سلامت

پدربزرگ و مادربزرگ نقش بسیار مهمی در زندگی کودک ایفا می‌کنند. در برخی از خانواده‌‌ها، زمانی که والدین در حال کار هستند یا تصمیم می‌گیرند تعطیلات آخر هفته را با هم سپری کنند، این پدربزرگ‌ و مادربزرگ هستند که مسوولیت مراقبت از کودکان نوپا را بر عهده می‌گیرند. در برخی دیگر از خانواده‌ها، آن‌ها لحظات ارزشمندی را در جمع نوه‌های خود سپری می‌کنند و به این ترتیب می‌توانند ارزش‌های خانوادگی و اجتماعی را به بهترین شکل ممکن به نسل بعدی منتقل نمایند. اما در حقیقت وجود مادربزرگ تاثیری مثبت بر رشد کودکان دارد.

اضطراب احساس ناخوشایند و واکنش ترس‌گونه نسبت به فرد ناشناس یا محیط ناآشنا است. این احساس علاوه بر بزرگسالان در کودکان نیز به‌وجود می‌آید و باعث می‌شود کودک در موقعیت خاصی محتاط باشد. گرچه اضطراب در حد کم هنگام حضور در شرایط جدید قابل‌انتظار است اما اگر خیلی شدید باشد و در زندگی روزمره کودک اختلال ایجاد کند نیاز به مشاوره برای غلبه بر آن خواهد بود. 

اغلب اوقات، والدین فکر می‌کنند که فرزندان‌شان باید دقیقاً همان چیزهایی که به آن‌ها دیکته می‌شود، انجام دهند. برخی از والدین تا آن‌جا پیش می‌روند که از هرگونه بحث و جدل خودداری می‌کنند، چون معتقدند که فرزندان‌شان فقط یک وظیفه دارند و آن‌ برآورده کردن خواسته‌های آن‌هاست. چنین والدینی بر این باورند که چون کودک را به‌وجود آورده‌اند پس این حق را دارند که کنترل همه جانبه خود را بر زندگی وی اعمال کنند، حال آن‌که در عمل شرایط طبق خواسته ایشان سپری نخواهد شد. 

مطالعات کارشناسان نشان می‌دهد که دادن اسباب‌بازی‌های زیاد به کودکان باعث ارتقای خلاقیت و رشد آنها نمی‌شود. درحقیقت زمانی‌که کودکان اسباب‌بازی‌های کمتری دارند، بسیار خلاق‌تر خواهند بود، چون این وضعیت به آنها اجازه می‌دهد بر لحظه حال تمرکز کنند، تجربه‌های خویش را عمیق‌تر سازند و به نوعی قدرت درک و شناخت خود را توسعه دهند. 

پدر همانند مادر،‌ نقش مهمی در تربیت فرزندان دارد.وظایف آنها قطعاً متفاوت است اما مکمل یکدیگرند. با این حال، یادآوری این نکته ضروری است که حضور پدر می‌تواند تاثیر به‌سزایی در رشد فرزندان و آینده آنها داشته باشد.

عزت‌نفس مناسب، یکی از بهترین هدایایی است که می‌توانید به فرزندتان بدهید. کودکی که عزت‌نفس دارد، به‌مرور زمان که بزرگ می‌شود، احساس شادی و رضایت خواهد داشت و حس دوست داشته شدن از سوی دیگران را به‌خوبی لمس می‌کند. به این ترتیب در سنین بزرگسالی، اعتماد به نفس و تصویر مثبتی از خود پیدا می‌کند و این دقیقاً همان مساله‌ای ست که وی را تشویق می‌کند تا انتخاب‌های درستی در زندگی داشته باشد. 

مدرسه، آموزش پایه را به‌طور خاص در یادگیری ریاضیات و فرهنگ عمومی خلاصه می‌کند، اما به‌هیچ وجه کار دستی را که برای مدیریت زندگی روزمره ضروری است، آموزش نمی‌دهد. طبیعی است که این چیزها اغلب در خانه آموخته می‌شوند، اما اگر این مهار‌ت‌ها با مهارت‌های مدرسه ترکیب شوند، کودکان در آینده به بزرگسالانی آگاه تبدیل خواهند شد. 

برای تربیت صحیح فرزندتان، باید صبور باشید، کاری که گاهی اوقات واقعاً ساده نیست. پس از یک روز سخت و طاقت‌فرسا در محل کار، خواب ناآرام شبانه و خستگی ناشی از آن، وقتی فرزندتان اشتباهی می‌کند یا کار نادرستی انجام می‌دهد، آرام و صبور ماندن آسان نیست. در چنین مواقعی، معمولاً والدین به داد و فریاد متوسل می‌شوند تا منظور و حس خود را به بچه‌ها بفهمانند.

