساسیت شدید به بادامزمینی نیز ممکن است، داروی جدید تایید شده پالفورزیا را برای تقلیل علائم تجویز کنند.
همیشه نمیتوانید حساسیت را پیشبینی کنید
خوردن یکبار از یک لقمه غذای دریایی ممکن است مشکلی ایجاد نکند. آیا این به این معناست که خیلی از غذاها برایتان بیضرر است؟ اگر حساسیت داشته باشید لزوماً همیشه دچار آن نخواهید بود. به طور کلی، میزان واکنش آلرژیک، بستگی به میزان حساسیت جدی و میزان غذای محرکی که میخورید، دارد اما واکنشها ممکن است همیشه یکسان نباشد و ممکن است دفعه بعد شدیدتر باشد.
عدم تحمل یا حساسیت
حتی اگر در هضم چیزی مانند شیر یا گلوتن مشکل دارید، ممکن است دچار حساسیت نباشید. بدنتان ممکن است آن غذا را به خوبی هضم نکند و دچار نفخ، دلپیچه و اسهال شوید اما اگر سیستم ایمنی بدن را درگیر نکند، حساسیت نخواهد بود. به طور مثال، عدم تحمل لاکتوز زمانی اتفاق میافتد که بدن نمیتواند لاکتوز، قند موجود در شیر و محصولات لبنی را تجزیه کند.
افزودنیها در غذاها
شما میتوانید بدون اینکه حساسیت داشته باشید، به افزودنیها واکنش نشان دهید.گلوتامات سدیم میتواند موجب گرگرفتگی، احساس گرما، سردرد و ایجاد ناراحتی در قفسه سینه شود. سولفیتها که در برخی از میوههای خشک، شراب و سایر غذاها یافت میشوند، میتوانند مشکلات تنفسی را در افراد مبتلا به آسم ایجاد کنند. برچسب اینگونه خوراکیها باید حاوی سولفیت باشد.
سندرم حساسیت دهانی چیست؟
برخی از افرادی که به تب یونجه مبتلا هستند، به ویژه به گرده درخت توس یا جلبک، به سیب خام، گیلاس، کیوی، کرفس، گوجهفرنگی و فلفل سبز واکنش نشان میدهند و احساس سوزنسوزن شدن، خارش یا تورم در لبها، زبان یا گلو میکنند و یا ممکن است دچار آبریزش چشم یا خارش چشم و آبریزش بینی شوند.
گاهی انجام ورزش، حساسیت را تحریک میکند
این مشکل فقط در برخی افراد و زمانی اتفاق میافتد که درست قبل از انجام ورزش چیزی را بخورند که به آن حساسیت دارند. دمای بدن افزایش مییابد و واکنش آلرژیک مانند خارش، کهیر، سبکی سر یا حتی آنافیلاکسی ایجاد میکند. مواردی که به احتمال زیاد موجب ایجاد این نوع حساسیت میشوند صدف، الکل، گوجهفرنگی، پنیر و کرفس هستند. چند ساعت قبل از ورزش از خوردن غذاهای محرک اجتناب کنید.
آیا باید خوراکیهای حساسیتزا را حذف کنم؟
اگر نمیدانید چه چیزی موجب واکنش آلرژیک میشود، هر چه میخورید را بنویسید و بنویسید بعد از آن چه احساسی دارید. با انجام این کار میتوانید محرکهای احتمالی را تشخیص دهید. از پزشکتان درباره رژیمغذایی حذفی سوال کنید. در این نوع برنامهغذایی، خوردن یک غذای مشکوک را در یک دورهای متوقف میکنید تا بفهمید کدام غذا موجب حساسیت میشود.
چگونه میتوان از وجود حساسیت اطمینان داشت
ممکن است نیاز به انجام آزمایشاتی داشته باشید تا به آلرژی غذایی پی ببرید. تست خارش پوست، رایجترین آزمایش است. متخصص آلرژی یک قطره مایع روی پوست میریزد، سپس روی پوست را میبندد تا اجازه دهد خیس شود. نداشتن هیچ واکنشی به این معنی نیست که حساسیت ندارید. در آزمایش خون، پزشک نمونهای از خون را میگیرد تا ببیند آیا به محرکهای خاصی واکنش نشان میدهید یا خیر. اگر تحت نظر پزشک باشید، شما غذایی را میخورید تا ببینید آیا به آن غذا واکنش نشان میدهید یا خیر.
آیا حساسیت فرزندم تشدید خواهد شد؟
حساسیت بچهها به شیر، تخممرغ، گندم و سویا بیشتر میشود اما کودکانی که به بادامزمینی، مغزها، ماهی و صدف حساسیت دارند معمولاً مادامالعمر با آنها خواهد بود. اگر میخواهید ببینید آیا آلرژی فرزندتان بیشتر شده است یا خیر، پزشک میتواند آزمایش خون انجام دهد. برای دریافت آن خودتان به تنهایی، به او غذای محرک احتمالی ندهید. حتی مصرف مقدار کمی از آن میتواند خطرناک باشد.
نکاتی برای کنترل حساسیت غذایی
باید از غذاهای محرک اجتناب کنید و برچسب روی خوراکیها را برای بررسی مواد تشکیل دهنده به دقت نگاه کنید. اگر خودتان یا فرزندتان به طور اتفاقی چیزی را بدون توجه خورد، باید سریعاً اقدام کنید. در صورت مشاهده اولین علائم آنافیلاکسی(خس خس سینه، مشکل تنفسی، سرگیجه) با اورژانس تماس بگیرید و از تزریق اپینفرین استفاده کنید. اگر علائم بهتر نشد، حضوری مراجعه کنید. عاقلانه است که نام مورد حساسیتزا را به دستتان ببندید یا با خودتان ببرید.
مترجم مهتا زمانینیک
منبع WebMD