با توجه به اینکه در آستانه روز زن و هفته سلامت باروری بانوان هستیم، لازم است به این نکته بپردازیم که تمام خانمهایی که در سنین باروری هستند باید برنامهای برای سلامت باروریشان در نظر بگیرند. این برنامه شامل موارد مربوط به جلوگیری از بارداری و آمادگی برای بارداری میشود. متاسفانه با وجودی که این دو بخش در زندگی و سلامت باروری یک خانم بسیار مهم هستند، کمتر خانمی به آن توجه میکند.
در این مطلب تنها به مراقبتهای قبل از بارداری اشارهای میکنم. لازم است قبل از بارداری تمام خطرهایی که برای مادر، جنین و بارداری وجود دارد شناسایی شود و به خانمها در رابطه با این خطرات آموزش کافی داده شود تا بدانند چطور با مداخله آنها را از بین ببرند یا کم کنند. در عین حال باید مداخلاتی از سوی پزشک انجام شود تا نتیجه آن به بهترین پیامد بارداری بینجامد. برای این منظور لازم است خانمی که در سن باروری است تاریخچه کاملی از سلامت خود به پزشک ارائه دهد. در این تاریخچه باید بیماریهای مزمنی که خانم به آن مبتلاست مثل فشارخون بالا یا دیابت یا مشکلات دهان و دندان و...، داروهای مصرفی، سابقه بارداریهای قبلی و بیماریها یا عوارضی که طی بارداری به آن مبتلا شده، تاریخچهای از عادتماهانهها و اینکه آیا مرتب بودهاند یا نه یا اینکه خانم به بیماری هورمونی مبتلاست یا نه، بیماریهایی که در خانواده ارثی هستند، مصرف مواد اعتیادآور مثل انواع داروها یا سیگار و الکل و ...، بیماریهای عفونی و واکسیناسیون، نوع تغذیه، وضعیت مصرف اسیدفولیک، نوسانات وزنی، مشکلات شغلی(وجود مواد مسمومیتزا) و مشکلات اقتصادی و اجتماعی مطرح شود زیرا همگی این موارد بر سلامت باروری یک زن و در آینده جنین او تاثیرگذار است.
البته از طریق مشورت با پزشک میتوان بیماریها را قبل از بارداری کنترل کرد و اگر لازم است داروها را قطع یا جایگزین و به خانم کمک کرد قبل از اینکه اقدام به بارداری کند اوضاع را به نحوی تغییر دهد که به نفع سلامت وی باشد.
در کل، به خانمهایی که در سن باروری هستند، توصیه میشود زیر نظر متخصص حتما بیماریهای مزمن خود را کنترل کنند. از نظر تغذیهای، مواد غذایی غنیشده و مغذی بخورند تا دچار کمبود نباشند. اگر از مواد اعتیادآور و سیگار استفاده میکنند بهتر است هر چه سریعتر برای ترکشان اقدام کنند و از مواد خطرناک محیطی بپرهیزند و اگر به نوعی از بیماریهای روانی مبتلا هستند با متخصص مشورت کنند و تغییرات لازم را در رفتار خود بدهند.
دکتر مریم کاشانیان
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران