«میزگرد زیبایی» درباره جوشهای کودکان با حضور دکتر سیدمسعود داوودی متخصص پوست دکتر پروین ناظمی روانشناس و دکتر میترا زراتی متخصص تغذیه و رژیمدرمانی
چندی پیش، مادر یکی از همکلاسیهای دخترم را جلوی دبستان ملاقات کردم. گرم گفتوگو شدیم و از مشکلات و تجربیاتمان گفتیم. خلاصه حرف به جایی رسید که مادر مریم گفت روی چانه و پیشانی دخترش چند جوش زده و این موضوع نگرانش کرده است. از یک سو، گمان میکند شاید نوعی حساسیت غذایی باشد چون وقتی گردو میخورد، جوشها بیشتر میشوند. از سوی دیگر، نگران است مبادا علائم بلوغ زودرس باشد. کمی صحبت کردیم و از او خواستم به متخصص اطفال یا پوست مراجعه کند تا درمانی برای این مساله بیابد چون شنیده بودم کودکانی که در سن نوزادی یا کودکی جوش میزنند، بیشتر مستعد ابتلا به آکنه در نوجوانی هستند و بهتر است هرچه سریعتر درمان شوند. ضمنا از او خواستم در میزگرد هفتهنامه «سلامت» هم شرکت کند تا نظر متخصصان را در این خصوص بشنود.
سمیه مقصودعلی
بیشتر میوه و سبزی بخورید؛
کمتر آجیل و گردو!
اگر آکنه یا جوش در هر دورهای از زندگی جز نوجوانی ایجاد شود، لازم است فرد با چند متخصص از جمله غدد مشورت کند و از لحاظ هورمونی بررسی شود. به طور کلی، افرادی که طبع گرمی دارند، به این دلیل که طبع گرم ترشح آنزیمهای گوارشی و هورمونها را بیشتر میکند و متابولیسمشان بالاتر است، بیشتر جوش میزنند. مصرف مواد غذایی با طبع گرم مثل آجیل، گردو، ادویهجات، شکلات و آبنبات که متابولیسم بدن را به دلیل وجود کافئین بالا میبرند، محرک و تشدیدکننده جوش هستند. در مقابل، مواد غذایی فیبردار که حاوی ویتامین AوC و آنتیاکسیدان هستند (مثل انواع میوه و سبزی) باعث کاهش جوش میشوند. متخصصان تغذیه توصیه میکنند اگر کودکی دچار جوش شد، در درجه نخست علت جوش مشخص شود و در کنار آن نیز فرد در تغذیه خود مراعاتهای لازم را در نظر بگیرد.
دکتر میترا زراتی / عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران
درباره جوش به کودک چه بگوییم؟
اولین قدم برای کودکی که جوش میزند، آگاهی دادن است. باید در محدوده درک کودک برای او از علت جوش زدن پوستش گفت و اطمینان داد که بیماری خاصی نیست و با رعایت برخی نکات رفع میشود. در صورتی که در مورد این موضوع به کودک آگاهی لازم را ندهید، بیاطلاعی باعث کاهش اعتماد بهنفس در او خواهد شد. وقتی کودک از مشکل خود مطلع شد، باید روشهای درمان را به او نشان داد و از او خواست همانطور که دارو میخورد تا سرماخوردگیاش خوب شود، درمانهای مربوط به پوستش را هم ادامه دهد تا جوشها رفع شوند. قدم بعدی تغییر شیوه زندگی در خانواده است. اگر در خانهای شیرینی، شکلات و آبنبات همیشه روی میز است، در حالی که مصرف این نوع مواد غذایی برای کودک ممنوع شده، خانواده باید این تنقلات را به میزان کمتری در دسترس همه اعضا قرار دهد و در عوض میزان مصرف انواع میوه و سبزی را بالا ببرد. یکی دیگر از گلههای والدین این است که کودک جوش را دستکاری میکند. مسلم است که در مدرسه نظارتی بر کودک نیست و وقتی مورد سوال و جواب همکلاسیها قرار میگیرد، استرسش بالا میرود و بیشتر جوشها را دستکاری میکند. در خانه باید ابتدا آرامش را برای کودک فراهم کنید. بعد اگر متوجه دستکاری جوش شدید، باید به نحوی سر کودک را گرم کنید. ترفندهای به کار رفته دقیقا مانند زمانی است که کودک میخواهد ناخن بجود. اگر فضای خانه آرام بود و هیچ تنشی وجود نداشت، با این حال کودک جوش را دستکاری میکرد میتوان اسباببازی دست او داد یا با فعالیتی خاص او را سرگرم کرد.
دکتر پروین ناظمی / عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی
ضرورت درمان سریع جوش کودکان
جوش یا آکنه در هر سنی ممکن است بروز کند اما در سن بلوغ که در دختران حدود 9 سالگی و در پسران حدود 14 سالگی است، بیشتر دیده میشود و شایعتر است. آکنه در نوزادان چند روزه یا چند هفته و در کودکان دبستانی و حتی بعد از 50- 40 سالگی هم دیده میشود. علت بروز جوش در سن پایین، مخصوصا نوزادی، ورود هورمونهای مادر از طریق جفت به بدن جنین است. البته در سن دبستان نیز شاهد بروز جوش و آکنه هستیم و متاسفانه افرادی که از این سن شروع به جوش زدن میکنند، استعداد بیشتری برای آکنه شدید دوران نوجوانی دارند.
ممکن است جوشهای این دختر 8 ساله با ترشحات هورمونی دوران بلوغ همراهی داشته باشد و برای تایید این موضوع باید حتما به متخصص غدد مراجعه کرد تا با بررسی سایر علائم همراه، این موضوع دقیقا مشخص شود که کودک در معرض بلوغ زودرس قرار دارد یا نه. اگر علائم نشاندهنده بلوغ زودرس باشد میتوان آن را با دارو به تاخیر انداخت. در غیر این صورت، فقط باید جوش را درمان کرد. در این سنین، میزان و شدت جوش و آکنه به اندازه شدت آن در بزرگسالان نیست و مصرف داروهای موضعی کفایت میکند. با مصرف دارو معمولا جوش فروکش میکند و در سنین حول و حوش بلوغ مجدد ظاهر میشود، اما چند نکته را نباید فراموش کرد:
1) والدین باید به کودک یاد دهند که جوش را دستکاری نکند زیرا این کار احتمال باقی ماندن جای جوش را بالا میبرد. بهتر است والدین با مراجعه هر چه سریعتر به پزشک، جوش را با داروی موضعی درمان کنند تا التهاب بخوابد و جای آن باقی نماند.
2) اگر پوست کودک خشک است ولی جوش میزند باید روزانه از مرطوبکننده بدون چربی استفاده کنند. برای ضدآفتاب نیز انواع بدون چربی و مخصوص پوستهای آکنهای مناسب است. 3) برای شستشوی پوست این کودکان به شوینده خاصی نیاز نیست. البته برخی صابونها ضدجوش هستند و میتوان از آنها کمک گرفت.
دکتر سیدمسعود داوودی
عضو هیئت علمی دانشگاه بقیها...(عج)