سلامت

با وجود اینکه انتخاب تعداد فرزندان تصمیمی شخصی و مربوط به زوج‌ها است اما به عقیده متخصصان کودکانی که تک فرزند هستند در مقایسه با کودکانی که خواهر و برادر دارند با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌شوند. 

گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و سایر وسایلی که به اینترنت متصل می‌شوند، جایگاه ویژه‌ای در زندگی روزمره ما پیدا کرده‌اند به‌طوری ‌که ما واقعاً نمی‌توانیم از آن‌ها صرفنظر کنیم. امروزه حتی بچه‌های کوچک نیز از طرفداران پَر و پا قرص گوشی‌های هوشمند هستند. با این حال، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود که بچه‌ها و به‌ویژه خردسالان در معرض بیش از حد گوشی‌ها و تبلت‌ها قرار بگیرند. متخصصان روانشناسی کودک،‌ همواره اعتیاد بچه‌ها به این وسایل الکترونیکی را هشدار می‌دهند و از والدین عاجزانه تقاضا می‌کنند که نسبت به این قضیه حساسیت ویژه‌ای داشته باشند.

آیا فرزندان شما در زندگی با انتخاب‌ها و گزینه‌های بسیاری روبه‌رو هستند؟ آیا این وضعیت منجر به سرگردانی و اضطراب در آن‌ها شده‌است؟ اگر در مقام والدین هستید و در چنین وضعیتی قرارگرفته‌اید، لازم است تا با آموزش‌هایی در این خصوص آشنا شوید. 

وقتی اخبار حمله به اوکراین به گوشم رسید، قلبم فرو ریخت. شنیدن در مورد خانواده‌هایی که از هم پاشیده شده بودند و پدر و مادر به جنگ رفتند، قلبم را شکست. نگران تلفات جانی و بچه‌های وحشت زده پنهان شده در پناهگاه‌های موقت بودم.

بسیاری از سازمان‌هایی که مدرسه‌ها را از نظر کیفی رده‌بندی می‌کنند، به جدی گرفتن چنین عواملی در مدرسه توجه دارند: آموزش بهداشت، فعالیت بدنی، تغذیه سالم، تعامل مثبت با خانواده دانش‌آموزان و مشارکت‌های اجتماعی مطلوب. 

بخشی از بزرگترین تغییرات زندگی کودکان بین 2 و 3 سالگی بروز می‌کند. در واقع بین 2 تا 3 سالگی، فرزند شما از مرحله نوزادی به دوره کودکی قدم می‌گذارد. در نتیجه در این مرحله کودکان با تغییرات متعددی مانند تغییرات شناختی، فیزیکی، عاطفی و اجتماعی مواجه می‌شوند. 

حسادت یک حس طبیعی در وجود هر انسانی است. اکثر بچه‌ها نیز در دوره‌ای از کودکی نسبت به خواهر یا برادر کوچک خود حسادت می‌کنند. این واکنش در زمان ورود خواهر یا برادر کوچک به خانواده بسیار رایج و البته طبیعی است. والدین باید آگاه باشند که این وضعیت یک بحران موقت و معقول است. اما اگر با مسئله حسادت به خوبی برخورد نشود می‌تواند شخصیت کودک را تحت تاثیر قرار داده و از او انسانی حسود یا خودخواه بسازد. 

در دوران کودکی، گریه کردن یعنی گرسنه بودن، تشنه بودن، درد داشتن، ترسیدن یا صرفا میل به نشان دادن یک حس عاطفی! زمانی که والدین با گریه‌های بی‌امان کودک مواجه می‌شوند معمولا اولین جمله‌ای که به زبان می‌آورند تا او را آرام کنند این است که می‌گویند: «گریه نکن». این جمله می‌تواند کودک را گیج کند و تصور کند که در آن لحظه احساسات او نادیده گرفته شده است.

کودکان به‌مرور که بزرگ می‌شوند سوالات جالب و غافل‌گیرکننده‌ای می‌پرسند. توضیح مسئله چگونگی تولد نوزاد به کودک خردسال کار چندان ساده‌ای نیست. اگر با چنین سوالی از طرف فرزند دلبندتان مواجه شدید بدانید که کنجاوی وی کاملا طبیعی است و نیازی نیست نگران شوید. شما نیز دیر یا زود با این قبیل سوالات مواجه می‌شوید و فرزندتان با لحن کودکانه‌اش سوال می‌پرسد:« مامان، نی‌نی از کجا می‌آید؟» 

جغرافیا ارتباط بین بشر و محیط فیزیکی او را مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دهد. بنابراین لازم است که کودکان جغرافیا بخوانند و به دنیای پیرامون خود آگاه باشند. باید بدانید یادگیری جغرافیا برای کودکان مزایای خوبی دارد که نباید از آن غافل شد.

