صفحه نخست چاپ
پایگاه خبری سلامت
تعریق زیاد و بوی عرق بزرگ‌ترین مشکل تابستان

 واقعیت این است که لک شدن و شوره زدن لباس در اثر عرق مساله اصلی نیست بلکه مهم این است که با چه ترفندی بتوانیم بوی بد عرق را کنترل کنیم. 
جالب است بدانید بدن شما بدون اینکه متوجه باشید، روزی یک لیتر عرق از خود دفع می‌کند. غدد مترشحه عرق در تمام نواحی بدن از جمله پاها، دست‌ها، زیربغل، پیشانی و نیز کشاله‌های ران حضور دارند. درحقیقت غدد مولد عرق به سیستم عصبی متصل هستند و معمولا در پی استرس، اضطراب، فشارهای احساسی شدید و... فعال می‌شوند. 

فواید تعریق

تعریق فرایند بسیار مهمی برای بدن است. تعریق دمای بدن را ثابت روی 37 درجه سانتی‌گراد حفظ و نیز مواد زائد برجامانده از سوخت‌وساز بدن را دفع می‌کند. درحقیقت زمانی که عرق از طریق روزنه‌های پوستی، از سطح بدن تبخیر می‌شود، گرمای اضافی بدن تخلیه می‌‌شود و درنتیجه درجه حرارت پوست و مجموعه بدن فروکش می‌کند. 

مکانیسم تعریق و بوی بد عرق 

دو نوع غدد عرق در لایه پوست وجود دارد. یک نوع غدد عرق آپوکرین است که مایعات را درون کیسه فولیکول مو ترشح می‌کند و از طریق آن سرانجام از روی پوست خارج می‌شود. نوع دیگر غده عرق، آکرین است که عرق را مستقیم روی سطح پوست ترشح می‌کند.

غدد آپوکرین در زیربغل، مجرای پستان، پرینه (ناحیه بین مقعد و دستگاه تناسلی)، در گوش و پلک‌ها مشاهده می‌شود در حالی که غدد آکرین به جز قسمت‌های فوق در تمام بدن وجود دارد. 

غدد آپوکرین مایعی شفاف و ضخیم ترشح می‌کنند، در حالی که غدد آکرین عرق نازک و آبکی خوبی را ترشح می‌کنند. این عرق از ترکیب بیشتر آب و کلرید سدیم است و طعم شور را به عرق منتقل می‌کند. 

غدد آپوکرین توسط آدرنالین هدایت می‌شوند، از این‌رو میزان ترشح آنها در مواقع استرس، تحریک جنسی، اضطراب، درد و ترس افزایش می‌یابد. در مقابل، غدد آکرین در کنترل دما و خنک کردن بدن به همراه دفع مواد ناخواسته از طریق عرق فعالیت دارند. آنها همچنین در محافظت از پوست کمک می‌کنند. 

هرگاه گرمای اضافی در بدن وجود داشته باشد، غدد آکرین مایعی شفاف به نام عرق ترشح می‌کنند که سطح پوست را خنک می‌کند. غدد آکرین توسط مکانیسم‌های عصبی و همچنین هورمونی هدایت می‌شوند، بنابراین به عنوان عامل تنظیم دما در بدن عمل می‌کنند.

عرقی که از غدد آکرین ترشح می‌شود، معمولا بو و رایحه‌ای ندارد اما عرقی که از غدد آپوکرین ترشح می‌شود شیری رنگ است و در مجاورت با باکتری‌های موجود در سطح پوست، مولکول‌های بودار تولید می‌کند. به این ترتیب، این عرق نیست که بوی بد می‌دهد بلکه اختلاط عرق با باکتری‌های موجود در سطح پوست به بوی بد آن ختم می‌‌شود. 

به یاد داشته باشید حضور موها در ناحیه زیربغل و به عبارت دیگر عدم موزدایی از این قسمت، تعریق این ناحیه را بدبوتر خواهد کرد زیرا موهای این قسمت، بهترین مکان برای تجمع باکتری‌ها هستند و دقیقا به همین دلیل توصیه می‌شود که از موزدایی مرتب این ناحیه غافل نشوید. 

چگونه بوی بد عرق را مهار کنیم؟

بسیاری از افراد زمانی که تقریبا کم عرق می‌کنند و به‌ویژه زمانی‌که از بوی بد عرق به تنگ می‌آیند، برای پنهان کردن این بو به دئودورانت‌ها متوسل می‌شوند. زمانی ‌که میزان تعریق متوسط است، استفاده از ضدتعریق‌ها، هم از عرق کردن جلوگیری می‌کند و هم از بوی بد عرق. البته به یاد داشته باشید دئودرانت‌ و ضدتعریق را باید روی پوست کاملا تمیز و خشک استفاده کرد.

گاهی اوقات، به‌ویژه زمانی ‌که تعریق بیش از اندازه زیاد و غیرقابل کنترل است، دئودورانت و ضدتعریق جوابگو نخواهد بود. در این مواقع ضدعرقی توصیه می‌شود که حاوی آلومینیوم کلراید هگزا هیدرات باشد. البته تجویز این نوع ضدعرق حتما باید تحت نظر پزشک یا داروساز انجام گیرد. 

