24 مهر 1400 ساعت: 12:7
ایران از دیرباز به جهت قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص همواره ازجمله مناطقی بوده که در معرض حوادث و سوانح طبیعی قرار داشته است. ازاین‌رو این سرزمین همواره مستعد ۳2 نوع بلا و فاجعه از مجموع ۴2 نوع بلایای طبیعی و انسانی شناخته‌شده همچون سیل، زلزله، خشکسالی، توفان و بیماری‌های همه‌گیر بوده و جزو 10 کشور نخست جهان از لحاظ میزان وقوع بلایای طبیعی است.
در تعریف بلایای طبیعی گفته می‌شود که این حوادث درواقع همان وقایع و حوادث طبیعی هستند که به خاطر عدم آمادگی قبلی انسان‌ها برای مواجهه با آنها «بلا» نام گرفته‌اند اما آنچه نگرانی‌ها را بیشتر می‌کند میزان آمادگی انسان در مواجهه با این بلایا است. البته دولت‌ها همواره سعی در بالا بردن میزان آمادگی‌ها شهروندان خود در مواجهه با بحران دارند اما برخی کشورها همچون ایران هنوز با رسیدن به سطح مطلوب فاصله بسیار دارند.
برای مثال به گفته علی اردلان، سرپرست پیشین دفتر مدیریت کاهش خطر و بلایای وزارت بهداشت به‌طور میانگین تنها 8 درصد ایرانی‌ها آماده مواجهه با بلایایی طبیعی هستند و در چهار دهه اخیر نیز سالانه 3 هزار ایرانی بر اثر بلایای طبیعی جان خود را از دست داده و 5/1 میلیون نفر هم تحت تاثیر این رویدادها بوده‌اند.
بعد دیگر بحران حوادث طبیعی میزان خسارت‌های مالی ناشی از این حوادث برای شهروندان است. برای مثال سیل سهمگین سال ٩٨ که بیش از 20 استان ایران را تحت تاثیر قرار داد حدود ٩ هزار میلیارد تومان خسارت به اقتصاد کشور وارد کرد. در آن ایام ستاد بحران کشور زیان سیل پهنه جنوب ایران را بیش از ٣ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و خسارت سیل‌های بهاری ۶ هزار‌میلیارد تومان ارزیابی شد.
مثال دیگر حادثه زلزله کرمانشاه بود که حدود ٨ هزار‌میلیارد تومان خسارت بر کشور تحمیل کرد. با این حساب اگر خسارات اقتصادی سالانه بلایای طبیعی در ایران را جمع ببندیم احتمالا هر‌سال ایرانی‌ها به اندازه سرمایه خودروسازان زیان می‌دهند. به تازگی نیز صندوق بین‌المللی پول در گزارشی اعلام کرده که ایران سالانه ۵ درصد از اقتصادش را در بلایای طبیعی می‌بازد. البته خسارت بلایا درکشورهای پیشرفته‌ای مانند ژاپن تا حد زیادی کنترل شده است اما متاسفانه در ایران همچنان خسارت سوانح طبیعی بسیار بالا است.
علی ابراهیمی