اگر به فرزندتان یاد ندهید که چگونه با لوازم مدرسه‌اش رفتار کند خیلی زود آنها را خراب یا گم خواهد کرد. مداد، مداد رنگی‌ها، پاک‌کن و مدادتراش جزو لوازمی هستند که خیلی زود خراب یا به‌راحتی گم می‌شوند. علاوه‌براین اگر از دفترها و کتاب‌ها به‌خوبی مراقبت نشود به‌مرور زمان کهنه و پاره می‌شوند. برای پیشگیری از این مسائل لازم است که به فرزندتان ارزش لوازم مدرسه و اهمیت مراقبت از آنها را یاد دهید. این کار باعث افزایش دقت و مسئولیت‌پذیری آنها می‌شود.

افرادی که دچار تحریکات و التهابات پوستی شده‌اند، حتما می‌دانند که این اتفاق چقدر آزاردهنده است. استفاده از محصولات مراقبتی حاوی ترکیبات اسیدی در این شرایط باعث سوزش پوست می‌شود، درحالی که استفاده از سرم‌های پوستی هم معمولا با شکل‌گیری جوش‌های پوستی همراه می‌گردد. در این شرایط باید پوست را به شرایط عادی و طبیعی خودش بازگردانیم، اما خیلی از ما نمی‌دانیم که این کار دقیقا چگونه انجام می‌شود. 

اگر فرزند لجبازی دارید، باید بدانید که رودررو شدن با کسی که حتی در مواجهه با محکم‌ترین استدلال‌های روی زمین، کار خودش را می‌کند، یعنی چه. اما محققان بر این باورند که چنین نگرشی نباید برای والدین در مورد آینده پسر یا دخترشان نگران‌کننده باشد، زیرا می‌تواند مُنادی رفتار بسیار مثبت‌تر در زندگی آینده وی باشد.

بیشتر کودکان هر چندوقت یک‌بار با کابوس شبانه مواجه می‌شوند و با دلداری والدین به آرامش می‌رسند. اما اگر کودکان با وحشت شبانه (یا وحشت خواب) روبه‌رو شوند، دیگر نمی‌توان ترس آنها را به این سادگی تسکین داد. وحشت شبانه (night terror) نوعی اختلال خواب شبیه به کابوس است، اما شدت بسیار بیشتری دارد. اگرچه وحشت شبانه می‌تواند برای والدین آزاردهنده باشد، اما این مشکل معمولا نشانه‌ای از مشکلات عمیق‌تر و اساسی‌تر نیست. 

نوجوانانی که دچار ترس از شکست هستند، احتمالا به بهترین و بزرگ‌ترین اهداف و توانایی خود دست نمی‌یابند. ترس پسری از شکست سبب می‌شود تا از عضو تیم ورزشی شدن اجتناب کند یا ترس از رد شدن درخواست دانشگاه ممکن است باعث شود که در کامل کردن تقاضای دانشگاه خود تعلل کرده و مهلت ثبت درخواست را از دست بدهد.

در نگاه اول، تلاش بعضی از والدین برای شرمسار کردن فرزندانشان در انظار عمومی تا حدودی موثر به نظر می‌رسد. اگرچه این رفتار مطمئنا توجه بچه‌ها را به خود جلب می‌کند، اما در درازمدت به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند ابزار مناسبی برای شکل دادن به رفتار بچه‌ها باشد. به‌علاوه، این رفتار نادرست می‌تواند رابطه والدین و فرزند را تخریب کند و حتی به عزت‌نفس فرزندان آسیب برساند. 

تحقیقات علمی مختلف نشان داده‌اند که کودکان، نوجوانان و والدین در دوران همه‌گیری کروناویروس با نوسانات زیادی از نظر سلامت روان مواجه شده‌اند، زیرا استرس ناشی از این همه‌گیری جهانی با افزایش مشکلات مربوط به سلامت روان در میان خانواده‌ها همراه بوده است. اگرچه بسیاری از مسائل کووید-19 تحت کنترل ما نیستند، اما خانواده‌ها همچنان می‌توانند با تمرکز بر راهکارهای کاربردی به ارتقای سلامت روان کودکان و خانواده کمک کنند. 

مهر نزدیک است و زمان بازگشایی مدارس فرا رسیده است. شروع مدارس می‌تواند برای تمام اعضای خانواده استرس‌زا باشد. چون راحتی و آرامش تعطیلات به پایان رسیده و باید به فکر تهیه لوازم مدرسه، زود بیدار شدن، صبحانه خوردن با عجله و درس و مشق بود. برای مقابله با این استرس بهتر است کودکان و والدین از چند روز قبل از شروع کلاس‌ها خود را آماده کنند. 

تعطیلات تابستانی رو به اتمام است و مدارس حضوری می‌شوند. واقعیت این است که در این مدت کودکان برنامه خواب و بیداری نامنظی داشته‌اند و لازم است که قبل از شروع مدارس به‌مرور به فکر تنظیم خواب آنها باشید. 

