سلامت

البته کسانی که وابستگی زیادی به نوشیدن قهوه دارند، مصرف این نوشیدنی را در ماه‌های گرم سال هم ادامه می‌دهند و گاهی اوقات دچار مشکلات مختلفی می‌شوند. با این‌حال، اگر شما هم یکی از همین افراد هستید، بهتر است که ابتدا با جزئیات بیشتری درباره نوشیدن قهوه آشنا شوید و سپس درباره مصرف روزانه آن تصمیم بگیرید.

کورتیزول و کافئین 

برخی افراد پس از بیدار شدن از خواب شبانه یا در فاصله کوتاهی پس از بیداری حتما یک فنجان قهوه می‌نوشند. با این‌حال، محققان گمان می‌کنند که نوشیدن قهوه در فاصله خیلی کوتاهی پس از بیداری، اثر انرژی‌بخش قهوه را ضعیف می‌کند زیرا کورتیزول (هورمون استرس) پس از بیداری در بالاترین حدش قرار می‌گیرد. کورتیزول، هورمونی است که می‌تواند بر هوشیاری و تمرکز تاثیرگذار باشد. 

ضمن این‌که در تنظیم متابولیسم، واکنش‌های سیستم ایمنی و فشار خون هم نقش دارد. این هورمون از ریتم خاصی برای چرخه خواب و بیداری پیروی می‌کند، بین 30 تا 45 دقیقه پس از بیداری در اوج خودش قرار دارد و سپس در ادامه روز روبه‌کاهش می‌رود. به همین دلیل است که محققان می‌گویند بهترین زمان برای نوشیدن قهوه، اواسط تا اواخر صبح است؛ یعنی زمانی که کورتیزول در بدن کمتر شده باشد. این بازه زمانی برای بیشتر کسانی که 6:30 صبح بیدار می‌شوند، بین 9:30 تا 11:30 صبح است.

اگر صبح‌ها در ساعت های دیگری بیدار می‌شوید باید این بازه زمانی را متناسب با ساعت بیداری تان تنظیم کنید. دلیل دیگری که به ما می‌گوید بهتر است بلافاصله پس از بیداری قهوه مصرف نکنیم، این است که کافئین می‌تواند سطح کورتیزول را در بدن افزایش دهد. به‌گفته محققان، نوشیدن قهوه در ساعت های اوج کورتیزول بدن می‌تواند سطح این هورمون را افزایش دهد و در طولانی‌مدت هم به‌دلیل آسیب‌رسانی به سیستم ایمنی، مشکلات مختلفی را برای سلامت بدن به‌وجود بیاورد. بنابراین اگر می‌خواهید با نوشیدن قهوه به سطح بیشتری از انرژی دست پیدا کنید، بهتر است که این زمان‌بندی مناسب برای نوشیدن قهوه را جدی بگیرید. 

کافئین و تقویت عملکرد ورزشی 

قهوه بیش از هر چیزی به‌دلیل توانایی ویژه‌اش برای افزایش سطح بیداری و هوشیاری شناخته می‌شود اما جالب است بدانید که قهوه به‌خاطر کافئینش دارای اثربخشی مثبتی هم برای تقویت عملکردهای ورزشی است. ضمن این‌که قهوه می‌تواند جایگزین بسیار ارزان‌تری نسبت به مکمل‌های پودری ورزشی و دارای کافئین باشد. مطالعات نشان داده‌اند که کافئین می‌تواند خستگی ناشی از ورزش را به تاخیر بیندازد و همچنین قدرت و استحکام عضلانی را برای ورزش کردن افزایش دهد. البته کسانی که می‌خواهند از این مزیت قهوه بهره بگیرند باید به زمان‌بندی مصرف این نوشیدنی دقت داشته باشند. بنابراین، بهترین زمان برای نوشیدن قهوه با هدف ارتقای عملکردهای ورزشی 30 تا 60 دقیقه قبل از شروع ورزش است. 

اضطراب و مشکلات خواب 

درست است که کافئین قهوه می‌تواند سطح هوشیاری و بیداری را افزایش دهد و باعث تقویت عملکردهای ورزشی شود اما شکل‌گیری اضطراب و اختلالات خواب هم می‌تواند از پیامدهای منفی نوشیدن قهوه برای گروهی از افراد باشد. اثرات تحریک‌کننده قهوه که با اضطراب و اختلالات خواب مرتبط هستند، برای برطرف شدن به 3 تا 5 ساعت زمان نیاز دارند. این مدت‌زمان در میان همه افراد یکسان نیست اما معمولا نیمی از کافئین دریافتی تا 5 ساعت پس از مصرف قهوه در بدن باقی می‌ماند. بنابراین، مصرف قهوه در فاصله نزدیک به ساعت های خواب و خصوصا پس از شام می‌تواند باعث شکل‌گیری اختلالات خواب شود. محققان توصیه می‌کنند که برای جلوگیری از بروز اختلالات خواب، حداقل 6 ساعت مانده به خواب شبانه به‌هیچ‌وجه از قهوه استفاده نکنید. 

علاوه بر اختلالات خواب، افزایش اضطراب از دیگر پیامدهای منفی نوشیدن قهوه برای بعضی افراد است. کسانی که با مشکل اضطراب مواجه هستند (خصوصا افراد مبتلا به اختلال اضطرابی) پس از نوشیدن قهوه با تشدید مشکل شان مواجه خواهند شد. بنابراین، اگر شما هم دچار چنین مشکلی هستید یا باید مصرف قهوه را کاهش دهید یا در صورت لزوم از مصرف آن به‌طور کلی پرهیز کنید. استفاده از چای سبز به‌جای قهوه نیز در بسیاری از موارد، گزینه مناسبی برای افراد مبتلا به مشکلات اضطرابی است. محققان می‌گویند که ال‌ـ‌تیانین (نوعی اسید آمینه) موجود در چای سبز دارای خاصیت آرام‌بخش است و از این نظر برای افراد مبتلا به مشکلات اضطرابی گزینه‌ بهتری محسوب می‌شود. 

مقدار مجاز قهوه

افراد سالم و بزرگسال می‌توانند روزانه حدود 400 میلی‌گرم قهوه بنوشند که برابر است با حدود 4 فنجان قهوه یا 950 میلی‌لیتر قهوه. البته خانم‌های باردار بهتر است که این میزان را به حدود 200 میلی‌گرم در روز محدود کنند. اما کسانی که در کنار قهوه از چای، نوشابه‌های گازدار، انواع نوشیدنی‌های انرژی‌زا و شکلات تلخ استفاده می‌کنند باید بدانند که کافئین موجود در این محصولات نیز در سقف مجاز کافئین دریافتی روزانه محاسبه می‌شود و بنابراین آنها باید میزان قهوه مصرفی روزانه شان را با توجه به این نکته تنظیم کنند. 

ترجمه: ندا احمدلو

منبع: Health Line