راهکارهایی برای جلوگیری از تعریق در تابستان

در فصل تابستان معمولا وقتی هنوز پای خود را از منزل بیرون نگذاشته‌اید، شروع به عرق کردن می‌کنید. این قضیه کاملا طبیعی است چون تعریق از گرمای هوا ناشی می‌شود. این پدیده به بدن نیرویی تازه می‌بخشد و آن ‌را خنک می‌کند. 

با تعریق، دمای بدن در گرمای زیاد، ثابت باقی می‌ماند. عرق باعث خنک شدن پوست می‌شود و در ادامه، خونی که در مجموعه بدن جاری می‌شود، از طراوت بیشتری برخوردار است.

تغذیه مناسب

بعضی از مواد غذایی تولید عرق را افزایش می‌دهند و درنتیجه خودبه‌خود درجه حرارت بدن را بالا می‌برند. الکل، ادویه‌جات و نیز کافئین که در چای و قهوه به وفور یافت می‌شود، از همین مواد هستند. از سوی دیگر، مصرف بعضی مواد غذایی مثل سیر، پیاز و ادویه کاری نیز عرق را بدبو می‌کند. توصیه می‌کنیم مصرف غذاهای چرب و شیرین که به سختی هضم می‌شوند را نیز به حداقل برسانید.

مصرف آب کافی

با تعریق، بدن آب زیادی از دست می‌دهد. معمولا تحت تاثیر گرما و نیز فعالیت‌های جسمی، ممکن است روزانه بالغ بر 3 لیتر آب به شکل عرق از بدن دفع شود. به این ترتیب از آنجا که بدن آب قابل‌ملاحظه‌ای را از دست می‌دهد، لازم است به اندازه لازم آب بنوشید. یادتان باشد کم‌آب خوردن، نه‌تنها کمکی به عرق نکردن نخواهد کرد، بلکه بدن شما را با کمبود شدید آب مواجه می‌کند، بنابراین از نوشیدن آب کافی در روز غافل نشوید. 

البته دقت کنید که مایعات مصرفی شما به دمای محیط رسیده باشند چون مایعات گرم یا سرد برعکس تعریق را افزایش می‌دهند.

رعایت کامل بهداشت

جهت جلوگیری از تعریق زیاد، لازم است بهداشت را به خوبی رعایت کنید. دوش گرفتن، بهترین روش برای نابودسازی بوی بد عرق است. زمانی‌که دوش می‌گیرید، گرد و خاک و نیز آلودگی‌هایی که به‌واسطه رطوبت تعریق روی پوست تجمع کرده‌اند، از بین می‌روند. از یک صابون ملایم استفاده کنید و روزی یک یا دوبار خود را با آن بشویید. بعد از دوش، بدن را کاملا خشک کنید خصوصا مناطقی که بیشتر عرق می‌کنند و البته بعد از هر بار دوش گرفتن، لباس‌های زیر و روی تمیز بپوشید. 

دئودورانت‌ها یا ضدتعریق‌ها؟


به خاطر داشته باشید که دئودورانت‌ها بوی عرق را پنهان می‌کنند، حال آنکه ضدتعریق‌ها ترشح عرق را محدود خواهندکرد. با این حال، امروزه، ساختار بیشتر دئودورانت‌ها به شکلی است که هر دو کار را باهم انجام می‌دهند. یک تیر و دو نشان!

انتخاب یک روش موزدایی (اپیلاسیون) مناسب

اولین و مهم‌ترین مرحله درجهت مهار تعریق ناحیه زیربغل، اپیلاسیون کامل این منطقه است. موهای این قسمت رطوبت را حفظ می‌کنند و باعث می‌شوند این ناحیه همیشه خیس باشد. البته با اپیلاسیون این ناحیه، تعریق آن پایان نمی‌یابد بلکه بوی این تعریق به شکل قابل ملاحظه‌ای کنترل می‌شود. 

پوشیدن لباس‌های مناسب

برای جلوگیری از تعریق زیاد، لباس‌هایی انتخاب کنید که گرما را کمتر در خود نگه دارند. دور الیاف مصنوعی را خط قرمز بکشید. از پوشیدن لباس‌های ضخیم خودداری کنید. لباس‌هایی بپوشید که از الیاف طبیعی مثل کتان و نخ تشکیل شده‌ باشند. ترجیحا لباس‌های گشاد بپوشید.

در انتخاب رنگ لباس نیز دقت کنید. فراموش نکنید لباس‌های تیره‌رنگ، گرما را در خود نگه می‌دارند، بنابراین در طول روز لباس‌های روشن بپوشید و لباس‌های تیره یا مشکی را برای مهمانی‌های شبانه بگذارید.