امروزه کودکان به‌طور مداوم سرگرم بوده و با ورود به مقطع دبستان پرمشغله‌تر هم می‌شوند. در حقیقت برنامه زمانی شما و فرزندتان ممکن است مواقعی بسیار پرفشار و نیازمند به کار بردن عجله در انجام کارها باشد. وجود اوقات فراغت برای کودکان به‌ویژه هنگام ورود به سن بلوغ و دوره‌ی نوجوانی امری مهم است. اگر چه که صرف مدت زمان زیادی تحت عنوان اوقات فراغت خود مشکل‌ساز بوده و والدین باید از برقراری تعادل بین برنامه‌ی فعالیت‌ها و زمانی که فرزندشان برای خود اختصاص می‌دهد، اطمینان حاصل کنند.

اگر پدر یا مادر خودخواهی دارید، احتمالا از اینکه تربیت یک فرد خودخواه، چگونه می‌تواند به کودک آسیب برساند، شگفت‌زده و متعجب خواهید شد. رفتارهایی مانند: عزت‌نفس پایین، افسردگی، اضطراب، اختلال اضطراب پس از سانحه، احساس بی‌ارزشی یا مستقل نبودن به‌عنوان یک فرد بالغ از جمله عوارض تربیت والدین خودخواه یا خودشیفته بر فرزندان است.

بازی‌درمانی نوعی روش درمانی است که عمدتاً برای کودکان استفاده می‌شود. این مسئله به این دلیل رخ می‌دهد که کودکان ممکن است نتوانند احساسات خود را پردازش کرده یا مشکلات خود را با والدین یا بزرگسالان دیگر درمیان بگذارند. 

وقتی در زندگی هیچ چیز سر جای خودش نیست، آنها آنجا هستند تا ما را آرام کنند، وقتی کنترل خود را از دست می‌دهیم و دیگر نمی‌دانیم به کجا باید پناه ببریم، توصیه‌های خوب و ارزشمند آنها موانع پیش روی ما را از بین می‌برد و وقتی همه روی از ما برمی‌گردانند، آن‌ها با خیرخواهی و شفقت پشتمان می‌ایستند و وجود ما را سرشار از عشق و محبت می‌کنند. همانطور که متوجه شدید، صحبت ما در مورد پدربزرگ و مادربزرگ است، این دو انسان گرانبها که ارکان مهم خانواده به شمار می‌روند.

در شلوغی و بحبوحه کارهای خانه که همه اعضای خانواده با جدیت به آن‌ روی می‌آورند، ممکن است انفجاری از آشفتگی و بی‌نظمی رخ دهد اما وقتی بچه‌ها از سنین پایین به انجام کارهای خانه عادت می‌کنند، در عمل چنین مشکلاتی پیش نخواهد آمد. بنابراین باید خیلی زود بچه‌ها را در کارهای منزل مشارکت دهید اما فراموش نکنید که هر سنی وظایف خاص خودش را می‌طلبد. 

همه کودکان ملزم به این هستند که برای رفتار خود در زمانی بهانه بیاورند. امی مورین، روان‌درمانگر، نویسنده کتاب پرفروش 13 چیزی که افراد دارای ذهن قوی انجام نمی‌دهند، در مقاله‌ای برای VeryWell نوشته است: «جمله‌ی «تقصیر من نیست!» واکنشی رایج برای بچه‌هایی است که قوانین را زیر پا می‌گذارند.»

بدیهی است که ما علاقه‌مند باشیم فرزندان‌مان همیشه حقیقت را برایمان بازگو کنند، اما در واقعیت باید متوجه باشیم که دروغ گفتن مسئله‌ای است که اکثر کودکان در یک مقطع زمانی آن را تجربه کرده و انجام می‌دهند. والدین باید به خاطر داشته باشند که دروغ گفتن بخشی از رشد طبیعی کودک است و در بیشتر موارد، کودکان با تجربه گرفتن از این رفتار رشد می‌کنند.

کودک‌آزاری زمانی اتفاق می‌افتد که شخص مراقبت‌کننده از کودک، به احساسات یا بدن کودک آسیب برساند. این مسئله ممکن است در هر خانواده‌ای برای پسران یا دختران اتفاق بیفتد. در این موارد اغلب، پس از بهبودی صدمات وارد شده به بدن، احساسات جریحه‌دار شده و تحت‌تاثیر آسیب عاطفی‌ای که به کودک وارد می‌شود، بهبودی کامل مدت زیادی طول می‌کشد.

مدت زمان طولانی است که روانشناسان حوزه رشد به چگونگی تاثیر والدین بر رشد کودک توجه نشان می‌دهند، با این حال، یافتن روابط علت و معلولی بین اعمال والدین و رفتار متقابل فرزندان بسیار دشوار است. برخی از کودکانی که در محیط‌های بسیار متفاوت بزرگ می‌شوند، ممکن است در آینده به‌طرز چشمگیری شخصیت‌های مشابهی داشته باشند. برعکس، کودکانی که در یک خانه مشترک و در یک محیط بزرگ می‌شوند، امکان دارد شخصیت‌های بسیار متفاوتی از خود نشان دهند.