29 خرداد 1399 ساعت: 23:3
با اینحال والدین اغلب تمایل دارند که نسبت به آنچه دروغ تلقی میکنند، واکنشهای سریع و تُندی نشان دهند، درحالی که نمیدانند چنین واکنشی در همه موارد ضرورتی ندارد و حتی بهترین راهکار هم محسوب نمیشود.
دکتر مارک باوِرز، روانشناس میگوید که کودکان زیر 5 سال برای درک کردن مفهوم دروغ بسیار کمسن هستند. حتی پتانسیل شناختیای که در کودکان 6 ساله برای تمایز امور درست و نادرست مشاهده میکنیم، در کودکان زیر 5 سال وجود ندارد، بنابراین اگر میخواهید راستگویی را به کودکان 3 تا 5 ساله بیاموزید، باید به نکات راهنمای زیر توجه داشته باشید.
1. قوانین خانگی مشخصی داشته باشید
بیشتر والدین وقتی که کودک را درحال خطخطی کردن دیوارها یا نقاشی کشیدن روی آنها میبینند، سریعا میخواهند با او مقابله کنند و اولین جملهای که میگویند عمدتا همین است: «تو این کارها رو کردی؟!». اینکه کودک سریعا بگوید «نه!» کاملا طبیعی است چون نمیخواهد والدین را عصبانی کند یا خودش را به دردسر بیندازد.
بنابراین شما باید قوانین خانگی را به کودک یادآوری کنید و به او راهکار جایگزین بدهید. مثلا باید بگویید یکی از قانونهای خانه ما این است که همه ما فقط روی کاغذ نقاشی میکنیم. پس به پدرت کمک کن تا دیوارها را تمیز کند.
2. قهرمانان و دوستان خیالی کودک را انکار نکنید
بهگفته دکتر باوِرز، قوای خلاقیت در سنین 3 تا 5 سالگی فوقالعاده قدرتمند است، بنابراین بازیهای خیالی هم بخشی از روندهای رشد و تکامل کودک را شکل میدهند. به همین دلیل هم ممکن است که کودک درباره دوستان خیالی، ابرقهرمانان فانتزی و حتی مکانهایی صحبت کند که هرگز به آنجا نرفته است. والدین در مواجهه با این مساله باید به تقویت قوای تخیل کودک کمک کنند، درعینحال که اهمیت حفظ صداقت و راستگویی در زندگی را نیز به او بیاموزند.
به گفته بعضی از رواندرمانگران، کودکان 3 تا 5 ساله تمایل دارند که در بازگویی حقیقت با هدف جلب توجه والدین اغراق کنند، بنابراین والدین باید بهمرور زمان از کودک بخواهند که تفاوت میان تخیل و واقعیت را تشخیص دهد و در صحبتهایش این مرز را رعایت کند.
3. مثبتاندیش باشید و زود قضاوت نکنید
والدین میتوانند مثبتاندیشی و دوری از قضاوتهای شتابزده را با شریک شدن در جهان و زبان کودک شروع کنند. مثلا اگر کودک ظرف غذا را شکسته و این اتفاق را به گردن گربه انداخته است، نباید سریع او را به دروغگویی متهم کنید. درواقع بهتر است که به کودک بگویید شما نگرانیاش از ناراحت یا عصبانی شدن پدر و مادر را درک میکنید و اگر واقعیت را بشنوید، به او در حل مشکلاتش کمک خواهید کرد.
از سوی دیگر، بعضی از والدین در مواجهه با موقعیتهای حساس سریعا از الفاظی مانند دروغگو برای مخاطب ساختن کودک استفاده میکنند، درحالی که نمیدانند چنین کاری مساوی است با برچسب زدن به کودک و پیامدهای ناخوشایندی خواهد داشت.
یکی از پیامدهای این کار، تمایل کودک به پنهان کردن اتفاقات مختلف از والدین است. پس اگر میخواهید که رابطه خودتان با کودک را در سطح مناسبی حفظ کنید، باید طوری رفتار کنید که کودک بتواند اشتباهاتش را به شما بگوید.
به یاد داشته باشید که موقعیتهایی که کودکان 3 تا 5 ساله را درگیر راست و دروغ میکند، فرصتی برای والدین است تا او را برای انتخابهای صحیح در زندگی آیندهاش آماده کنند، بنابراین تا زمانی که کودک درگیر اشتباهات اساسی و خطرناک نشده است، از تنبیه کردن او خودداری کنید و چنین اتفاقاتی را بهعنوان یک فرصت ببینید.
ترجمه: یوسف صالحی
منبع:WebMD