پایگاه خبری سلامت
چطور درست مسواک بزنید
مسواک زدن یکی از شایعترین رفتارهای بهداشتی دانست. اما حتی اگر به طور منظم مسواک بزنید، لزوما به معنای آن نیست که این کار را درست انجام میدهید.
مسواک زدن ناکافی باعث میشود لایههای مملو از میکروب، ماده سفیدی که میان دندانها و نزدیک لبه لثهها جمع میشود، و پلاک دندانی خوانده میشود، ایجاد شودو این پلاکها هستند که باعث پوسیدگی دندان و بیماری لثه میشوند.
مسواک زدن خیلی محکم هم مشکل آفرین است، زیرا دندان را خراش میدهد و به بافت لثه آسیب میرساند، به طوری که اتصال محکم و درست لثه با دندان از دست میرود و راه برای عفونت و آسیب جدیتر لثه باز میشود.
برای مسواک زدن را به درستی انجام دهید، باید این اصول را رعایت کنید:
۱- دندانهایتان را برای مدتی طولانیتر از آنکه فکر میکنید لازم است، مسواک بزنید
پژوهشها نشان میدهند که اغلب افرادی که مدعی هستند که دندانهایشان را ۲ تا ۳ دقیقه مسواک میزنند، در واقع نیمی از این زمان ذکرشده را برای این کار صرف میکنند. مسواک زدن خوب و کامل ، چه از مسواک دستی استفاده کنید، چه از مسواک برقی. دست کم ۲ دقیقه وقت میگیرد.
۲- به طور روشمند مسواک بزنید
افراد اغلب مدت بیشتری را برای مسواک زدن دندانهای جلوییشان اختصاص میدهند و بررسیها نشان میدهند که افراد راستدست طرف راست دهانشان و افراد چپدست، طرف چپ دهانشان را کمتر مسواک میزنند.
دندانپزشکان توصیه میکنند که دهان را به چهار بخش تقسیم کنید و به طور روشمند ابتدا بخش بالایی راست، سپس بخش بالایی چپ و بعد به بخش پایینی راست و در نهایت به بخش پایینی چپ دندانها را مسواک بزنید.
البته نکته مهمتر از رعایت این ترتیب انجام مسواک زدن این است، که هر بخش دندانها را به طور کامل مسواک بزنید.
۳- از مسواکی استفاده کنید که موهای نرم با بلندیهای متفاوت دارد.
اصولا مسواکهای نرم برای لثه و دندان مناسبتر هستند و به طور معمول در تمیزکردن میان دندانها را بهتر عمل میکنند. شرکتهای تولیدکننده مسواک اغلب در تبلیغاتشان درباره مورد مسواکهای تولیدیشان میگویند این مسواکها موهای نرمی دارند، اما تعریف این شرکتها از نرمی متفاوت است، بنابراین لازم است خودتان مسواک را امتحان کنید.
در گذشته مسواکها را طوری میساختند که موهایشان ارتفاعهای یکسان داشته باشد. اما در حال حاضر معمولا مسواکها دارای موهایی با ارتفاعهای متفاوت دارند. با این طراحی جدید تمیزکردن میان دندانها و شیار میان دندانها و لثهها بهتر اینجام میشود.
۴- مسواکتان را حداقل هر سه ماه یک بار عوض کنید
هنگامی که موهای مسواک خمیده میشوند، کاراییشان کم میشود، از طرف دیگر مسواکهای کهنه با احتمال بیشتری حاوی باکتریهای دهانی هستند و هر بار که مسواک میزنید، دوباره این باکتریها را به دهانتان باز میگردانید. بنابراین باید هر سه ماه یک بار مسواکتان را دور بیندازید و مسواک جدید بخرید.
۵- مسواک دستی به همان اندازه مسواک برقی خوب است
بسیاری از تحقیقات نشان داده است که مسواکهای معمولی دستی به همان اندازه مسواکهای برقی موثرند. اما ممکن است مسواکهای برقی در تمیز کردن بین دندانها بهتر عمل کنند.
افراد سالمندتر ممکن است تمایل داشته باشند از مسواک برقی استفاده کنند، چرا که قدرت و مهارت دستیشان کاهش پیدا کرده است. محل دستگیره مسواکهای برقی بزرگتر است و راحتتر میتوان آن را در دست گرفت و حرکت خودکار مسواک هم مسواک زدن را سادهتر میکند.
لازم هم نیست که از مدلهای لوکس و گرانقیمت مسواک برقی استفاده کنید، یک مسواک باتریدار ارزان قیمت هم کفایت میکند. در عین حال اگر درست مسواک کنید، همان مسواک قدیمی دستیتان هم سلامت دندانهایتان را حفظ کند.
۶- اگر شیوه مسواک زدنتان موثر است، به همان شیوه ادامه دهید
اگر وارد دنیای پژوهشها در مورد مسواک زدن شوید، در خواهید یافت که شیوههای مختلفی وجود دارد. روش باس (Bass) (مسواک زدن با زاویه ۴۵ درجه، با حرکت نوسانی کوتاه مسواک)، روش باس اصلاحشده ، روش Fone (حرکت چرخشی مسواک)، روش Charter (مسواک زدن با زاویه ۹۰ درجه و فشردن مسواک میان دندانها) و روش Leonard (مسواک زدن با حرکت ساده به بالا و پایین که اکثر ما از کودکی همین روش را یاد گرفتهایم).
اما مسواک زدن کاری است که در آن هدف، وسیله را توجیه میکند. اگر شما نتایج خوبی از یک روش مسواک زدن به دست میآورید، بهتر است همان شیوه را ادامه دهید. وگر نه، شاید دندانپزشکتان بتواند در این مورد شما را راهنمایی کند.
۷- و بالاخره نخ دندان کشیدن را فراموش نکنید!
دومین فرمان در بهداشت دندان پس از "مرتب مسواک کنید"، نخ دندان کشیدن است. مسواک زدن به خصوص از نوع دستی نمیتواند به طور کامل بین دندانها را تمیز کند. مسواکهای برقی ممکن است از این لحاظ بهترعمل کنند، اما حتی آنها نیز نیاز به نخ دندان کشیدن را برطرف نمیکنند.
عادت کردن به نخ دندان کشیدن ممکن است مشکل باشد، به خصوص برای آنهایی که تنها به مسواک زدن عادت کردهاند. اما باید با خودتان قرار بگذارید که زمان کافی به مسواک زدن " و نخ دندان کشیدن" اختصاص دهید.
اگر بخواهید بهداشت دهانی ایدئال را رعایت کنید، باید پس از هر وعده غذایی نخ دندان بکشید و در این صورت دهانی کاملا پاک خواهید داشت. اما رسیدن به چنین وضعیتی ممکن است برای اغلب افراد عملی نباشد بنابراین باید دست کم روزی یک بار و ترجیحا در هنگام خواب نه صبحها نخ دندان بکشید. هنگامی که میخوابید جریان بزاق بسیار کم میشود. بنابرای برای افرادی که ۷ تا ۸ ساعت در خواب هستند، شسته شدن باکتریها در دهان در هنگام خواب کاهش مییابد.
دندانپزشکان توصیه میکنند دست کم ۲ دقیقه را صرف مسواک زدن کنید و اگر نخ دندان هم بکشید یک دقیقه اضافی باید صرف آن کنید. از طرف راست بالایی دندانهایتان شروع کنید و بعد به طرف چپ بالا بروید. سپس به سمت پایین و چپ بیاید و در نهایت دندانهای سمت راست پایین را نخ دندان بکشید.