صفحه نخست چاپ
پایگاه خبری سلامت
آیا در بدنتان آهن کافی وجود دارد؟

دلیل آن این است که برای ساخت هموگلوبین در خون، نیاز به آهن است. هموگلوبین پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون است که گلبول‌ها را قادر می‌سازد تا اکسیژن را به سراسر بدن منتقل کنند. اگر بدن به‌ اندازه کافی هموگلوبین نداشته باشد، عضلات و بافت‌های بدن نمی‌توانند اکسیژن کافی دریافت کنند و قادر به عملکرد درست و موثر نخواهند بود و کم‌خونی ایجاد خواهد شد. گرچه انواع متفاوتی از کم‌خونی وجود دارد، اما کمبود آهن شایع‌ترین نوع آن است.

1. چرا به آهن احتیاج دارید.

آهن ماده معدنی است که بدن ما برای ساخت دو پروتئین هموگلوبین و میوگلوبین، از آن استفاده می‌کند. هموگلوبین به سلول‌های قرمز خون کمک می‌کند تا اکسیژن را از ریه‌ها به سایر نقاط بدن منتقل کنند. هموگلوبین اکسیژن را به عضلات می‌رساند. آهن همچنین اهمیت ویژه‌ای در ساخت هورمون‌ها و همچنین تاندون‌ها، رباط‌ها و سایر بافت‌های همبند دارد.

2. اگر آهن کافی در بدن نباشد، چه می‌شود.

در ابتدا ممکن است متوجه چیزی نشوید زیرا بدن از آنچه در عضلات، استخوان‌ها، کبد و بخش‌های دیگر ذخیره کرده است، استفاده می‌کند اما وقتی این منابع تمام می‌شود، گلبول‌های قرمز خون کوچکتر می‌شوند و بنابراین هموگلوبین کمتری را حمل می‌کنند. این به این معنی است که اکسیژن کمتری وارد بدن  می‌شود که نوعی کم‌خونی است.

3. علائم کم‌خونی چیست؟

ممکن است احساس خستگی، ضعف یا سرگیجه کنید و پوستی رنگ پریده، نبض تند، دست سرد، سردرد و مشکلات گوارشی داشته باشید. سیستم ایمنی ضعیف می‌تواند ما را مکررا بیمار کند و دمای بدن بیش از حد معمول متفاوت می‌شود. حتی می‌‌تواند روی توانایی تفکر واضح و در به خاطر سپردن فرد تاثیر بگذارد. کودکانی که از کمبود آهن به کم‌خونی مبتلا می‌شوند، گاهی به مشکلات یادگیری نیز دچار می‌شوند.

4. چه چیزی موجب کمبود آهن‌ می‌شود.

اگر رژیم غذایی مناسب نباشد یا گوشت، ماهی یا مرغ مصرف نکنید، احتمال ابتلا به کمبود آهن بیشتر است. در صورت خونریزی ناشی از آسیب‌دیدگی یا مشکلی مانند زخم یا سرطان روده بزرگ یا بیماری که در هضم غذا اختلال ایجاد می‌کند، ممکن است کم‌‌خونی اتفاق بیفتد. زنان بیشتر از مردان به آن مبتلا می‌شوند، به ویژه هنگامی که عادت ماهانه آنها شروع می‌شود یا باردار هستند. سطح آهن با افزایش سن کاهش می‌یابد و فرد کمتر غذا می‌خورد.

5. به چه میزان آهن نیاز دارید.

اگر مرد هستید، باید حدود 8 میلی‌‌گرم در روز آهن دریافت کنید. اگر هم خانم 19 تا 50 ساله هستید، به بیش از دو برابر آن آهن نیاز دارید یعنی حدود 18 میلی‌گرم در روز. اگر باردار باشید به 27 میلی‌گرم و در صورت شیردهی به 10 میلی‌گرم کاهش می‌یابد. بعد از 50 سالگی، نیاز زنان هم به اندازه مردان کاهش می‌یابد یعنی 8 میلی‌گرم در روز.

