سلامت

اندازه‌گیری دور کمر یکی از اندازه‌گیری‌های آسان، برای نشان دادن میزان سلامتی است. به این دلیل که کمک می‌کند، نوعی چربی به نام «چربی احشایی» که در ناحیه شکم و اطراف آن شکل می‌گیرد، را تخمین بزنید. به طور کلی، هر چه دور کمر فرد بزرگتر باشد، احتمال وجود این چربی بیشتر است. مقدار بیش از حد هر نوع چربی در بدن خوب نیست؛ اما چربی احشایی ممکن است از سایر چربی‌ها بدتر باشد و باعث شود تا به یکسری بیماری‌های جدی بیشتر مبتلا شوید.

چربی احشایی چه مضراتی دارد

در برخی مواقع با تجزیه چربی احشایی، اسیدهای چرب زیادی وارد خون می‌شود و احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی، آلزایمر و کلسترول خون را بالا می‌برد. همچنین می‌تواند بدن را در برابر انسولین مقاوم‌تر کند و منجر به دیابت نوع2 یا پیش دیابت شود. بعلاوه، پروتئین‌های موجود در چربی احشایی ممکن است بافت‌های بدن و مویرگ‌های خونی را تحت‌الشعاع قرار دهد و فشارخون فرد را بالا ببرد.

چه سایزی از کمر بزرگ است؟

در همه افراد این اندازه متفاوت است؛ اما در مورد اندازه دور کمر، دستورالعمل‌های کلی وجود دارد. در زنان، 35 اینچ یا بیشتر معمولا نشانه‌ای از وجود چربی احشایی است. در مردان این میزان 40 است. اگر سایز بدن به طور طبیعی بسیار بزرگ باشد، ممکن است این عدد بزرگتر شود. در افراد غیرآسیایی اینگونه است: مثلا 5/31 برای زنان و 5/35 برای آقایان. برای اطمینان از اندازه کمر خود با پزشک مشورت کنید.

شکم بزرگ با حجم زیاد چربی احشایی

چربی شکمی که غالبا مشاهده و با پوشیدن شلوار جین احساس فشار می‌کنید، نشانه چربی احشایی است؛ اما نه همیشه. ممکن است این چربی به صورت لایه نازکی در زیر پوست باشد. به طور مثال کشتی‌گیران سومو که روزانه تمرین می‌کنند، اغلب دور کمر بسیار بزرگ و BMI بالایی دارند ولی چربی احشایی آنها نسبتا کم است و البته این مقدار می‌تواند خیلی سریع تغییر کند، یعنی زمانی که این ورزشکاران دست از تمرین بردارند.

آیا لاغری همیشه خوب است

همانطور که دور کمر زیاد همیشه به معنای چربی احشایی بیش از حد نیست، کمر باریک همیشه به معنای سالم بودن نیست. گاهی وقت‌ها ممکن است چربی احشایی فرد خیلی زیاد باشد، در حالی که اندازه کمرش در حد نرمال است. پزشکان در این مورد یک اصطلاحی دارند، به نام TOFI یعنی در ظاهر لاغر؛ اما در درون چاق.

سندرم متابولیک

مجموعه‌ای از عوارض متابولیک چاقی است. اندازه زیاد دور کمر هم یکی از پنج مورد نشانه سندرم متابولیک می‌باشد. چهار مورد دیگر مقدار زیاد تری‌گلیسیرید، کلسترول، فشارخون و قندخون هستند. هر یک از این عوامل به تنهایی یک بیماری جدی بحساب می‌آید. زمانی که سه مورد یا همه این موارد را با هم داشته باشید، به سندرم متابولیک افزوده می‌شود و احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت و سکته مغزی در فرد افزایش می‌یابد.

