این روزها بسیاری از دانشآموزان دبستانی تعطیل شدهاند و به زودی سفرهای خانوادگی به نقاط مختلف کشور و خارج از کشور آغاز میشود و بهخصوص در این ایام خاص، سفرهای زیارتی هم اوج میگیرد. اما ممکن است به دلیل گرمای هوا و مسایل دیگر، مشکلات پوستیای برای کودکان یا والدین آنها ایجاد شود. با دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست، عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی بقیها...(عج)، درباره بیماریهای مختلفی که در سفر ممکن است سراغمان بیاید، گفتوگو کردهایم.
با نزدیکشدن فصل تابستان و تعطیلی مدارس، حجم سفرهای تابستانی زیاد میشود و خیلی از افراد به نقاط مختلف سفر میکنند. درباره بیماریهای پوستیای که در سفر ایجاد میشوند توضیح میدهید؟
بیماریهای پوستی قابلانتقال معمولا بهوسیله ویروسها، قارچها، باکتریها و حشرات منتقل میشوند، بنابراین باید قبل از سفر بهخصوص در سفرهای زیارتی که ازدحام بیشتری وجود دارد، تمام جوانب احتیاط را در نظر بگیریم تا دچار مشکلات پوستی نشویم.
قارچها را چگونه میتوانیم تشخیص دهیم؟
معمولا قارچها روی بدن افرادی که به قسمتهای شمالی کشور مسافرت میکنند، ظاهر میشوند و خود را بهصورت لکههای قهوهایرنگ نشان میدهند. البته گاهی هم قارچها لکههای سفیدی از خودشان بهجا میگذارند که این مشکل در فصل تابستان خیلی شایعتر است زیرا مسافرت و جابجایی در این فصل بیشتر است. قارچها گاهی هم بهصورت لکههای دانهدانه و قرمز هم دیده میشوند. در افرادی که آفتاب گرفتهاند و پوست بدنشان حساستر شده، ممکن است قارچ، بهصورت دانههای بیرنگ خودش را نشان دهد. مشخصه این ضایعات این است که مرز مشخصی دارند.
آیا این نوع قارچها قابلدرمان هستند؟
بله، درمان این مشکلات معمولا موضعی است. در افرادی که رژیمهای غذایی طولانیمدت میگیرند و سیستم ایمنی بدنشان ضعیف شده، عود قارچها بیشتر مشاهده میشود. استفاده از شویندهای که حاوی سلنیومسولفید یا کتوکونازول باشد، این قارچها را از بین میبرد. یادتان باشد این قارچ قابلعود کردن است و هر زمانی که در محیط مرطوب قرار بگیرید دوباره روی بدن رشد میکند. افرادی که در زمستان در سونای بخار زیاد میمانند(یعنی بیش از 45 دقیقه)، خطر بروز قارچ روی بدنشان را بیشتر میکنند.
افرادی که بومی یک شهر خاص نیستند، ممکن است دچار مشکلات پوستی بیشتری شوند. برای این گروه از افراد چه توصیهای دارید؟
بهتر است حتما از وسایل شخصی استفاده کنند تا راه انتقال بیماری به حداقل برسد، بهخصوص در مکانهایی که ازدحام جمعیت زیاد است باید بهداشت فردی را بیشتر رعایت کنند زیرا قارچها از طریق وسایل شخصی زودتر منتقل میشوند.
چه بیماریهایی از طریق ویروسها منتقل میشوند؟
خیلی از بیماریها؛ مثلا زگیلها، تبخال و آبلهمرغان که شیوع نسبتا زیادی هم دارند، از طریق ویروسها منتقل میشوند.
بیماری میکروبی شایع کدام است؟
زردزخم از شایعترین بیماریهایی میکروبی است.
خیلیها عادت دارند در سفر داخل چادر یا فضای باز میخوابند. برای این افراد چه توصیهای دارید؟
بهتر است این کار را نکنند زیرا پشهها و حشرات مختلف ممکن است به پوست آنها آسیب برسانند و آنها را دچار بیماریهایی مثل سالک، مالاریا و... کنند.
از چه نوع مواد شویندهای در سفر میتوان استفاده کرد؟
این موضوع به نوع پوست افراد بستگی دارد اما باید این را بدانید که شستشوی بیش از اندازه هم خوب نیست و به پوست آسیب میرساند، اما ضدآفتابها، شامپوها و صابونهای استاندارد میتوانند از بروز بیماریهای پوستی جلوگیری کنند.
در سفر معمولا پاها بیشتر در کفش قرار میگیرند، آیا این مساله مشکلساز است یا نه؟
بله، زیرا شایعترین نوع قارچ که قابلانتقال به دیگران هم هست، قارچ پاست که در قسمت مرطوب سطح پا و بین انگشتان مشاهده میشود. معمولا در آقایان بالغ بیشتر از خانمها دیده میشود زیرا کفش مدت بیشتری در پایشان است و عرق میکنند. لازم به ذکر است بوی بد پا ناشی از قارچ نیست و قارچ بوی بد ایجاد نمیکند. البته اگر قارچ در فردی ایجاد شد و شروع به رشد کرد، باکتریهای غیرهوازی هستند که میتوانند روی این قارچ رشد و از این قارچ تغذیه کنند و باعث ایجاد بوی بد پا شوند. در بعضی از افراد قارچها بهصورت خشکی کف پا خودشان را نشان میدهند که نباید آن را با اگزما اشتباه گرفت.
در مورد قارچهای روی دست هم توضیح میدهید؟
بله، معمولا قارچ روی دست به ندرت دیده میشود. طبیعتا در دستان افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مثل افراد مبتلا به دیابت یا افرادی که وسواس دارند و زیاد خودشان را میشویند و همیشه سطح پوست را مرطوب نگه میدارند یا گاهی در طول روز از دستکش جراحی استفاده میکنند، بدون اینکه یک دستکش نخی زیر آن بپوشند، محیط مرطوبی ایجاد میشود که مناسب رشد قارچ است.
ریزگردهایی که از کشورهای همسایه وارد کشورمان شده هم میتواند باعث تشدید حساسیت پوستی کودکان شود؟
بله، بهخصوص آنهایی که زمینه حساسیت دارند زودتر به مشکل برمیخورند. به همین دلیل توصیه میشود حتما در سفر به مناطق جنوبی کشور تا جایی که ممکن است از ماسک استفاده کنند و لباسهای نازک اما آستینبلند بپوشد.
چگونه کودکان را از گزند بیماریهای پوستی سفر در امان نگه داریم؟
این مساله استثناء ندارد ولی از آنجا که کودکان سیستم ایمنی ضیفتری دارند، ممکن است زودتر به بیماریهای پوستی مبتلا شوند. به همین دلیل باید به آنها کمک کنیم که بهداشت فردی را به خوبی رعایت کنند، مثلا با شانه فرد دیگر موهایشان را شانه نزنندیا دستهای خود را قبل از غذا خوردن حتما بشویند. با توجه به گرم بودن هوا بعضی بچهها دوست دارند در آبهای رودخانهها آبتنی کنند. والدین نباید به کودکان اجازه آبتنی در هر آبی را بدهند زیرا ممکن است آنها را در معرض بروز بیماریهای پوستی و مشکلات دیگری قرار دهند.
محبوبه ریاستی