ملانوسیتها سلولهای رنگدانهساز هستند که رنگدانه پوست یا ملانین تولید میکنند و رنگ پوست افراد را میسازند. در سوختگیهای عمیق، این رنگدانههای پوستی لایه اپیدرم، از بین میروند. وقتی سلولها تخریب شدند پوست از حالت عادی خارج شده و سفید میشود که اصطلاحا به آن لوکودرما میگویند. در درمان جوشگاه ناشی از سوختگی، درمان دارویی یا استفاده از اشعه ماورایبنفش برای تحریک ملانوسیت و استفاده از لیزر فرکشنال بیفایده است و به رنگدانهسازی کمکی نمیکند و تنها روش موثر در حال حاضر پیوندهای بافتی و سلولی است. پیوندهای بافتی شامل استفاده از لایههای نازک پوست یا بافت است که قبلا استفاده میشد و هنوز هم برای جوشگاه سوختگیهای وسیع توصیه میشود. روشهای سلولی به تازگی رواج یافته که به 2 نوع، کشت داده شده و غیرکشت است. در ایران تهیه سوسپانسیون سلولی یعنی روش غیرکشت یا از پیوند اتولوگ سلولهای ملانوسیت استفاده میشود. در این روش که برای جوشگاههای نهچندان وسیع توصیه میشود، سلولهای ملانوسیت را از ناحیه پوست سالم استخراج و به شکل سوسپانسیون به اپیدرم ناحیه سوخته منتقل میکنند. از مزایای این روش امکان انجام آن در مدت کوتاه و به واسطه مقدار کمی از پوست نواحی سالم است. مطالعههای انجامشده نشان داده به واسطه این روش درمانی بعد از 6 ماه بین 30 تا 90 درصد، لوکودرما از بین میرود. موفقیت درمان به تجهیزات پزشکی مورد استفاده و تبحر پزشک بستگی دارد. درمان باید در محیط آزمایشگاهی انجام شود و در مطب امکانپذیر نیست. برای انجام این روش درمانی سن یا رنگ پوست اهمیت ندارد و هر زمانی که فرد مراجعه کند امکان درمان و بهبود وجود دارد.
دکتر محمدعلی نیلفروشزاده
متخصص پوست و رئیس انجمن متخصصان پوست ایران