31 تیر 1400 ساعت: 19:4
خواب خوب در رشد و افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن کودکان از اهمیت ویژهای برخوردار است. علاوهبراین خواب کودکان تاثیر زیادی در زندگی و آرامش والدین بهخصوص مادر دارد. با این حال خواب کودکان از بدو تولد تا 3 سالگی با نوع خواب بزرگسالان کاملا متفاوت است.
در این مطلب به تغییرات ایجاد شده در این سه سال و ساعات خواب کودکان در هر دوره و تاثیر آن در روند رشد آنها میپردازیم.
تغییر خواب کودکان
از بدو تولد تا سه سالگی، بدن یک شیرخوار تغییرات سریع و بی وقفهای را پشت سر میگذارد. این تغییرات در ساختار خواب آنها نیز رخ میدهد.
بین 0 تا 3 ماهگی
هر نوزادی میتواند روزانه بین 17 تا 20 ساعت را در خواب سپری کند. مراحل خواب نوزادان بین 2 تا 4 ساعت طول میکشد. تعداد دفعات بیداری آنها متناسب با نیاز اولیهشان به شیر خوردن تنظیم میشود. بنابراین چرخه خواب در شیرخوارها صرفا از 2 مرحله تشکیل شده است:
مرحله خواب ناآرام که در طول آن شیرخوار زیاد دست و پا میزند.
مرحله خواب آرام که در طول آن شیرخوار بهطور کامل در آرامش است.
در طول هفتههای نخست بعد از تولد، نوزاد تفاوت بین شب و روز را درک نمیکند. لازم است که بعد از ترخیص از بیمارستان و رسیدن به منزل به نوزاد کمک کنید تا ساعت بیولوژیکی بدنش تنظیم شود. برای اینکار لازم است که شبها در محیطی آرام و با نور کم پوشک کودک را عوض کنید و به او شیر دهید.
در طول روز نیز پردهها را کنار بزنید و با صدای عادی به کارهایتان برسید. یعنی نیازی نیست که به خاطر خواب بودن نوزاد خانه را در سکوت مطلق فرو ببرید. بهتر است زندگی عادی در منزل در جریان باشد. میتوانید تلویزیون را روشن کنید. آهنگ گوش دهید و کارهای منزل را انجام دهید. باید بدانید که هفتههای اول زندگی شیرخواران برای تنظیم خواب و کیفیت آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
بین 3 تا 6 ماهگی
در این دوره، چرخه خواب نوزاد شروع به تغییر میکند. بهطوری که از این پس چرخه خواب کودک از یک مرحله خواب سبک و یک مرحله خواب عمیق تشکیل میشود. بین 3 تا 6 ماهگی نوزاد قادر است که انرژی کافی را برای داشتن خوابی 6 ساعته بدون بیدار شدن کسب کند و در واقع شب را بدون بیدار شدن در خواب بگذراند. با این حال نوزاد همچنان نیاز دارد که در طول روز 3 مرتبه بخوابد: صبح، بعد از ظهر و عصرها.
بین 6 تا 12 ماهگی
در طی این مدت، نوزاد خواب شبانه نوزاد طولانی تر میشود و بهطور کلی 13 تا 14 ساعت بیشتر نمیخوابد. این مدت خواب نیز بین خواب شبانه و دو چرت روزانه یعنی خواب صبحگاهی و دیگری چرت بعد از ظهر تقسیم میشود. چرخه خواب کودک همچنان در حال تغییر است. بهطوری که مرحله خواب ناآرام جای خود را به خواب پارادوکسال میدهد.
1 تا 3 سالگی
در این دوره، ساعت بیولوژیکی بدن نوزاد در حال اصلاح است. از این گذشته، چرخه خواب کودک به چرخه خواب بزرگسالان نزدیک شده است. بنابراین از حدود 2 سالگی، کودک بهتدریج از چرتهای روزانه سر باز میزند و نیازی به این چرتهای چند مرحلهای ندارد.
تاثیر خواب بر رشد و سلامت کودکان
خواب خوب به رشد کودکان کمک زیادی میکند. خوب خوابیدن در کودکان باعث تقویت حافظه و بالا بردن مهارتها و توانمندیهای منطقی و رفتاری کودک میشود. همچنین باید بدانید که هورمونهای مربوط به رشد در خواب ترشح میشوند. برعکس این مسئله نیز صادق است. کمبود خواب و نداشتن خواب باکیفیت و خوب عوارض منفی روی سلامت کودکان دارد. در واقع، بدخوابی باعث تحریکپذیری کودک میشود.
کودکی که درست نمیخوابد بدخلق میشود و بیشتر گریه میکند. علاوه براین، کمبود خواب روی قدرت تمرکز و شادابی ذهنی کودکان نیز تاثیر منفی میگذارد. در نهایت اینکه، سیستم ایمنی کودک نیز تحت تاثیر بدخوابی قرار میگیرد. هر کودکی که بدخواب است و یا کم میخوابد بیشتر در معرض بیماری قرار میگیرد چون سیستم ایمنی ضعیفتری دارد.
چگونه به داشتن خوابی راحت در کودکان کمک کنیم؟
فرزند شما برای داشتن خوابی خوب، قبل از هر چیز به جای خوابی راحت و ایمن نیاز دارد. اگر شما برای داشتن خوابی راحت قبل از هر چیز به داشتن تشکی راحت فکر میکنید در مورد نوزاد مهمترین مسئله امنیت است. برای جلوگیری از هر نوع خطر خفگی، لازم است که تشکی با تکیه گاه محکم انتخاب کنید که اندازههای آن دقیقا مطابق با تخت نوزاد باشد.
برخی افراد تا 2 سالگی، استفاده از کیسه خواب را به کشیدن لحاف ترجیح میدهند. لازم است که به کودک کنید تا به آرامی بخوابد. بنابراین بهتر است از همان سنین پایین یک «آیین قبل از خواب» داشته باشید مانند قصه گفتن، ماساژ و غیره. این مسئله باعث میشود که کودک در زمان خواب به آرامش برسد و راحتتر بخوابد و همچنین باعث میشود که ساعت خواب برای او لحظات شاد و آرامبخشی تبدیل شود.
برای اینکه کودک یاد بگیرد به تنهایی بخوابد لازم است که احساس امنیت داشته باشد. علاوه بر دادن عروسک، لازم است که اتاق کودک را به چراغ خواب مناسب با نور مناسب مجهز کنید. همچنین لازم است که در اتاق را نیمه باز بگذارید تا بتوانید در طول شب صدای کودک را بشنوید.
ترجمه: فاطمه مهدیپور
منبع: amelioretasante