ترفندهایی برای جلوگیری از تعریق پاها

دمپایی لاانگشتی، کفش راحتی و کلا دمپایی معمولی به پاهای شما امکان نفس کشیدن می‌دهند چون معمولا در این نوع کفش‌ها پا کاملا برهنه و در معرض هوا قرار دارد، اما اگر شما از افرادی هستید که به پوشیدن دمپایی عادت ندارید، پیشنهاد می‌کنیم کفشی انتخاب کنید که جنس ته آن از کربن باشد چون این ماده رطوبت و بو را به خوبی جذب می‌کند. بعد از دوش، با دقت پاها و لای انگشت‌ها را پودر تالک بزنید. پیشنهاد آخر اینکه داخل کفش‌ها را با یک داروی ضدقارچ پودرپاشی کنید تا از هرگونه شیوع قارچی جلوگیری شود. 

پیشنهاد ما به شما این است که به‌جای استفاده از اسپری‌ها و دئودورانت‌ها، از تالک کمک بگیرید چون این ماده به خوبی دمای پاها را ثابت نگه ‌می‌دارد و از گرم‌شدن آنها جلوگیری می‌کند.

کنترل استرس

گاهی اوقات استراحت کافی، بهترین راه برای جلوگیری از عرق است. درواقع، استرس و اضطراب در تعریق زیاد نقش چشمگیری دارند. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب آرامش، طبق سلیقه و انتخاب خودتان به ورزش‌هایی مانند یوگا، سوفرولوژی، پیاده‌روی یا مدیتیشن روبیاورید. 

درصورت تعرق زیاد، چه سیاستی به کار ببندیم؟

اگر زیاد عرق می‌کنید و برای حل این مشکل تمام راه‌حل‌های ممکن را امتحان کردید و البته نتیجه‌ای نگرفتید، حتما با پزشک مشورت کنید، خصوصا اگر این تعریق ناگهان و در طول شب اتفاق می‌افتد و گاهی نیز با تب همراه است چون این احتمال وجود دارد که این شکل از تعریق بیانگر این باشد که شما بیماری خاصی دارید و باید تحت درمان قرار بگیرید.

توصیه‌هایی برای کاهش بوی بد عرق

 مرتب دوش بگیرید؛ به‌ویژه بعد از اینکه فعالیت فیزیکی انجام می‌دهید. 

 برای پاکسازی عرق روزانه، از دستمال‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید
.
 به مناطقی که زیاد عرق می‌کنند پودر تالک بزنید. البته استفاده از پودر زاج برای ناحیه زیربغل واقعا معجزه می‌کند. 

 لباس‌های مناسب بپوشید. لباس‌هایی که متشکل از الیاف مصنوعی هستند را کنار بگذارید. از پوشیدن پارچه‌های ضخیم و جین اجتناب کنید و در عوض لباس‌هایی بپوشید که از الیاف طبیعی تشکیل شده باشند. 

 برای جلوگیری از تعریق پا، لازم است هنگام انتخاب نوع کفشتان دقیق باشید. از خرید و نیز پوشیدن کفش‌هایی که فضای داخلی کفش از الیاف مصنوعی ساخته شده‌ است، خودداری کنید. 

 کفش بیش از حد تنگ نپوشید و اغلب اوقات کفشتان را تعویض کنید. عدم تهویه مناسب، منجر به رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌شود. درحقیقت علت بوی بد پاها، حبس آنها در چنین فضایی است. 

 برای جلوگیری از تعریق، به راهکارهای طبیعی روبیاورید؛ زاج سفید، مالیدن نیمی از لیموترش روی پوست، حمام کردن با جوشانده برگ مریم‌گلی یا چای سیاه برای کنترل عرق و بوی بد بدن بسیار موثرند.

راهکارهای طبیعی مهار تعریق

برای جلوگیری از تعریق زیاد، درمان‌های طبیعی گاهی اوقات واقعا دست کمی از معجزه ندارند.

زاج: این ماده موثرترین دئودورانت طبیعی محسوب می‌شود. پودر آن‌ را لای انگشتان پا یا زیربغل بزنید. این ماده را می‌توانید از داروخانه‌ها یا عطاری‌ها تهیه کنید. البته فراموش نکنید که پوست را قبل از مصرف کاملا پاک‌سازی کنید.

تالک: این ماده نیز علاج خوبی برای تعریق است. فقط کافی ا‌ست که آن‌ را یا داخل کفشتان بریزید یا روی پوست تمام قسمت‌های بدن بزنید.
جوش شیرین: این ماده که بی‌کربنات دوسود نیز نامیده می‌شود، عرق را جذب می‌کند و باکتری‌ها را از بین می‌برد. این ماده را می‌توانید زیربغل بزنید یا داخل کفش‌هایتان پودرپاشی کنید. 

برگ مریم‌گلی: این گیاه نیز در تنظیم عرق بسیار موثر است. برای این منظور جوشانده این گیاه بسیار مناسب است، اما اگر پاهایتان به شدت عرق می‌کند، می‌توانید از این جوشانده برای ماساژ پاها کمک بگیرید.

منبع: doctissimo.fr
 ترجمه: عفت عباسیان