یکی از دغدغه‌های اکثر والدین امروزی تربیت کودکی شاد و خوشحال است. در واقع آنها صرفا نگران موفقیت‌های تحصیلی یا انجام بی‌عیب و نقص وظایف فرزندان‌شان نیستند بلکه می‌خواهند فرزندان‌شان از همان سنین کودکی شاد و سرزنده نیز باشند. متخصصان بر این عقیده هستند که می‌توان به کودکان و حتی بزرگسالان شاد بودن را آموزش داد. 

یکی از سوالاتی که با بزرگتر شدن بچه‌ها ذهن والدین را درگیر می‌کند خواب نیمروزی است. اینکه کودکان تا چند سالگی به خواب نیم‌روز نیاز دارند یا اینکه چقدر باید چرت بزنند؟ واقعیت این است که نیاز به خواب نیم‌روزی در کودکان مختلف متفاوت است و متناسب با سن و میزان فعالیت‌های روزانه کودکان فرق دارد. 

همه کودکان آرام و ساکت نیستند و این اصلا وحشتناک نیست. اگر کودکی آرام و قرار ندارد بدین معنی است که از کشف محیط پیرامون خود خوشحال و هیجان‌زده است. با این حال کودک بی‌قرار و عصبی می‌تواند والدین را آزار داده و عصبی کند. اما شما به عنوان والدین می‌توانید با انجام بازی‌های مناسب به آرامش این کودکان کمک کنید.

اگر تصور می‌کنید که بحران بلوغ اولین و آخرین بحران کودکان است سخت در اشتباه هستید. والدین همیشه از فرا رسیدن دوران نوجوانی که زمان طغیان بچه‌ها و بروز احساسات و رفتارهای جدید است هراس دارند. اما باید بدانید که دوران کودکی از همان ماه‌های نخست کودکی تا رسیدن به نوجوانی دربرگیرنده تحولات متعدد و بحران‌هایی است که بی‌شک چیزی کم از دوران نوجوانی ندارند. 

مهارت‌های اجتماعی برای یک همزیستی سالم با دیگران لازم و ضروری است. آموزش قواعد ادب و نزاکت به کودکان یکی از بهترین روش‌های شروع رشد در آنها است. در واقع مهربانی، اخلاق خوب و نزاکت برای کودکان جزو ضروریاتی هستند که بتوانند رفتاری درست و پسندیده در هر مکان و موقعیتی از خود نشان دهند. 

بدون شک سیستم ایمنی کودکان ضعیف‌تر از بزرگسالان است. به همین دلیل به راحتی در شرایط نامساعد در معرض بیماری‌هایی مانند آنفولانزا، سرماخوردگی، فارنژیت(التهاب گلو) و برونشیت قرار می‌گیرند. برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی توصیه‌هایی ارائه می‌دهیم که برای افزایش قدرت سربازان دفاعی بدن کودکان موثر هستند.

همه ما انسان هستیم، کنترل‌مان را از دست می‌دهیم و حتی از قضاوت شدن می‌ترسیم و بیشتر مضطرب می‌شویم. اما با تمام این مسائل باید استراتژی‌هایی برای کنترل خشم خود داشته باشیم چون عصبانیت و نحوه ابراز یا کنترل آن روی رشد فرزندانمان تاثیر دارد و آنها را از نظر عاطفی تحت تاثیر قرار می‌دهد.

هر نوع دروغی اثرات منفی در کودکان ایجاد می‌کند اما برخی از این دروغ‌ها مانند بمب عمل می‌کنند. ما در جایگاه والدین مهمترین الگوی فرزندان‌مان هستیم بنابراین باید از هر نوع دروغی بپرهیزیم. حتی اگر اصرارهای بی‌امان آنها ما را وادار کند حرفی بزنیم که می‌دانیم بعدا به آن عمل نخواهیم کرد.

محدوده 12 سالگی شروع دوران نوجوانی است. از این سن کودکان باید با برخی مسائل به خوبی آشنا شوند. در واقع از 12 سالگی، درک و پختگی کودکان بیشتر شده و آنها هر آنچه والدین می‌گویند را به خوبی می‌فهمند و درک می‌کنند. 

در حالی که تاب‌های کودک ابزاری عالی برای سرگرم کردن کودک هستند، استفاده نادرست از آنها می‌تواند خطرناک باشد. حرکت آن اغلب نوزادان را به خواب می‌برد. ممکن است نوزادان در حال استراحت در چرخش آرام به نظر برسند، اما کارشناسان خواب ایمن اجازه دادن به آنها را برای خوابیدن در این وضعیت خطرناک می‌دانند.

دوران کودکی مرحله تعیین‌کننده‌ای در رشد بینایی است. بنابراین مراقبت از سلامت چشم‌های کودک در طول روند رشد آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با وجود اینکه بسیاری از افراد از این مسئله ناآگاه هستند اما باید بدانید کودکان در معرض عوامل متعددی قرار دارند که باعث بروز اختلالات بینایی در آنها می‌شود. 

به‌طور کلی توانایی نواختن یکی از آلات موسیقی برای هر فردی مفید و فرح‌بخش است و کودکان نیز از این قاعده مستثی نیستند. نواختن پیانو در دوران کودکی باعث بهبود عملکرد ذهنی، روانی و فیزیولوژیکی می‌شود. چون دوران کودکی حساس‌ترین و آسیب‌پذیرترین و در عین حال کلیدی‌ترین مرحله رشد هر انسانی است. 

