سلامت

اصطلاح پزشکی گرسنگی مفرط یا افزایش اشتها، پرخوری یا polyphagia است. اگر تمام مدت روز احساس گرسنگی می‌کنید، به پزشک مراجعه کنید.

چندین عامل می‌تواند باعث گرسنگی شود.

 1. دیابت

بدن ما قند موجود در غذا را به سوختی به نام گلوکز تبدیل می‌کند اما وقتی مشکل دیابت داریم، گلوکز به سلول‌ها نمی‌رسد. بدن ما در عوض آن را دفع کرده و به مغز فرمان می‌دهد تا بیشتر غذا بخوریم.
افرادی که به ویژه دیابت نوع 1 دارند، ممکن است حجم زیادی غذا بخورند و همچنان وزن کم کنند.
علائم دیابت علاوه بر افزایش اشتها، شامل موارد زیر می‌تواند باشد:
* تشنگی شدید
* نیاز به دفع ادرار بیشتر
* کاهش وزن بی‌دلیل
* تاری دید
* بریدگی‌ها و زخم‌هایی که در مدت زمان زیادی بهبود می‌یابد.
* سوزن سوزن شدن یا درد در دست یا پاها
* خستگی

2- قندخون پایین

 هنگامی که گلوکز بدن به سطح بسیار پایینی می‌رسد، موجب افت قندخون است. این نگرانی معمولا برای افراد دیابتی هست اما سایر بیماری‌ها نیز می‌تواند مسبب آن باشد. از جمله؛ هپاتیت، اختلالات کلیوی، تومورهای نورواندوکرین در لوزالمعده (انسولینوم) و مشکلات غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز .
در موارد شدید، ممکن است مبتلایان به افت قندخون مثل یک آدم مست شوند. آنها ممکن است نتوانند خوب حرف بزنند و در راه رفتن مشکل داشته باشند. علائم دیگر آن شامل موارد زیر است:  
* اضطراب
* احساس کندی ضربان قلب 
* پوست رنگ‌پریده
* لرزش
* تعریق
* سوزن سوزن شدن اطراف دهان

3. کمبود خواب

نداشتن استراحت کافی می‌تواند بر هورمون‌های بدن که گرسنگی را کنترل می‌کنند تاثیر بگذارد. افرادی که کم خواب هستند اشتهای بیشتری دارند و احساس سیری در آنها سخت‌تر است. همچنین هنگام خستگی بیشتر تمایل به خوردن غذاهای پرچرب و پرکالری دارند.
سایر اثرات کمبود خواب عبارتند از:
* سطح پایین هوشیاری 
* تغییر خلق و خو
* کلافگی
* تصادفات بیشتر
* مشکل بیداری در طول روز 
* افزایش وزن

 4. استرس

هنگام اضطراب یا تنش، بدن هورمونی به نام کورتیزول ترشح می‌کند که احساس گرسنگی را تقویت می‌کند.
بسیاری از افراد دچار استرس نیز خواهان غذاهای پرشیرین یا پرچرب یا هر دو اینها هستند. در نتیجه بدن تلاش می‌کند تا بخشی از مغز را که باعث نگرانی می‌شود، خاموش نگه دارد.
علائم دیگر عبارتند از:
* بروز عصبانیت
* خستگی
* سردرد
* مشکلات خواب
* ناراحتی معده

5- رژیم غذایی

همه غذاها به یک شیوه ما را سیر نمی‌کنند. غذاهایی که گرسنگی را به بهترین نحو مهار می‌کنند، سرشار از پروتئین هستند، مانند: گوشت بدون چربی، ماهی یا لبنیات یا خوراکی‌های پرفیبر . منابع سرشار از فیبر مانند میو‌ها، سبزیجات، غلات سبوس‌دار و لوبیاها هستند.
روغن‌های سالم مانند روغن موجود در آجیل‌ها، ماهی و روغن آفتابگردان است که می‌توانند سطح کلسترول را کاهش دهند. مصرف این مواد برای رسیدن به یک رژیم متعادل مهم است و به ما کمک می‌کند تا بعد از خوردن غذا احساس سیری کنیم.
شیرینی، نان سفید، بسیاری از موادغذایی بسته‌بندی شده و فست‌فودها فاقد این مواد مغذی هستند اما سرشار از چربی و کربوهیدرات‌های ناسالم هستند. اگر مقادیر زیادی از این مواد را بخورید، ممکن است بلافاصله بعد از غذا دوباره گرسنه شوید و بیش از حد نیاز غذا بخورید.
اگر زمان بیشتری را به جویدن و لذت بردن از غذای خود صرف کنید به جای اینکه سریع آن را بخورید، بعد از غذا بیشتر احساس سیری می‌کنید. همچنین به جای توجه به تلویزیون یا گوشی همراه، بیشتر به آنچه در بشقاب‌تان است توجه می‌کنید.