6. اگر گیاهخوار هستید چگونه جذب می‌کنید.

بدن ما به همان راحتی که آهن را از پروتئین حیوانی مانند ماهی، مرغ و گوشت جذب می‌کند نمی‌‌تواند از سبزیجات جذب کند. به همین دلیل گیاهخواران تقریباً باید آهن مورد نیاز بدنشان را که پزشکان برای گوشت‌خواران توصیه می‌کنند، دو برابر کنند. یعنی 14 میلی گرم برای مردان و 32 میلی‌گرم برای خانم‌های 19 تا 50 ساله. اگر رژیم غذایی متنوع داشته باشید و ویتامین C زیادی دریافت کنید(با خوراکی‌هایی مانند پرتقال، فلفل قرمز، توت فرنگی و کلم بروکلی) به جذب آهن نیز کمک می‌کند.

7. کدام غذاها منبع آهن هستند.

صدف، جگر،گوشت گاو، لوبیا سفید، عدس و اسفناج از منابع غذایی اصلی و طبیعی هستند. گوشت بدون چربی، غذاهای دریایی و مرغ از منابع حیوانی بسیار عالی هستند و به بدن کمک می‌کنند تا آهن سایر مواد غذایی مانند لوبیا، مغزها، دانه‌ها، میوه‌های خشک، غلات سبوس‌دار و سبزیجات برگ سبز را جذب کند. آهن همچنین در بسیاری از محصولات غنی شده مانند نان و غلات صبحانه وجود دارد. برچسب روی مواد غذایی را مطالعه کنید تا بدانید یک وعده چه مقدار آهن دارد.

8. آیا به مکمل آهن نیاز دارید؟

زنانی که یائسه‌اند و مردان هم ممکن است با کمبود آهن مواجه باشند. برخی افراد ممکن است آهن کافی نداشته باشند اما اکثر افراد آهن کافی را از غذا دریافت می‌کنند. آهن زیاد می‌تواند باعث معده درد، یبوست، حالت تهوع، اسهال و سرگیجه شود. همچنین می‌تواند جذب مقدار کافی روی را برای بدن دشوار کند. مصرف بیش از حد مکمل‌های آهن که می‌تواند مقادیر مختلفی از آهن را تامین کند، می‌تواند در سلامتی کودکان زیر 6 سال، مشکلات بسیاری را ایجاد کند و بیشتر بزرگسالان نباید بیش از 45 میلی‌گرم آهن در روز دریافت کنند، بنابراین ابتدا بهتر است قبل از مصرف هرگونه مکمل آهن از پزشک خود سوال کنید.

9. اگر باردار هستید؟ 

برای تامین خون بیشتر برای مادر و کودک در حال رشد، به آهن بیشتری نیاز است. بدون وجود آهن کافی، کودک ممکن است خیلی زودتر یا با وزن کم به دنیا بیاید. حتی ممکن است در بخش‌هایی از رشد مغز کودک اختلال ایجاد کند. پزشک میزان آهن بدن را کنترل می‌کند و در صورت نیاز به مکمل یا صرفا برای اطمینان ممکن است مکمل تجویز کند.

10. کودکان

حدود 10% نوزادان و کودکان نوپا آهن کافی در بدن ندارند. اگر نوزادتان زود متولد شده یا کم‌وزن است، ممکن است آهن زیادی در بدن نداشته باشد. حتی یک نوزاد کامل متولد شده بعد از نه ماه آهن کافی دارد، صرفا تا چند ماه قبل از اینکه این میزان تمام شود. اگر دوباره تامین نشود، کمبود اولیه آهن می‌تواند بعدها منجر به اختلالات رفتاری و اختلال توجه شود. با پزشک خود در مورد نحوه آگاهی از میزان آهن و در صورت نیاز، آهن کودک خود را با مکمل تامین کنید.

مترجم: مهتا زمانی‌نیک 
منبع:  WebMD