سلامت

وجود این اسید آمینه در بدن برای تولید اکسید نیتریک ضروری است، چراکه اکسید نیتریک برای مجموعه متنوعی از عملکردها و فرآیندهای بدن مانند تنظیم جریان خون، عملکرد میتوکندری و ارتباطات سلولی ضروری محسوب می‌شود. به‌علاوه، ال‌-آرژنین به‌عنوان پیش‌ساز برای دیگر اسیدهای آمینه مانند گلوتامات، پرولین و کراتین عمل می‌کند و همچنین برای سلامت و عملکرد صحیح سیستم ایمنی مهم است. 

امروزه مکمل‌های ال-آرژنین توسط افراد بسیاری، خصوصا ورزشکاران و افراد مبتلا به بیماری‌های خاصی مانند فشار خون بالا مصرف می‌شود. این ماده حتی در محیط‌های بیمارستانی و کلینیکی هم برای درمان بیماران دارای زخم یا قرار گرفته در شرایط بحرانی کاربرد دارد اما مهم ترین فواید آن عبارتند از: 

1. ارتقای عملکرد ورزشی 

مطالعات محدودی نشان داده‌اند که مکمل‌های ال-آرژنین می‌توانند عملکردهای ورزشی را تقویت کنند زیرا میزان اکسید نیتریک را در بدن افزایش می‌دهند که به‌نوبه خود جریان خون در بدن و اکسیژن‌رسانی به عضلات را تقویت می‌سازد. به‌عنوان مثال، گروهی از محققان در سال 2017 با بررسی شرایط 56 بازیکن فوتبال به این نتیجه رسیدند که مصرف کپسول 2 گرمی ال-آرژنین به مدت 45 روز، عملکرد ورزشی را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. 

مطالعه دیگری هم نشان می‌دهد که مصرف نوشیدنی‌های دارای 6 گرم ال-آرژنین در فاصله یک ساعت مانده به ورزش‌های سنگین، سطح اکسید نیتریک را در خون بالا می‌برد و درنتیجه به ورزشکاران اجازه می‌دهد تا برای ساعت های طولانی‌تری به فعالیت ورزشی شان ادامه دهند. البته در کنار این مطالعات ذکر شده، مطالعات دیگری هم انجام شده‌اند که هیچ نوع مزیت خاصی را در مصرف ال-آرژنین برای تقویت عملکردهای ورزشی نیافته‌اند. با این‌حال، ماده‌ای به‌نام ال-سیترولین (پیش‌ساز ال-آرژنین) می‌تواند گزینه مناسبی برای تقویت عملکردهای ورزشی باشد. 

2. تنظیم فشار خون 

مکمل‌های ال-آرژنین می‌توانند برای افراد مبتلا به بیماری فشار خون بالا مفید باشند. درواقع، مطالعات مختلفی در همین زمینه نشان داده‌اند که مصرف مکمل ال-آرژنین هم به کاهش فشار خون سیستولیک و هم به کاهش فشار خون دیاستولیک کمک می‌کند. ال-آرژنین با افزایش اکسید نیتریک در بدن به شل کردن سلول‌های تشکیل‌دهنده رگ‌های خونی کمک می‌کند و درنتیجه نقش موثری در تنظیم فشار خون دارند. 

3. مدیریت بیماری‌های بحرانی

وقتی که بدن به‌دلیل موقعیت‌های خاصی مانند عفونت یا تروما به خطر می‌افتد، ال-آرژنین برای بدن ضروری می‌شود، چراکه بدن در این شرایط شدیدا درخواست برای استفاده از ال-آرژنین را بیشتر می‌کند. در این شرایط، بدن دیگر هیچ ال-آرژنین مناسبی برای استفاده در اختیار ندارد و درنتیجه باید این ماده را از طریق منابع بیرونی دریافت کند.

 کمبود ال-آرژنین در موقعیت‌های بحرانی یا پس از جراحی به عارضه‌های خطرناکی مانند اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و اختلال در گردش خون منتهی می‌شود. به همین دلیل است که در محیط‌های بیمارستانی مکررا از مکمل‌های ال-آرژنین برای مقابله با مشکلات مختلف استفاده می‌کنند. 

4. تنظیم قند خون 

تحقیقات مختلفی نشان داده‌اند که ال-آرژنین می‌تواند وضعیت متابولیسم گلوکز و حساسیت به انسولین را بهتر کند و درنتیجه برای افراد مبتلا به بیماری دیابت هم مفید باشد. 

در این موضوع هم دوباره به اهمیت اکسید نیتریک برمی‌گردیم که در عملکردهای سلولی و نحوه واکنش‌دهی بدن نسبت به انسولین نقش مهمی دارد. بنابراین افزایش اکسید نیتریک در بدن می‌تواند به تقویت عملکرد سلول‌های ترشح‌کننده انسولین کمک کند و باعث شود که بدن نیز بهتر از قند خون استفاده کند.

 بعضی از مطالعات در همین زمینه نشان داده‌اند که مصرف طولانی‌مدت مکمل‌های ال-آرژنین می‌تواند از بیمار شدن افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت قرار دارند، جلوگیری کند. 

عوارض جانبی و نکات احتیاطی 

به‌طور کلی، مجموعه مطالعات مختلفی نشان داده‌اند که ال-آرژنین بی‌خطر است و اگر در قالب مکمل مصرف شود (حتی اگر این دوره مصرف به‌صورت روزانه و برای مدتی بیشتر از یک سال ادامه پیدا کند)، به‌خوبی از سوی بدن تحمل می‌شود.

 با این‌حال، مصرف این ماده می‌تواند باعث شکل‌گیری عوارض جانبی ناخوشایندی مانند نفخ، درد شکمی، حالت تهوع و اسهال شود. احتمال بروز این عوارض خصوصا در حالتی بیشتر می‌شود که میزان مصرف روزانه ال-آرژنین 9 گرم یا بیشتر باشد.

 البته افراد مبتلا به بیماری‌های خاصی مانند آسم، سیروز کبدی، بیماری‌های کلیوی و فشار خون پایین باید از مصرف ال-آرژنین خودداری کنند. نوعی اختلال ارثی هم وجود دارد که با کمبود «متیل ترانسفرازگوانیدینواستات» همراه است که بر متابولیسم ال-آرژنین اثر منفی می‌گذارد. بنابراین، این افراد هم باید مطلقا از مصرف ال-آرژنین پرهیز کنند. 

ترجمه: ندا احمدلو

منبع: Health Line