نسبت دور کمر به دور باسن

این هم روش دیگری برای بررسی سلامت اندازه دور کمر است. در این حالت اندازه دور کمر را بر اندازه دور باسن تقسیم می‌کنند. مقادیر بیشتر از 85/0 برای زنان و 95/0 برای آقایان نشانگر این است که سلامتی فرد در معرض خطر است. برخی از پزشکان نسبت دور کمر به دور باسن را به اندازه‌گیری ساده دور کمر ترجیح می‌دهند؛ اما مطالعات نشان می‌دهد که هر دو روش در پیش بینی مشکلات سلامتی به یک اندازه مفید است.

شاخص توده بدنی یا BMI

نشانگر توده بدنی، چربی احشایی است که دورتادور شکم و کمر جمع شده است. اگر قد و وزنتان را به برنامه محاسبه توده بدنی آنلاین بدهید، آن را برایتان محاسبه می‌کند. میزان طبیعی آن از 5/18 در افراد لاغرتر تا 5/24 در افراد سنگین وزن تر است. محققان بر این عقیده اند که آسیایی آمریکایی‌ها، در صورتی که BMI بدنشان 23 یا بیشتر از آن باشد، باید به پزشک مراجعه کنند، زیرا ممکن است حتی با مقدار توده بدنی پایین‌تر، چربی احشایی زیادی داشته باشند.

دور کمرتان را به شیوه درست اندازه بگیرید

در اندازه‌گیری دقت مهم است. با یک متر اندازه‌گیری به حالت ایستاده قرار بگیرید. مطمئن شوید که نوار اندازه‌گیری درست در اطراف کمر و بالای استخوان لگن و در راستای خط ناف قرار بگیرد.

و متاسفانه نمی‌توانید با جمع کردن شکمتان این اندازه را کمتر کنید. باید آرام و راحت بایستید و اندازه دور کمرتان را درست بعد از بازدم نه بعد از دم، بر روی خط کمر اندازه بگیرید.

بدنتان به شکل سیب است یا گلابی

بدن‌های سیبی شکل، بیشتر در آقایان و به این معنی است که ذخیره چربی بیشتر در اطراف معده است، در حالی که قسمت‌های تحتانی بدن لاغر است و اغلب نشانه چربی احشایی بیشتر و مشکلات سلامتی بیشتر است. بدن گلابی شکل یعنی بیشترین چربی در ناحیه لگن و ران ذخیره شده باشد. این شکل در بین زنان شایع‌تر است و شاید به این دلیل است که زنان به طور معمول بیشتر از مردان عمر می‌کنند.

ورزش

حتی اگر وزنتان را کم نکنید، ورزش می‌تواند چربی احشایی را بسوزاند و ماهیچه‌سازی کند. البته زیاد هم طول نمی‌کشد. می‌توانید از یک پیاده‌روی ساده شروع کنید. یکی از راهکارهای آن، 30 دقیقه فعالیت بدنی در بیشتر روزهای هفته است.

تمرینات عضله‌سازی با وزنه، شنا سوئدی یا یوگاست تا چربی‌سوزی بدنتان را در حالت استراحت افزایش دهد. اگر خیلی فعالیت ندارید، مسن هستید یا از لحاظ سلامتی مشکلی دارید؛ ابتدا باید با پزشک خود مشورت کنید.

چی باید بخوریم

به نظر می‌رسد کلسیم بیشتر به زنان در از دست دادن چربی احشایی کمک می‌کند و این ویتامین را می‌توانید در سبزیجات برگ پهن، لبنیات و ماهی‌های چرب مانند ساردین جستجو کنید.

از سوی دیگر، چربی‌های ترانس و غذاهای شیرین دارای فروکتوز، به چربی‌های شکم اضافه می‌کند. برچسب روی مواد خوراکی را بخوانید و سعی کنید از مصرف موارد مضر خودداری کنید. انواع سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و سبوس‌دار مانند جو دوسر و کینوا و پروتئین بدون چربی مانند فیله مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، لوبیا و لبنیات کم‌چرب میل کنید.

مترجم: مهتا زمانی‌نیک
منبع: WebMD