سلامت

هوش مصنوعی (AI) ظرفیت‌های بالقوه زیادی برای کودکان دارد و امروزه حداقل بخشی از برنامه‌های روزانه کودکان براساس هوش مصنوعی انجام می‌گیرد. تحقیقات علمی نشان داده‌اند که استفاده از روبات‌های اجتماعی در خانه کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم (ASD) می‌تواند توانایی آنان برای برقراری ارتباط چشمی با دیگران را بهبود ببخشد.

هوش مصنوعی همچنین به معلمان و مربیان کمک می‌کند تا دانش‌آموزان کم‌سنی که احتمالا به ناتوانایی‌های یادگیری مبتلا هستند را راحت‌تر شناسایی کنند. در حال حاضر کودکان بسیاری هم بدون مواجهه با چالش‌های عاطفی و شناختی رایج، برای یادگیری زبان جدید، بهبودبخشی به مهارت‌های خودشان و یادگیری امور مختلف به دستیاران مجازی دسترسی دارند.


والدین باید مسئولیت‌پذیر باشند
کارشناسان از والدین می‌خواهند که به دامنه و قدرت هوش مصنوعی احترام بگذارند، آن را درک کنند و در مدیریت کاربردهای آن با دقت عمل کنند، اما همزمان از آنان می‌خواهند که نظارت سختگیرانه خودشان را در مورد هوش مصنوعی رها نکنند.

شاید شما هم شنیده باشید که پدرها و مادرها در جهان دیجیتال غریبه هستند و کودکان ساکنان واقعی جهان دیجیتال شمرده می‌شوند، اما والدین باید خودشان را از این غریبگی خلاص کنند.

به‌عنوان مثال بعضی از رابط‌های کاربری هوشمند می‌توانند در انجام تکالیف مدرسه به کودکان کمک کنند، اما قطعا نمی‌توانند قابلیت حل مسائل را به کودکان بیاموزند و پدرها و مادرها هم قطعا نمی‌خواهند که فرزندشان پاسخ همه سوالات را بدون فکر کردن و با تقلب به‌دست بیاورند.

به‌گفته متخصصان، بعضی از والدین شیفته امکانات دیجیتالی کودکان می‌شوند و آنان را در استفاده از این امکانات کاملا رها می‌کنند، اما مغز کودکان در استفاده از امکانات جهان دیجیتال هنوز به تکامل لازم برای تعیین محدودیت‌های ضروری نرسیده است و والدین باید این جای خالی را پُر کنند.


والدین باید درباره هوش مصنوعی سوال کنند
به‌گفته متخصصان، والدین قبل از خریدن یا دانلود کردن هر گونه دستگاه، سیستم عامل یا برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی باید مجموعه‌ای از سوالات را از فروشنده یا ارائه‌دهنده بپرسند و هرگز از این کار خجالت‌زده نشوند. سوالات ساده اما مهم عبارتند از:
1. فرزند من با استفاده از این دستگاه یا برنامه با چه کسانی می‌تواند ارتباط برقرار کند؟‌
2. اگر من اجازه استفاده از این دستگاه یا برنامه را به فرزندم بدهم، بدترین اتفاق ممکن چه خواهد بود؟
3. برای یادگیری تنظیمات ایمنی و امنیتی باید به کجا رجوع کنم؟‌
4. در چه شرایطی ممکن است که فرزند من در فضای آنلاین آسیب ببیند؟
5. چرا در نظر گرفتن محدودیت‌های زمانی برای کودکان دشوار است؟
6. این تکنولوژی چه مزیت‌هایی برای خانواده من دارد؟

تردیدی نیست که هوش مصنوعی می‌تواند فرصت‌های شگفت‌انگیزی را در اختیار هر خانواده‌ای قرار دهد، اما والدین باید از همه خطرات احتمالی آگاه باشند تا آسیب‌ها را به حداقل برسانند.


از حریم خصوصی کودک محافظت کنید
زمانی که از کاربردهای هوش مصنوعی برای کودکان صحبت می‌کنیم، باید نگرانی‌های مربوط به حفظ حریم خصوصی را هم در نظر بگیریم. مساله فقط تماس کودکان با افراد نامناسب نیست، بلکه شرکت‌های بزرگی هم هستند که داده‌های مربوط به زندگی کودکان را جمع‌آوری می‌کنند، بدون این‌که اهداف‌شان از این کار را آشکار کرده باشند.
مثلا اگر کودک شما از دستور صوتی برای انجام امور ساده با تبلت کمک می‌گیرد، مراقب باشید که این دستورات به مسائل خیلی مهم و خاص گسترش پیدا نکند. بد نیست که کودکان بدانند گاهی اوقات در جهان اینترنت ممکن است که توسط افراد ناشناس تحت نظارت باشند و شما باید این اصل ساده را برای آنان توضیح دهید.


ارتباط کودک با زندگی واقعی را حفظ کنید
در دورانی که حتی والدین هم در استفاده صحیح از دستگاه‌های دیجیتال مانند موبایل‌های هوشمند مشکل دارند، ارائه الگوی صحیح در استفاده از تکنولوژی و هوش مصنوعی به کودکان، هم بسیار ضروری و هم بسیار دشوار است.

والدین باید توجه داشته باشند که اصل اول و اساسی در استفاده کودکان از امکانات دیجیتال، حفظ تعادل است. درواقع، امکانات جهان دیجیتال نباید تمام وقت کودکان را به خودشان اختصاص دهند و جای زندگی واقعی را بگیرند. زندگی هر انسانی در عصر هوش مصنوعی زمانی در مسیر درست قرار دارد که زندگی واقعی و درست با اعضای خانواده و دوستان در جهان واقعی هرگز جایش را به جهان دیجیتال ندهد.

ترجمه: یوسف صالحی
منبع: Web MD