 6- داروها

برخی از داروها باعث می‌شوند تا بیش از حد معمول بخورید. آنتی‌هیستامین‌ها که آلرژی را درمان می‌کنند و داروهای ضدافسردگی به نام SSRI، استروئیدها، برخی از داروهای دیابت و داروهای ضدروان پریشی چنین تاثیری را دارند.
اگر از زمان شروع مصرف دارو افزایش وزن پیدا کرده باشید، پس این داروها موجب می‌شود تااحساس گرسنگی کنید. با پزشک خود مشورت کنید تا بدانید چه داروی دیگری برایتان مفید است.

 7- بارداری

بسیاری از مادران آینده متوجه افزایش اشتها در خود می‌شوند. با این روند به حد کافی مواد مغذی برای رشد کودک را دریافت می‌کنند.
بیشتر خانم‌ها طی 3 ماه اول بین  1 تا 2/5 کیلو وزن اضافه می‌کنند (دکتر این مرحله را سه ماهه اول بارداری می‌نامد) و سپس هفته‌ای نیم کیلو در طول ماه دوم و سوم اضافه می‌کنند.
علائم دیگری که احتمالا به دلیل بارداری است، عبارتند از:
* سقط
* غالباً نیاز به دفع 
* ناراحتی معده
* سینه‌های دردناک یا سینه‌هایی که بزرگتر می‌شوند.

8. مشکلات تیروئید

تیروئید غده‌ای است به شکل پروانه که در ناحیه گردن قرار دارد و هورمون‌هایی را تولید می‌کند که میزان کارکرد هر عضوی در بدن را کنترل می‌کند. اگر تیروئیدتان خیلی سخت کار می‌کند، پس به پرکاری تیروئید مبتلا هستید.
علاوه بر بزرگ شدن غده تیروئید، علائم دیگر این مشکل عبارتند از:
* تند شدن نبض
* عصبی شدن
* تعریق بیش از حد 
* ضعف عضلانی
* احساس تشنگی حتی بعد از نوشیدن آب

9- نوشابه رژیمی

بسیاری از افراد برای کاهش کالری و یا کاهش وزن، نوشابه بدون قند می‌نوشند اما قند مصنوعی موجود در این نوشیدنی  به مغز دستور می‌دهد تا کالری لازم برای سوخت بدن را دریافت کند. وقتی بدن چیزی را دریافت نمی‌کند، «کلید گرسنگی» را در بدن روشن می‌کند و به مغز دستور می‌دهد تا در عوض آن کالری را از غذا دریافت کند.
اگر نوشابه رژیمی شما را گرسنه می‌کند، ممکن است متوجه موارد زیر شوید:
* سردرد
* هوس شیرینی
* افزایش وزن

 10- کم‌آبی بدن

آیا شما گرسنه‌اید یا فقط احساس تشنگی می‌کنید؟ شما همیشه نمی‌توانید تفاوت این سیگنال‌های دریافتی را از بدن خود تشخیص دهید.
سایر علائم کم‌آبی بدن عبارتند از:
* سرگیجه
* احساس خستگی
* دفع کمتر ادرار یا ادرار تیره رنگ
برخی تحقیقات نشان می‌دهد اگر قبل از غذا یا هنگام خوردن غذا یک لیوان آب بنوشید، ممکن است با دریافت کالری کمتر، احساس سیری کنید.

11- چقدر ورزش می‌کنید.

 هنگام تمرین، بدن برای دریافت سوخت کالری می‌سوزاند. این امر موجب افزایش متابولیسم بدن می‌شود و فرایندی است که بدن از انرژی استفاده می‌کند. در بعضی از افراد، باعث افزایش گرسنگی می‌شود. اگر تمام مدت احساس گرسنگی می‌کنید، به پزشک مراجعه کنید.


مترجم: مهتا زمانی‌نیک 
منبع: WebMD