6 تیر 1399 ساعت: 22:4
اگر رژیم غذاییتان حاوی منابع غنی ویتامین دی نیست، آفتاب گرفتن ممکن است به شما برای تامین ویتامین دی کمک کند، اما در این مورد باید احتیاطاتی را رعایت کنید.
ویتامین دی نقش مهمی در استخوانسازی دارد، بنابراین کمبود این ویتامین افراد را در معرض خطر بیشتر دچار شدن به پوکی استخوان و عوارض آن مانند شکستگی لگن قرار میدهد.
علاوه بر این کمبود ویتامین دی در سنین بالا ممکن است با ضعف عضلانی و التهاب مفاصل هم ارتباط داشته باشد.
از طرف دیگر برخی از پژوهشها نشان دادهاند که کمبود ویتامین دی ممکن است با افزایش خطر دچار شدن به بیماری دیابت، برخی از سرطانها و بیماری قلبی و حتی عفونتهایی مانند سل و آنفلوانزا هم ارتباط داشته باشد.
علل کمبود ویتامین دی
کمبود گسترده ویتامین دی عمدتاً مربوط به عوامل سبک زندگی و محیطی است. کاهش فعالیتهای در فضای آزاد و نتابیدن نور کافی خورشید به پوست و آلودگی هوا که اشعه ماورای بنفش نوع B نور خورشید را که سازنده ویتامین دی در پوست هستند، جذب میکند، ازجمله این عوامل هستند.
توانایی بدن برای ساختن ویتامین دی با تابش نور آفتاب به پوست کاهش مییابد. از طرف دیگر ویتامین دی برای اینکه بتواند در بدن نقش خود را ایفا کند باید در کلیه به شکل فعالشده درآید و این توانایی فعال کردن ویتامین دی هم با افزایش سن کاهش مییابد.
بالاخره اینکه هر چه افراد بیشتر در خانه میمانند و با احتمال کمتری به فعالیتها در فضای آزاد روی میآورند، بنابراین ویتامین دی کمتری در بدنشان با تابش نور آفتاب به پوست ساخته میشود.
ویتامین دی و آفتاب
در افرادی که پوست تیرهتری دارند نسبت به افرادی که پوست روشنتری دارند، ویتامین D کمتری در پوست درنتیجه تابش آفتاب تولید میشود. علت این است که رنگدانه ملانین که میزان آن رنگ پوست را تعیین میکند، انرژی اشعه ماورای بنفش نور خورشید را جذب میکند و نمیگذارند این انرژی صرف ساخت ویتامین دی شود.
در افراد سالمند نسبت به افراد جوانتر ویتامین دی کمتری تولید میشود. همچنین بررسیها نشان دادهاند افراد چاق بیشتر در معرض کمبود ویتامین دی هستند.
همانطور که گفته شد فقط اشعه ماورای نفش نوع B میتوانند تولید ویتامین دی را در پوست باعث شوند، اشعه ماورای بنفش نوع A که طولموج بلندتری دارند به عمق پوست نفوذ میکند و عامل آفتابسوختگی و پیری پوست است.
اشعه ماورای بنفش نوع B نسبت به نوع A ضمن عبور از جو بیشتر بازتاب پیدا میکنند یا جذب میشوند.
هر چه اشعه ماورای بنفش نوع B مجبور باشند مسیر بیشتری را در جو طی کنند، بیشتر جذب میشوند. بنابراین هر چه خورشید در آسمان پایینتر باشد (مانند ماههای زمستان) میزان کمتری اشعه ماورای بنفش نوع B به زمین میرسد.
ابری بودن یا آلودگی هوا هم باعث جذب بیشتر این اشعه میشود.
توجه داشته باشید که اشعه ماورای بنفش نوع B از شیشه یا لباس رد نمیشود، بنابراین اگر در ماشین یا پشت پنجره شیشهای باشید، تولید ویتامین دی در پوست انجام نمیشود. این اشعه باید مستقیماً به پوست برسد. از طرف دیگر کرمهای ضد آفتاب که مانع رسیدن اشعه ماورای بنفش نور خورشید به پوست میشوند، مانع تولید ویتامین دی در پوست میشوند.
آفتاب گرفتن بیخطر نیست
آفتاب گرفتن خطراتی هم دارد، ازجمله اینکه ممکن است در معرض خطر آفتابسوختگی و پیری پوست قرار بگیرید که بهخصوص ناشی از اشعه ماورای بنفش نوع A نور آفتاب است که بدون توجه به زاویه تابش خورشید یا ابری بودن هوا به سطح زمین میرسند.
قرار گرفتن گرفتن درازمدت پوست شما در معرض اشعه ماورای بنفش نور خورشید میتواند احتمال دچار شدن شما به سرطانهای پوست را هم افزایش دهد.
بالاخره اینکه اشعه ماورای بنفش نور آفتاب ممکن است احتمال دچار شدن شما به مشکلات چشمی مانند آب مروارید را بالا ببرد.
چگونه آفتاب بگیرید
اگر بخواهید از آفتاب برای تولید ویتامین دی در پوستتان استفاده کنید و درعینحال آفتابسوخته نشوید و در معرض خطر سرطان پوست قرار نگیرید، باید به درستی این کار را انجام دهید.
اگر در جایی مانند ساحل دریا میخواهید آفتاب بگیرید، باید صورت و نوک گوشهایتان را در برابر نور شدید محافظت کنید، زیرا این این مناطق پوست بیش از همه در معرض آسیبهای پوستی ناشی از اشعه ماورای بنفش هستند.
چشمهایتان را هم باید با کلاه یا عینک آفتابی بپوشنید.
برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پوستتان را در دستها و پاها، شکم و پشت در معرض نور آفتاب بگذارید و بعدازاین مدت آفتاب گرفتن با استفاده از کرم ضد آفتابی که فاکتور محافظت خورشید یا SPF آن ۳۰ یا بالاتر است، این مناطق پوشت را بپوشانید.
بنابراین بهترین زمان آفتاب گرفتن برای تولید ویتامین دی در پوست بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ عصر است که زاویه تابش نور خورشید عمودیتر است و اشعه ماورای بنفش نوع B بیشتری به زمین میرسد.