اتفاق دیگر
22 آذر 1394
0
0
        

اگر ظرایف و طرفه‌نغزهای شعر امین‏پور را بشناسیم، نوشتن درباره شعر او آسان می‏شود. حکمت، بخشی اساسی در نقطه‏نظرهای اوست که زیر پوشش طریقی از طنز قرار می‏گیرد. غافلگیری و غیرمنتظره بودن حرکت و تم موجود در شعرهای کوتاaه از ویژگی‏های آثار امین‏پور است. «شعر و سلامت» این هفته به خوانش شعری از او اختصاص دارد با عنوان «اتفاق دیگر»:
اتفاق دیگر
«سیبی که از درخت می‏افتد
از نو به شاخه برمی‏گردد
اما
دیگر نمی‏شناسند
همدیگر را»
شعری از قیصر امین‌پور از مجموعه «دستور زبان عشق»

     یک سیب چگونه می‏تواند پس از افتادن دوباره به جای اولش، به شاخه‏اش برگردد؟ و اگر برگشت، چرا شاخه و سیب همدیگر را نمی‏شناسند و با هم بیگانه هستند؟ این جدایی و عدم شناخت از چه نوعی است که وصل مجدد را برنمی‏تابد و نمی‏شناسد؟ آیا پیوند اول از اصل برخاسته است و پیوند دوم، اگر صورت پذیرد، فرع است؟ پرسش‏های بسیاری در این شعر چندسطری نهفته است. چرا «اتفاق دیگر»؟ آیا افتادن سیب یک اتفاق است؟ یقینا چنین نیست! اگر سیب به شاخه‏اش برگشت، آن‌وقت می‏توان گفت اتفاقی افتاده است؛ اتفاقی از نوع دیگر. آیا شاخه سرمنشا است و سیب یک سمبل؟ یک آغاز؟ آیا این همان سیب حوّاست که چیده شد؟ افتاد... اتفاقی افتاد اما به اصل برنگشت تا در جایی دیگر به شاخه برگردد، در دنیای مادی؟ آن هم به صورت اول؟ سیب امکان برگشت به منشا را ندارد و اگر برگشت غریبه است، چرا که آلوده شده؛ همه جهان دیروز و امروز و فردا به آن دندان زده‏اند و هر کسی به وسع خود سهمش را جویده و بلعیده است. اما سیب هنوز سیب است و تمام نشده. این شعر کوتاه به لحاظ همان حکمت موجود در اندیشه شاعرش، شعر کران‏مندی نیست چون کرانه‏پذیر نیست. تاویل‏پذیری بسیاری را امکان‏پذیر می‏سازد. آیا آب‏های رودخانه‏ای که به دریا می‏پیوندد، بخار می‏شود، باران می‏شود، رود می‏شود، آن بستر و آن آب دوباره به هم می‏رسند و همدیگر را می‏شناسند؟ معشوقی که از عاشق جدا می‏افتد، جدا می‏شود، می‏رود و سال‏ها بعد برمی‏گردد، آیا همان است که بود؟ هر دو همان هستند که بودند؟ همدیگر را اگر بشناسند، دیگر آن شناخت اولی وجود ندارد. این شناخت ثانوی و جدید و تازه‏ای است از نوع دیگر. این غافلگیری حرکت و تم از مختصات شعرهای کوتاه امین‏پور است. روانش شاد.




مطالب مرتبط

دیدگاه کاربران

ارسال ديدگاه
نام :    ایمیل : 

عکس خوانده نمی شود کد امنیتی :      

کلیه حقوق این سایت متعلق به موسسه فرهنگی ابن‌سینای بزرگ می باشد. طراحی و اجرا توسط: هنر رسانه




ناحیه کاربری

آدرس ایمیل:
رمز عبور:
 
رمز عبورم را فراموش کرده‌ام

ثبت نام