توجه به بهداشت دهان و دندان کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا بتوانند در بزرگسالی دندان‌های سالمی داشته باشند. باورهای رایج اشتباهی در خصوص مسواک زدن در کودکان وجود دارد. متاسفانه اطلاعات غلط یا ناقص والدین برای سلامت دندان‌های کودکان آسیب‌رسان است. بنابراین باید سره را از ناسره تشخیص دهید تا بتوانید کودکان را در داشتن دندان‌هایی سالمتر یاری کنید. 

هر کودکی به روش و با سرعت خاص خود شروع به یادگیری کرده و به اصطلاح زبان باز می‌کند اما در مقطعی باید نتایجی حاصل شود. امروزه مسائل و آسیب‌هایی دیده می‌شود که در گذشته هرگز وجود نداشته‌اند. به عنوان مثال آسیب‌هایی که در اثرات مضرات وسایل و تکنولوژی‌های جدید ایجاد می‌شوند. اگر فرزند شما مدام در تماس با تلفن همراه باشد ممکن است در زبان باز کردن دچار تاخیر شود. 

وزن نگرفتن کودکان علل مختلفی دارد اما مهمترین دلیل آن غذا نخوردن به اندازه کافیست. به این معنی که کودک به میزان کافی و درست غذا نمی‌خورد تا نیازهایش تامین شود. در نتیجه ممکن است میزان ویتامین‌ها و مواد معدنی بدنش کم شود. این مسئله مشکلاتی در رشد جسمی، یادگیری و... ایجاد می‌کند بنابراین بهتر است مسئله وزن‌گیری طبیعی کودک جدی گرفته شود.

شاید تابحال برایتان پیش آمده باشد که کودکتان را در حالی‌که خودش را لمس می‌کند، غافلگیر کرده باشید. در این موقعیت،‌ والدین باید چه واکنشی داشته باشند؟ 

متاسفانه طی چند سال گذشته مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا در بین کودکان رو به افزایش بوده است. این محصولات نه برای بزرگسالان مناسب هستند و نه برای کودکان. اما اثرات زیانبار آنها در کودکان به مراتب بیشتر است. خبر بد اینکه حدود نیمی از مشتریان دائم این قبیل نوشیدنی‌ها کودکان زیر 18 سال هستند. 

یکی از بهترین راه‌ها برای آموزش قدرت ذهنی به کودکان این است که این ویژگی‌ها را در زندگی خود منعکس کنید. بچه‌ها با تماشای والدین خود یاد می‌گیرند که چگونه در موقعیت‌های مختلف واکنش نشان دهند. بنابراین، سعی کنید از سرسختی ذهنی خود آگاه باشید و در زمینه‌هایی که نیاز به بهبود دارند کار کنید. 

خیلی از مادرها همیشه شاکی هستند که فرزندان‌شان چه در تابستان و چه در زمستان یا هنگام بازی با بچه‌های دیگر در مدرسه، مهدکودک، پارک یا مهمانی و غیره خیلی زود بیمار می‌شوند. سوال اینجاست چگونه می‌شود سیستم ایمنی کودکان را تقویت کرد و از بیمار شدن‌شان با اولین باد پاییزی جلوگیری کرد؟ 

صرع با تشنج مشخص می‌شود که دوره‌هایی از بیش فعالی در مغز است که باعث تشنج، حرکات غیر‌ارادی و تند و سریع و سایر علائم می‌شود. در طولانی‌مدت، می‌تواند منجر به مرگ و آسیب سلول‌های مغزی (نورون) شود.

وقتی کودکی به دنیا می‌آید والدین برای شنیدن نخستین کلماتی که قرار است از زبان او بشنوند لحظه‌شماری می‌کنند. اما کودک کار خودش را می‌کند و ابتدا اصواتی تولید می‌کند که به‌تدریج به هجاها تبدیل شده و در نهایت به صورت کلمه در می‌آیند. در واقع زبان باز کردن کودک از غان و غون کردن شروع شده و به بیان نخستین کلمات می‌رسد. 

تمایل به یادگیری زبان‌های خارجی در کودک غالباً‌ با اتفاقات خیلی ساده شکل می‌گیرد. کودک کلمه‌ای را به یک زبان خارجی می‌شنود، ذوق می‌کند، آن ‌را تکرار کرده و به خاطر می‌سپارد و درنهایت شما متوجه می‌شوید که او چقدر در یادگیری زبان استعداد دارد. 

هنگام تولد، نوزاد، تفاوت بین روز و شب را احساس نمی‌کند. وقتی گرسنه است از خواب بیدار می‌شود و دقیقاً به همین دلیل معمولاً 8 تا 10 بار در روز بیدار می‌شود. حدوداً در سه ماهگی، او آماده ‌است تا یک شب کامل را به صبح برساند.